Prof.'tan adli kolluğun savcının emrine verilmesine eleştiri
Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feridun Yenisay, Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ile adli kolluğun savcının emrine verilmesinin yanlış olduğunu, bunun derhal değiştirilmesi, kolluk kuvvetlerinin savcının emrinde değil denetiminde olması gerektiğini söyledi.
Samsun Barosu Başkanlığı tarafından Büyük Otel'de düzenlenen ve 2 gün sürecek olan avukatlara yönelik "Sanık Müdafiliği, Mağdur-Şikayetçi-Katılan Vekilliği Konulu Meslek İçi Eğitim Semineri Ders Programı"nda konuşan Prof. Dr. Feridun Yenisay, CMK'yı 2 maddesi dışında çok beğendiğini söyledi.
CMK'daki, adalet sistemini yaralayan 2 maddenin polisin savcının emrine verilmesi ve savcının hem kamu davası açar hem de yargılar hale getirilmesi olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yenisay, savcının yargılar hale gelmesinin tam anlamıyla bir engizisyon olduğunu ileri sürdü.
CMK'nın adil yargılama için çalıştığını, adil yargılamanın geçmişten beri varolduğunu ancak Türk Anayasası'na yeni girdiğini dile getiren Prof. Dr. Yenisay, "Ülkemizde bütün hukuk kurallarına en ince ayrıntılarına kadar uyulmalıdır. Devlet kendi koyduğu kanuna uymazsa adil yargılama olmaz. Hak, sadece kanunlarla kısıtlanabilir. Kanunla kovuşturma organlarına bir yetki verilmemişse yetki de yok demektir. Kanunla düzenlenmediğinden kolluk kuvvetlerinin teşhis yapması tamamıyla kanuna aykırıdır" dedi.
Adil yargılamayı yürürlükte bulunan CMK'nın çok genişlettiğine dikkat çeken Prof. Dr. Yenisay, dünyada İslam Hukuku, Anglo Amerikan Hukuku ve Kıta Avrupa'sı Hukuku olmak üzere 3 büyük hukuk sistemi olduğunu ifade ederek, özellikle son 20 yıldır bu hukuk sistemlerinin birbirine çok yakınlaştığını kaydetti.
Son 20 yıldır dünyada hukukun yeniden şekillendiğini, Türkiye'nin de hukuk sisteminde köklü değişikliklere giderek adaptasyon sağladığını açıklayan Prof. Dr. Yenisay, CMK'nın Türkiye'de iyi çalışması için kuvvetler ayrılığı prensibinin iyi işlemesinin önemini vurguladı. Yenisay, "Adil yargılama için ideal sistem; kolluk kuvvetlerinin araştırma yapması, itham makamındaki savcı, savunma görevinin yerine getirilmesi ve bağımsız-tarafsız yargının sağlanmasıdır. Türkiye'de bu 4 kuvvetler ayrılığı CMK'da 3'e düşürülmüştür. Araştırma ve itham ast-üst haline getirilmiş ve teke indirilmiştir. Yani adli kolluk savcının emrine verilmiştir. Adil yargılama açısından bu son derece yanlıştır" diye konuştu.
Polisin veya diğer kolluk kuvvetlerinin savcının emrinde değil denetiminde çalışmasının önemine işaret eden Prof. Dr. Yenisay, şunları söyledi:
"CMK bugün Türkiye'de polisi savcıcık, savcıyı polis haline getirmiştir. Buna son verilmelidir. Bir de CMK'nın 170. maddesi savcıyı kamu davası açar ve yargılar noktasına getirmiştir. Bu madde de dikkate alındığında araştırma, itham ve yargılama savcılık makamında birleştirilmiştir. Bu tam bir engizisyondur. CMK'nın adli yargılama açısından bütün yanlarını beğeniyorum. Ancak gözden kaçan bu iki konu derhal değiştirilmelidir, değiştirilmezse adil yargılama işlemez. Eğer işler gibi görünüyorsa ülkemizde kanunlar tatbik edilmiyor demektir."
Seminerde Behçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Feridun Yenisay, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Kemal Yıldız, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Nuhoğlu, İstanbul Barosu avukatları Atilla Özen, Levent Polat ve Erdal Doğan Samsunlu avukatlara bilgi aktaracak. Seminerde, "CMK araştırma ve soruşturma aşaması", "Çocuk yargılaması, TCK ve CMK'da mağdur çocuk hakları ve çocuk polisinin görev ve yetkileri", "TCK özel hükümleri", "CMK uygulama servisi uygulamaları" ve "Uygulamada sanık müdafiliği ve sanık hakları" konularına değinilecek.
Seminerin açılışına çok sayıda avukatın yanı sıra Samsun Cumhuriyet Başsavcısı Ahmet Gökçınar, Samsun Barosu Başkanı Ahmet Gürel, Samsun 19 Mayıs Polis Meslek Yüksekokulu Müdürü 1. Sınıf Emniyet Müdürü Hüseyin Yılmaz ve Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) Samsun Adliyesi Sorumlusu Zeki Özen de katıldı.