Aylıksız izinde iken özel bir sağlık kurumunda sigortalı çalışılabilir mi?
Öğretim üyesinin aylıksız izinde iken özel bir sağlık kurumunda sigortalı olarak çalışıp çalışamayacağı hususunda Devlet Personel Başkanlığının 24/01/2014 tarih 10585 sayılı görüş yazısı.
ÖZET: Öğretim üyesinin aylıksız izinde iken özel bir sağlık kurumunda sigortalı olarak çalışıp çalışamayacağı hususunda.(24/01/2014-10585)
Üniversitenizde görev yapan öğretim üyesinin aylıksız izinde iken özel bir sağlık kurumunda sigortalı olarak çalışıp çalışamayacağı hususunda görüş talep eden ilgi yazı incelenmiştir.
11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi olarak görev yapan öğretim üyeleri için aynı Kanunun 20 nci maddesinde "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmü yer almaktadır.
Bilindiği üzere 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun "İzinler" başlıklı 64 üncü maddesinde "Öğretim elemanları yıllık izinlerini, normal olarak, öğrenime ara verilen zamanlarda kullanırlar. Bunların diğer izinleri ile Yükseköğretim üst kuruluşları personelinin ve yükseköğretim kurumları memurlarının izin işleri 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre yürütülür." hükmü yer almaktadır. Ayrıca 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi olarak görev yapanlar için aynı Kanunun "Uygulanacak diğer kanun hükümleri" başlıklı 20 nci maddesinde yer alan "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." ifadesiyle 657 sayılı Kanuna atıf yapılmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Aylıksız izin " başlıklı 108 inci maddesinin (E) bendinde "Memura, yıllık izinde esas alınan süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği halinde memuriyeti boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız izin verilebilir." hükmü yer almaktadır. Bu şekilde verilen aylıksız izin memura tanınmış bir hak olup, söz konusu durum kişinin memuriyet sıfatını sona erdirmediği gibi memurun aylığı dışındaki hak ve yükümlülükleri de devam etmektedir. Nitekim 01.02.1988 tarih ve 4620/1 sayılı Sayıştay Genel Kurul Kararında aylıksız izinli olan Devlet memurunun memuriyet sıfatının devam ettiğini belirtmek suretiyle eş ile bakmaya mecbur olduğu ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumunca ödenmesi yönünde karar vermiştir.
Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 02/01/2014 tarihli ve 6514 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle değiştirilen "Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı" başlıklı 28 inci maddesinde "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
..." hükmüne yer verilmek suretiyle memurların mesleki faaliyette bulunmak üzere gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamayacakları; ancak özel kanunlarda belirtilen görevlerin bu yasaklamanın kapsamı dışında olduğu ifade edilmiştir.
6514 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle 2547 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine eklenen yedinci fıkrasında "Tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan öğretim elemanları, kanunlarda belirtilen haller dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 28 inci maddesi hükmüne tabidir. Ancak bunlardan profesör ve doçent kadrosunda olanlar, her bir anabilim dalındaki kadrolu profesör ve doçent sayısının yüzde 50'sini geçmemek, bir yıla kadar kurumsal sözleşme yapılmak ve geliri üniversite döner sermayesi hesabına kaydedilmek şartıyla ve ilgilinin muvafakati ile mesai dışında özel hastaneler veya vakıf üniversitesi hastanelerinde çalıştırılabilir....
Yedinci fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Yükseköğretim Kurulunun onayı ile üniversite yönetim kurulları tarafından belirlenir." hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; 657 sayılı Kanun kapsamında alınan aylıksız izinde memuriyet sıfatı sona erdirmediği gibi aylık dışındaki hak ve yükümlülükler de devam ettiğinden 2914 sayılı Kanuna tabi görev yaparken mezkur Kanun kapsamında aylıksız izin alan ilgilinin hak ve yükümlülüklerinin devam ediyor olması sebebiyle ancak Üniversitenizde görevini icra ederken 657 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin istisnası kapsamında olan özel kanunlardaki görevleri icra edebileceği mütalaa edilmektedir.