Halka arz Cumhuriyeti

Altının tüm dünyadaki değer kaybı, dövizin yerinde sayması ve mevduat faizleri ile kar paylarının eksiye dönmesi üzerine parası bankalarda erimeye başlayan vatandaşın imdadına, Cumhuriyet tarihinin en büyük şirketlerinde pay sahibi olma fırsatı yetişti. Köprü ve otoyolların tek seferde satışının iptal edilerek halka açılmasına karar verilmesiyle ekonomide yeni bir dönem başladı. Bu dönemde devletin sahibi olduğu dev şirketlerin yüzde 25'lik bölümünün vatandaşa satılması gündemde. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve bakanlar tarafından halka arz edilmeleri gündeme getirilen söz konusu şirketlerden bazıları, İkinci nükleer santral, Borsa İstanbul, Ziraat Bankası, Vakıf Bank, BOTAŞ ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı.

PARA BASAN ŞİRKETLERE VATANDAŞ ORTAKLIĞI

2023'e giden yolda varlıklarını halkla paylaşma kararı alan Türkiye Cumhuriyeti hükümeti, vatandaşın yatırım kararlarını da kökten değiştirecek bir gelişmeye imza atmış oldu. Devletin elinde adeta para basma makinesi gibi çalışan devlet şirketlerine halk ilk kez ortak olabilecek. Daha önce halka arzı söz konusu bile edilmeyen bu şirketlerin ilk kez halka açılacak olması, bankalarda tutulan küçük ve orta ölçekli birikimlerinden zarar etmeye başlayan küçük yatırımcılar için de cazip getirili yatırım imkanları sunacak.

Hükümet 'halka arz'da öncü olacak

Halka arzın, finansman, likidite, tanıtım, kurumsallaşma ve şeffaflık açısından getirdiği önemli faydalar vardır. Şirketlerin paylarının borsada işlem görmesi, bankacılık ve para piyasası nezdindeki kredibiliteyi arttırmakta, daha ucuz ve kolay kredi imkanı sağlamaktadır. Ayrıca şirketlerin yabancı ortak bulması ve ortak girişim (Joint Venture) kurabilmesi imkanları artmaktadır.

Ancak, firmalarımız ve halkımız bilgi eksikliği nedeniyle halka arzlarda çok gönüllü davranmıyorlar. Bizim devlet olarak gerçekleştireceğimiz önemli halka arz hamleleri firmaların ve vatandaşlarımızın bu yönteme daha sıcak bakmalarını sağlayacaktır.

PİYASALAR DERİNLEŞİR

Halka arz yoluyla yapılan özeleştirmeler finansal piyasaların derinleşmesine, katılımcı sayısının artarak hisse senedi piyasasının gelişmesine ve büyümesine katkı sağlayacaktır. Özellikle alanlarında lider konumda olan ve kurumsallaşıp markalaşabilecek kurumların halka arz yöntemi ile özelleştirilmesi önemlidir. Örneğin Borsa İstanbul gibi uluslararası arenada da tanınırlığı olan bir kurumun hisselerinin halka arz edilmesi likidite artışını da beraberinde getirecektir. İstanbul Finans Merkezi Projesi kapsamında Borsa İstanbul'un piyasa değerinin milli gelire oranının yüzde 80'e ve borsada işlem gören firma sayısının bine çıkarılması hedeflerine de bu şekilde daha kısa sürede ulaşılmış olunacaktır.

VATANDAŞ YATIRIMI DEĞERLENDİRMELİ

Orta ve uzun vadede hedeflediğimiz güçlü ve sürdürülebilir büyüme ortamının yakalanmasında firmaların halka arz yolu ile finansman yöntemini mutlaka değerlendirmeleri gerekir. Diğer yandan vatandaşlarımızın verimli bir şekilde kullanmadıkları tasarruflarını bu yöntemle ekonomiye kazandırmaları hem kendileri açısından hem de ülke ekonomisi açısından büyük önem taşımaktadır.

NÜKLEERDE KAMU PAYININ YARISI VATANDAŞA

Sinop'a yapılacak nükleer santralde yüzde 49 olan kamu payının yarısı veya daha fazlası halka arz edilebilir. Yatırım belli aşamaya geldikten sonra, bu gündeme gelecektir. Nükleer santral, tüm yıl çalışan baz yük olarak nitelendirilen santraller olduğu için düzenli gelir getiren bir yatırım aracı olur. Bu açıdan yatırımcı için cazip bir yatırım aracı olacaktır. Böyle bir yapı, üçüncü nükleer santralde yerli payının daha fazla olması için önemli fayda sağlar.

TPAO'DA SERMAYE ARTTIRIMI İLE ARZ

TPAO, Türkiye'nin önemli şirketlerinden birisi. Türkiye dışında da operasyonları var. Sadece mevcut hisselerinin değil, sermaye artırımına gidilirse, bunun da halka arzı olabilir. Bu yapılanmayla birlikte uluslararası şirketlerden biri haline gelir. Bu; TPAO'nun daha fazla arama yapması, daha da büyümesi demektir. Bu yapıdan en kazançlı çıkan kuşkusuz Türkiye olur.

Tüm bunların zamanı geldiğinde hazırlıklarını yapıp Hazine'ye sunacağız. Hazine'den Sorumlu Başbakan Yardımcımızın değerlendirmelerinden sonra yine bunu Başbakanımıza arz edeceğiz ve ondan sonraki gelişmeleri hep beraber kamuoyuyla paylaşacağız