Karayolu Taşıma Kanunu'na kısmi iptal
Anayasa Mahkemesinin, Karayolu Taşıma Kanunu'nun Ulaştırma Bakanlığının, kanunda öngörülen görev ve yetkilerinin tamamını devredebileceğine ilişkin hükmünün iptaline ilişkin kararının gerekçesi Resmi Gazetede yayımlandı. İptal hükmü, 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
Danıştay 10. Dairesi, baktığı bir davada, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu'nun, bazı hükümlerinin Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.
Başvuruyu esastan görüşen Anayasa Mahkemesi, Kanun'un, Ulaştırma Bakanlığının kanunda öngörülen görev ve yetkilerinin tamamını devredebileceğine ilişkin 35. maddesinin, Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermişti.
Gerekçede, kanun koyucunun itiraz konusu kuralla, Bakanlığın 4925 sayılı Kanun gereği yerine getirmekle yükümlü olduğu görev ve yetkilerinin tamamını veya bir kısmını devredilebilmesine imkan tanıyarak, hizmette süratin ve verimliliğin arttırılmasını temin etmeyi, iş ve işlemleri merkeziyetçilikten kurtarmayı amaçladığının anlaşıldığı belirtildi.
Anayasa'nın 7. maddesinde ''Yasama yetkisi Türk milleti adına TBMM'nindir. Bu yetki devredilemez'' denildiği hatırlatılan gerekçede, buna göre Anayasa'da kanunla düzenlenmesi öngörülen konularda, yürütme organına genel ve sınırları belirsiz bir düzenleme yetkisi verilmesinin olanaklı olmadığı kaydedildi.
Yürütmenin düzenleme yetkisinin, sınırlı, tamamlayıcı ve bağımlı bir yetki olduğu vurgulanan gerekçede, şöyle denildi:
''Bu nedenle Anayasa'da öngörülen ayrık durumlar dışında, kanunlarla düzenlenmemiş bir alanda, kanun ile yürütmeye genel nitelikte kural koyma yetkisi verilemez. Ayrıca yürütme organına düzenleme yetkisi veren bir kanun kuralının Anayasa'nın 7. maddesine uygun olabilmesi için temel ilkeleri koyması, çerçeveyi çizmesi, sınırsız, belirsiz, geniş bir alanı yürütmenin düzenlemesine bırakmaması gerekir. İtiraz konusu kuralla Bakanlığa verilen yetkinin, yasamaya tanınmış ve devredilemez olan asli düzenleme yetkisinin devri niteliğini taşıdığı açıktır.
Buna göre, itiraz konusu kural Bakanlığa, 4925 sayılı Kanun'da verilen görevlerin ve tanınan yetkilerin tamamını devretme imkanı tanımakta olup, idarenin kolluk faaliyetleri içinde yer alan ve mutlaka Devletin memurları ve diğer kamu görevlileri aracılığıyla yürütülmesi zorunlu olan asli ve sürekli görevlerin de gerçek ya da özel hukuk tüzel kişilerine devredilmesine olanak tanıyan kural, Anayasa'nın 128. maddesine de aykırıdır.''
Muhabir: Aylin Sırıklı Dal