TÜİK'ten yeni endeksler

Türkiye İstatistik Kurumunca (TÜİK), Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) olarak adlandırılan göstergenin sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünlerin fiyat değişimini kapsadığı belirtilerek, "Geçmişte Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve ÜFE olarak kullanılan endekslerin yerine bundan sonra Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi kullanılacaktır" açıklamasında bulunuldu.

TÜİK'in internet sitesindeki duyuruda, Kurum tarafından hesaplanan ÜFE'nin, ülke ekonomisinde üretimi yapılan mal ve hizmetlerin üretici düzeyinde oluşan fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak değişimleri ölçen bir fiyat endeksi olduğu, ÜFE 2003 referans yıllı olarak güncel ürün sepetinin ve ağırlıkların yansıtılabilmesine imkan veren zincirleme endeks yöntemiyle tarım ve sanayi kapsamında hesaplanarak NACE Rev.1 sınıflamasına göre bugüne kadar yayımlandığı belirtildi.

Ulusal hesaplar, sanayi üretim, sanayi ciro, yıllık sanayi ürün istatistikleri ve diğer göstergelerle karşılaştırılabilir olması ve Avrupa Birliği normlarına tam uyumlu endeksler üretebilmek amacıyla sanayi kapsamında NACE Rev.2 sınıflamasına uygun yeni bir üretici fiyat endeksine ihtiyaç duyulduğu ifade edilerek, şunlar kaydedildi:

"Yİ-ÜFE olarak adlandırılan bu gösterge sanayi sektöründeki üreticilerin yurt içine sattıkları ürünlerin fiyat değişimini kapsamaktadır. Geçmişte Toptan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) ve ÜFE olarak kullanılan endekslerin yerine bundan sonra Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi kullanılacaktır. Sanayi sektörü için ÜFE, AB'nin Kısa Dönemli İş İstatistikleri Metodolojisine göre yurt içi ve yurt dışı detayında ayrı ayrı üretilmektedir. Yurt dışına ihraç edilen ürünlerin üretici fiyat değişimlerini ölçmek amacıyla sanayi sektörü için Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) de aylık olarak hesaplanıp yayımlanacaktır.

Tarım sektörü için üretici fiyat endeksi ise AB'nin Tarımsal Fiyat İstatistikleri Metodolojisi ile uyumlu, 2010 sabit temel yıllı ve NACE Rev.2 sınıflamasına uygun olarak üretilecektir. Bu nedenle daha önce ÜFE kapsamında yer alan, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık faaliyetleri için Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE) ayrı olarak hesaplanacak ve Yİ-ÜFE ile birleştirilmeyecektir."

- Tarım kapsamlı ÜFE serisinin yayımı devam ettirilmeyecek

Açıklamada, Yİ-ÜFE'de kapsanan sektörlerin NACE Rev.2'ye göre sınıflama kodu ve tanımı da bildirilirken, zincirleme Laspeyres endeks formülüne göre hesaplanan Yİ-ÜFE için ağırlıkların ve örneklemin her yıl güncellenmesine devam edileceği belirtildi.

Ürünlerin standart olmaması, ürün düzeyinde kalite düzeltmesi yapılması, gözlem sayısının az olduğu birçok ürün için veri gizliliği uygulanması gibi nedenlerden dolayı bundan sonra ortalama birim fiyatların üretilemeyeceği kaydedilen açıklamada, Yİ-ÜFE serisinin geçmişte yayımlanan ve sözleşmelerde kullanılan Genel ÜFE serisi değişim oranlarıyla geri çekildiği, ÜFE değişim oranları ile sürdürülen 1981, 1987 ve 1994 temel yıllı TEFE serileri ile tarım kapsamlı ÜFE serisinin yayımının devam ettirilmeyeceği ifade edildi.