Emeklilik yaşı 68'den 65' e inerse açık yine hortlayacak

Emeklilik yaşını 61'den 68'e yükselten madde budanıp sınır 65'e çekilince, 2040'ta sıfırlanması planlanan emeklilik sistemi açığı, 2060'ta baş kaldıracak.

Uluslararası Para Fonu'na, şubat ayında yürürlüğe girmesi sözü verilen sosyal güvenlik reform paketi üzerinde TBMM'deki çalışmalar son aşamaya geldi. Meclis Plan Bütçe Alt Komisyonu, tasarı üzerindeki çalışmalarını büyük ölçüde tamamladı. Komisyon üyesi milletvekilleri, daha önce kamuoyuna yansıdığı gibi 2075'te 68 olması hedeflenen emeklilik yaşını 65'e çekti. Prim gün sayısı 9 binden 7 bine indirildi. İlk kez işe girenler bakımından 7 bin gün geçerli olacak. Yasa yürürlüğe girdikten sonra her yıl 7 bin günden başlayıp kademeli olarak artan ve 9 bin güne yükselen emeklilik planı işleyecek. Örneğin, 2007 yılından itibaren geçerli olacak düzenlemede her yıl için prim gün sayısı 100 gün artırılacak. Yani, yasa yürürlüğe girdikten 2 yıl sonra işe girenlerden 7 bin 200 gün prim ödenmiş olması istenecek.

DENGE BOZULDU

Ancak bu iki kritik müdahale, reformun iç dengesini de bozdu. 2036-2075 döneminde emeklilik yaşını 61'den kademeli olarak 68'e yükselten model budanınca, emeklilik sistemi açıklarının sıfırlanacağı tarih de değişti. 2040'ta neredeyse tarih olması planlanan emeklilik sistemi açığı, 2060 yılında yeniden baş kaldıracak. Reform projeksiyonlarına göre, eğer önlem alınmazsa emeklilik sistemi açığının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYİH) oranı 2053'te yüzde 7.2'ye yükselecek. Reform devreye girerse açık sıfır düzeyine çekilecek. 2040'ta, emeklilikten kaynaklanan açığın GSYİH'ya oranı yüzde 0.6'ya, 2050'de yüzde 0.1'e kadar inecek ve 2053'te sıfır olacak. Ancak emeklilik yaşı üst sınırının 65 olarak belirlenmesi ile açık tahmini 2060 için revize edilecek. 2040'ta sıfıra yaklaşması umulan emeklilik sistemi açığı, 20 yıl yatay seyrini koruduktan sonra Türkiye, 2060'ta yeniden açık tartışmasına başlayacak.

sabah