Dişteki bakteri Alzheimer'ı tetikliyor

Türkan YILMAZER

AĞIZ ve diş eti hastalıkları olan kişilerin Alzheimer hastalığına yakalanma riski önemli oranda artarken, ağız hijyeni ve diş bakımının bu hastalığın gelişmesini önlemeye yardımcı olduğu ortaya çıktı.

İngiliz bilim adamlarının Journal of Alzheimer's Disease'de yayınlanan çalışmasına göre 10 Alzheimer hastasından 4'ünün beyninde, diş iltihabına sebep olan bir bakteriye (Porphyromonas gingivalis) rastlandı. İngiltere Central Lancashire Üniversitesi Tıp ve Diş Hekimliği'nde, Prof. Dr. Stjohn Crean ve Dr. Sim Singhrao'nun yürüttüğü çalışmada bakterinin kan dolaşımına karışarak beyne yerleştiği ve sinir hücrelerine zarar verdiği belirlendi. Üstelik bu bakteri, dişleri destekleyen kemiklerle dişetinde iltihaplanmaya neden olan ve 30 yaş üstü kişilerde çok sık rastlanan bir tür…

BEYİNDE TAHRİBAT

Prof. Dr. Crean katılımcılardan kan örnekleri aldıklarını ve bakteri ile savaşmak için vücudun ürettiği antikor düzeylerini ölçtüklerini söyledi. Crean, “Antikor düzeyi yüksek olanların, Alzheimer'a yakalanma riskinin 9 kat daha fazla olduğu belirlendi. Bakterinin beyindeki glial hücrelerinin iltihaplanmasına yol açarak Alzheimer riskini artırdığını sanıyoruz” dedi. Dr. Singhrao da, Alzheimer hastalarında sinir hücrelerinin tahrip olduğunu açıkladı: Bakteri bulunmayan beyinlerde glial hücrelerinin aktivasyon düzeyinin düşük olduğunu belirledik.

UNUTKANLIĞI ENGELLEYEN PROTEİN BULUNDU

Bilim adamları, eksik olduğunda unutkanlığa yol açan bir protein belirledi. ABD Colombia Üniversitesi'nde yürütülen ve Science Translational Medicine dergisinde yayınlanan makalede, RbAp48 adlı protein sayesinde hafıza kaybının önleneceği açıklandı. Ayrıca bu proteinin seviyesinin artırıldığı yaşlı farelerin genç fareler gibi normal bir şekilde hareket ettiği de belirlendi.

DÜZENLİ DİŞ TEMİZLİĞİ ŞART

Emsey Hospital'dan Ağız ve Diş Sağlığı Uzmanı Dt. Ömer Lütfi Koca, diş eti hastalıklarının sebeplerini bakteri plağı, sigara, genetik yatkınlık, hormonal değişiklikler, diyabet, kötü beslenme, diş sıkmak ve gıcırdatmak, kötü yapılmış köprü ve dolgu, stres ve ilaç kullanımı olduğunu söyledi. Koca, diş eti kanaması ve iltihabının birçok hastalığı tetiklediğini de anlatarak şunları önerdi:

- Düzenli ağız bakımının yapılması (fırçalama, diş ipi kullanımı ve ağız çalkalama sularının kullanımı), rutin olarak diş hekiminin ziyaret edilmesi ile diş eti kanamalarının önüne geçilmiş olunur.

- Bir diş hekimi tarafından yapılacak diş taşı temizliği; diş fırçası, diş ipi ile temizlenemeyen bölgelerdeki sertleşmiş diş taşlarının ortamdan uzaklaştırılmasını sağlar.