120 bin sağlık çalışanı icra ve işsizlik tehdidi altında
Maliye'nin kamu hastanelerine olan 3.5 milyar YTL'lik borcunu ödememesi hastaneleri ve çalışanlarını sıkıntıya soktu. İcra tehdidindeki hastanelerin işsizlik korkusu çeken çalışanları eyleme hazırlanıyor
Kamu sağlık kurumlarının SSK, Bağ-Kur ve yeşil kartlı hastalara verdiği hizmetlerin karşılığı olarak Maliye Bakanlığı'ndan alacağı 3.5 milyar YTL'nin ödenmemesinin yarattığı sorunlar sürüyor. Bu ödemenin yapılmaması durumunda
hastanelerin icralık olacağına kadar uzanan tartışmalar başladı. Kimi hastanelerde stokların yeterli olması nedeniyle ihtiyaçlar şimdilik karşılanabiliyor. Ancak personel ödemelerindeki sıkıntı sebebiyle, uzun süredir döner sermayeden parasını alamayan sağlık personeli, önümüzdeki hafta Ankara'da büyük bir eyleme hazırlanıyor. Bazı hastanelerde ise mal alımı yapılan yerlere ödeme yapılmayınca icralık olma ihtimali belirdiği bildirildi.
Verilen söz tutulmadı
Türk Tabipler Birliği (TTB) Genel Sekreteri Orhan Odabaşı, hastane ödeneklerinin 2006 bütçe görüşmelerinde silindiğini ve bunun yanlışlıkla yapıldığının belirtildiğini hatırlattı. Maliye'nin "Bu teknik bir hatadır ve düzeltilecektir" açıklaması yaptığını belirten Odabaşı, Bakanlığın sözünü halen tutmadığına dikkat çekti. Odabaşı, hastanelerin su, elektrik, yakıt, tıbbi malzeme gibi ihtiyaçlarının yanı sıra sözleşmeli personel için de bu ödeneğe ihtiyaç duyduğunu belirtti. Kaynak sıkıntısının uzun süredir sürdüğünü ifade eden Odabaşı, "Hastanelerin en büyük tahsilat kaynağı durumundaki devlet, (ben borcumu sildim) dedi. Şimdi sağlık kurumlarının icralık olmasından korkuyoruz" diye konuştu. Son dönemde ilaç harcamalarındaki artışın ciddi boyutlarda olduğunu söyleyen Odabaşı, "Ancak Bakanlık bunu kabul etmiyor. Oysa Devlet Planlama Teşkilatı'nın hazırladığı bir rapor ilaç harcamalarındaki inanılmaz artışı gösteriyor. Ama devlette bize ödeme yapacak kaynak yok" dedi.
Evlere icra geliyor
Türkiye genelinde 2005 yılı itibariyle Sağlık Bakanlığı çatısı altında 216 döner sermaye saymanlığı bulunuyor ve konu 460 hastaneyi ilgilendiriyor. Sağlık Bakanlığı tarafından 2004 yılı itibariyle yürürlüğe konan döner sermaye performans uygulaması, istismar edildiği ve zaten artmakta olan döner sermaye harcamalarının katlanarak büyümesine neden olduğu yönünde eleştiriliyor. Türk Sağlık-Sen Ankara 1 No'lu Şube Başkanı Orhan Yılmaz, döner sermayeye bağlı personel ödemelerinin sadece bütçeden ödeneğin kesilmesiyle yaşanmaya başlanan bir sorun olmadığını belirtirken, performansa dayalı döner sermaye sistemine çeşitli eleştiriler getirdi. Sisteme geçişte sağlık çalışanlarının sıkıntılarının giderildiğini, ancak bir süre sonra sıkıntıların kendini yeniden gösterdiğini söyleyen Yılmaz, "Önceden 3 ayda aldığımızı 1 ayda alır hale geldik. Gelir düzeyimiz yükseldi. Ancak sonra bu para kesildi. Oysa insanlar bütçelerini bu gelire göre ayarlamışlardı. Kredi çekenler, kredi kartına ona göre borçlananlar oldu. Böylelikle de sağlık çalışanlarının evlerine icralar gelmeye başladı" dedi.
120 bin çalışanı etkiliyor
Konunun Türkiye genelinde yaklaşık 120 bin sağlık çalışanını ilgilendirdiğine dikkat çeken Yılmaz, "Şu an Ankara'da 28 bin sağlık çalışanı var, bunların tamamı bu sıkıntıyı çekiyor. Önümüzdeki hafta Ankara'da aynı gün tüm hastanelerin sağlık personeliyle protesto yapmayı düşünüyoruz" diye konuştu. Ankara genelinde bulunan 27 devlet hastanesinin neredeyse tümünde personel ödemeleri konusunda gecikmeler yaşandığının altını çizen Yılmaz, Ankara'da personel ödemelerinde en fazla sıkıntıyı çeken hastanenin ise Numune Hastanesi olduğunu söyledi. Hastanede birkaç aylık gecikmeler ve ciddi rakamlarda alacaklar olduğunu belirten Yılmaz, "Hastanenin 3 bine yakın sağlık personeli, bunun dışında da bine yakın şirkete bağlı çalışan asgari ücretli personeli var. Şirkete bağlı personelde işten çıkarmalar söz konusu. Böyle bir ortamda önümüzdeki dönemde diğer hastanelerde de işten çıkarmalar gerçekleşecektir" dedi. Numune Hastanesi Başhekimi Mahmut Koç ise, personel ödemelerinde sıkıntı yaşadıklarını onaylarken, stoğu olan bir hastane olduklarını ve yakıt ve diğer malemeler konusunda şu an bir sıkıntı yaşamalarının söz konusu olmadığını dile getirdi.
Hastane borcuna isyan eden başhekim istifa etti
Yalova Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Ertan Sarıbaş önceki gün hastanenin içinde olduğu borç batağını açıklayarak istifa etti. Personelin iki haftadır eylem yaptığı Yalova Devlet Hastanesi'nde sonunda başhekim de isyan etti. Doktor Ertan Sarıbaş, SSK ve Devlet Hastaneleri'nin birleşmesinden sonra dördüncü başhekimdi. Alacaklarını tahsil edemedikleri için kimseye ödeme yapamadıkları hastanede iki gün sonra yemek bile dağıtamayacaklarını, 3 gün sonra da kaloriferleri yakamaz hale geleceklerini söyleyen Başhekim Sarıbaş, "Kızılay Kan Merkezi bile hastaneyi icraya vermekle tehdit etti" dedi. Toplam 5 milyon 858 bin YTL alacağı olan hastane bunu tahsil edemediği için 3 milyon 181 bin YTL'lik borcunu ödeyemiyor.
Eczacılar da Maliye'den 300 milyon YTL alacaklı
Hükümetin 'Yeşil Kartlı hastalara müjde' diye uygulamaya koyduğu serbest eczaneden ilaç alımında, bedellerin ödenmemesi nedeniyle kriz çıktı. Türk Eczacılar Birliği Genel Başkanı Mehmet Domaç, eczacıların ülke genelinde sayıları 10 milyonu bulan ?Yeşil Kart'lı hastalara verdikleri ilaç bedeli olarak Maliye Bakanlığı'ndan alacaklarının 300 milyon YTL'yi bulduğunu söyledi.
Yeşil Kart'lıların 2005 Ocak'tan itibaren 22 bin serbest eczaneden ilaç almaya başladığını belirten Domaç, bazı illerde Yeşil Kart'lı hastaların ilaç bedellerinin 8 aydır ödenmediğini söyledi. Birçok ilde eczacıların büyük sıkıntı içerisinde olduğunu söyleyen Domaç, "Antalya'daki eczacılar Yeşil Kartlı'lara ilaç veremeyeceklerini açıkladı. Bu diğer illere de başlayabililir" dedi.
Anadolu Sağlık Merkezi Medikal Direktörü Murat Dayanıklı
Biz de alacaklıyız
Devletten alacaklıyız ancak paramızı 5 -6 aydır alamıyoruz. Ödemeler sürekli sarkıyor. Sistem oldukça yavaş çalışıyor. Standartlar belirlenmediği için hem fatura keserken zorlanıyoruz; hem de bilgi işlem sisteminin tam olarak yerleşmemiş olması evrakların birikmesine ve işlerin gecikmesine neden oluyor. Geri ödeme sistemi baştan aşağıya eksik işliyor.
Özel Hastaneler Derneği Genel Koordinatörü Dr. Taner Hasan Özcan
Bu konunun bizimle ilgisi yok
Özel hastanelerin de geçen seneden kalma borçları var. Ama buradaki durum kamu hastanelerinin borçlarının silinmesine yönelik bir sorun. Özel hastanelerde böyle bir sıkıntı yok. Sadece geri ödemelerde gecikmeler oluyor. Yeni dönemde de özel hastanelerin alacakları olacaktır önemli olan bunların zamannında ödenmesini sağlayacak bir sistem geliştirmek.
referans