Kamudaki işçi ücreti, özeli solladı

Türkiye'de imalat sanayiinde 2005 yılının üçüncü döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 316 YTL, kişi başına aylık ortalama brüt ücret ise bin 179 YTL olarak hesaplanırkan, kamu ücretleri daha yüksek çıktı. 23 Aralık 2005 11:00 Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) İmalat Sanayi Üç Aylık İstihdam Anketi'nin, 2005 yılı üçüncü dönem (1 Temmuz-30 Eylül 2005) geçici sonuçlarına göre, bu yılın üçüncü döneminde fiili çalışma karşılığı saatlik brüt ücret, işyeri büyüklüğüne göre karşılaştırıldığında, ''işyeri büyüklük grubu arttıkça, kişi başına fiili çalışma karşılığı saatlik brüt ücretin de arttığı'' görüldü. Aylık ortalama brüt kazançlar iki basamaklı ekonomik faaliyet kolu itibariyle incelendiğinde, en yüksek ortalama brüt kazanç 4 bin 209 YTL ile ''Kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatında'' olurken, bunu 2 bin 387 YTL ile ''Kimyasal madde ve ürünleri imalatı'' izledi.

Toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde 'en yüksek' ortalama brüt kazançlar, 4 bin 312 YTL ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı, 2 bin 793 YTL ile kimyasal madde ve ürünleri imalatı ve 2 bin 570 YTL ile basın ve yayım imalatı' ekonomik faaliyet kollarında oldu. Toplu sözleşme kapsamı dışındaki işyerlerine bakıldığında da, en yüksek ortalama brüt kazancın, 4 bin 56 YTL ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı ve 3 bin 685 YTL ile tütün ürünleri imalatı faaliyet kolunda olduğu görüldü.

KAMU'DA ÜCRETLER YÜKSEK

Türkiye'de imalat sanayiinde, genelde, kamu sektöründe çalışanların ortalama brüt kazançlarının, özel sektörde çalışanlara göre daha yüksek olduğu tespit edildi. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) İmalat Sanayi Üç Aylık İstihdam Anketi'nin, 2005 yılı üçüncü dönem (1 Temmuz-30 Eylül 2005) geçici sonuçlarını açıkladı. Buna göre, aylık ortalama brüt kazançlar kamu-özel sektör ayrımında incelendiğinde 2005 yılının üçüncü döneminde, kamu sektöründe en yüksek ortalama brüt kazanç 4 bin 312 YTL ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı ve 3 bin 132 YTL ile radyo, tv haberleşme teçhizat ve cihazları imalatı sektöründe oldu. Özel sektörde ise en yüksek ortalama brüt kazanç, 4 bin 56 YTL ile yine kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı ve 2 bin 327 YTL ile kimyasal madde ve ürünleri imalatı sektöründe görüldü.

-İŞYERİ BÜYÜDÜKÇE KAZANÇ DA BÜYÜYOR-

İmalat sanayiinde işyeri büyüklüğüne göre kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar karşılaştırıldığında, işyeri büyüklüğü arttıkça kişi başına aylık ortalama brüt ücret ve kazancın da yükseldiği görüldü. Bu yılın üçüncü döneminde, ''10-49'' ücretli çalışanı bulunan işyerlerinde, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 874 YTL, aylık ortalama brüt ücret ise 814 YTL olarak belirlendi. Söz konusu dönemde, ''500 ve daha fazla'' ücretli çalışanı bulunan büyük ölçekli işyerlerinde, kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 565 YTL, kişi başına aylık ortalama brüt ücret ise bin 384 YTL olarak tahmin edildi. İşyerinin doğrudan veya dolaylı toplu iş sözleşmesi kapsamında olup olmama durumuna göre aylık ortalama brüt ücret ve kazançlar incelendiğinde de, toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde ücretli çalışanların aylık ortalama brüt ücret ve kazançlarının, toplu sözleşme kapsamı dışında bulunan işyerlerine göre daha yüksek olduğu görüldü.

Toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde, bu yılın üçüncü döneminde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç bin 792 YTL ve kişi başına aylık ortalama brüt ücret bin 580 YTL oldu. Toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan işyerlerinde ise bu dönemde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç 956 YTL ve kişi başına aylık ortalama brüt ücret 875 YTL olarak belirlendi. Toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerleri ile kapsam dışındaki işyerleri arasındaki ücret farklılığı, kamu-özel sektör ayrımında da değişmedi. Sonuç olarak, toplu iş sözleşmelerinin ücretler ve kazançlar üzerinde ''çok etkili'' olduğu görüldü.

-KİŞİ BAŞINA EN YÜKSEK KAZANÇ BATI KARADENİZ'DE-

Bu yılın üçüncü döneminde, istatistiki bölge sınıflaması düzeyine göre, 12 bölgedeki aylık ortalama brüt kazançlar incelendiğinde, ücretli çalışanlarda en yüksek kişi başına aylık ortalama brüt kazanç Batı Karadeniz Bölgesi'nde bin 760 YTL olarak hesaplandı. Bu bölgeyi bin 589 YTL ile Doğu Marmara Bölgesi ve bin 432 YTL ile Batı Anadolu Bölgesi takip etti. İstanbul Bölgesinde kişi başına aylık ortalama brüt kazanç ise bin 314 YTL olarak belirlendi.

-İKRAMİYE VE PRİM ÖDEMELERİ-

Bu yılın üçüncü döneminde ücretli çalışanlara yapılan ikramiye ve prim ödemelerinin, kamu-özel sektör ayrımında aylık ortalama brüt kazanç içindeki oranına bakıldığında, ikramiye ve prim ödemelerinin aylık ortalama brüt kazanç içindeki oranının kamu sektöründe yüzde 12.7, özel sektörde ise yüzde 7.5 olduğu görüldü. Ankette kapsanan imalat sanayii ekonomik faaliyet kolunda, ücretli çalışanlara yapılan sosyal yardımların aylık ortalama brüt kazanç içindeki payı bu dönemde, kamu sektöründe yüzde 0.7, özel sektörde ise yüzde 2.4 olarak tahmin edildi.