Bombacıya avukat polisin cebinden
Adalet Bakanlığı ile Barolar Birliği arasında başgösteren ödenek krizi terör sorgusunu etkiledi. İstanbul Barosu "Para yoksa, bizden avukat yok!" dedi. Bunun üzerine terörle mücadele birimi kendi arasında 134 YTL toplayarak, bombacı teröristlere avukat tuttu.
Emniyet'ten üst düzey bir yetkili, şunları söyledi: "Aksi halde sorguya ve savunmaya örgüt avukatları geliyor. Bu avukatlar ne yazık ki parti komiseri gibi. Zanlının samimi pişmanlığını, itirafını önlüyor. Manevi baskı uygulayarak konuşmasını engelliyor. Buna çözüm bulmaya çalışıyoruz."
ÖDENEK BİTTİ
1 Haziran 2005 tarihinde yürürlüğe giren yeni Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ile, ağır cezalık zanlıların polise verdikleri ifade sırasında avukat bulundurulması zorunlu hale getirildi. Yasanın uygulanmasıyla birlikte, müdafiye sahip olmayan zanlılara avukatlar, barolarca sağlanmaya başlandı. Yasa uyarınca bu avukatların ücretleri, Adalet Bakanlığı tarafından ödeniyordu. Ancak bakanlığın bu iş için ayırdığı ödenek bitince, barolar da avukat gönderme uygulamasına son verdi.
AVUKAT POLİSTEN
Bunun en son ve en çarpıcı örneği, geçen hafta İstanbul'da yaşandı. Hakim ve savcıları taşıyan belediye otobüsüne bomba koydukları gerekçesiyle yakalanan PKK terör örgütü militanlarına, İstanbul Barosu müdafi göndermeyince, polisler kendi aralarında para toplayarak avukat tuttu.
İstanbul'daki operasyonda, belediye otobüsünde patlamadan bulunan bomba düzeneğindeki sim kartı inceleyen polis, önce kadın zanlı Ş.Ş.'ye ulaştı. Daha sonra yapılan operasyonda Ş.Ş. ile birlikte toplam 5 kişi yakalandı. Gözaltına alınan zanlılar, polisin topladığı delilleri görünceye kadar susma haklarını kullanarak ifade vermekten kaçındı. Zira polis bomba düzeneğinde, zanlılardan E.Ö.'nün parmak izini bulmuş ve cep telefonunun bataryasını sıkıştırmak için kullanılan karton parçasının geri kalan kısmı da, Ş.Ş.'nin evindeki aramada ele geçmişti. Bu deliller üzerine ifade vermeyi kabul eden zanlılar, bombayı kendilerinin koyduklarını itiraf ettiler.
AVUKATSIZ İFADE GEÇERSİZ
Ancak bu itirafların mahkemede delil olarak kabul görmesi için, yasa gereği ifadelerin avukat nezaretinde alınması gerekiyordu. Zanlılar daha önce de örgüt militanlarının savunmasını üstlenen bir avukatı kabul etmeyince polis, İstanbul Barosu'ndan avukat talebinde bulundu.
BARO: ÖNCE PARA
Baro'nun emniyetin avukat talebine yanıtı ise olumsuz oldu. CMK müdafiliği yapan meslektaşlarının Adalet Bakanlığı'ndan ücretlerini alamadığını söyleyen Baro yetkilileri, "Para yoksa savunma da yok!" diyerek avukat göndermedi.
134 YTL TOPLADILAR
Soruşturma dosyasını mahkemeye eksiksiz göndermekte kararlı olan polis, sonuçta çarpıcı bir çözüm buldu. Kendi aralarında 134 YTL toplayan İstanbul Terörle Mücadele Müdürlüğü"nde görevli polisler, bu parayla bomba zanlılarına özel avukat tuttu. Tutulan avukatın yanında zanlı ifadelerini kayda geçiren polis, böylece itirafları yasal duruma getirdi. Bu itiraflar doğrultusunda mahkemeye sevkedilen 5 zanlı tutuklanarak cezaevine gönderildi.
YASA NE DİYOR?
Ceza Muhakemeleri Kanunu, "İfade alma ve sorguda yasak usuller" başlıklı 148. maddenin 4. bendinde, avukat olmadan alınan ifadenin mahkemede geçersiz sayılacağı hükmünü içeriyor. Maddede "Müdafi hazır bulunmaksızın kollukça alınan ifade, hakim veya mahkeme huzurunda şüpheli veya sanık tarafından doğrulanmadıkça hükme esas alınamaz." deniliyor.
Uğur DÜNDAR, Ertuğrul ERBAŞ/Hürriyet