Teknolojinin geleceği tartışılıyor

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Başkanı Prof. Dr. Yücel Altunbaşak, "Orta gelir tuzağına takılıp kalan ülkelerle orta gelir tuzağından kurtulmayı başarmış ülkeler arasındaki fark, Ar-Ge, inovasyon ve eğitime yapılan yatırımdır" dedi.

Horizon 2020 Programı Türkiye Açılış Konferansı'nda konuşan Altunbaşak, Türkiye'nin son 10 yılda önemli aşamalar kaydettiğini ve Ar-Ge'nin milli gelir içindeki payının arttığını belirterek, Türkiye'nin hızlı bir atılım içinde olduğunu ama gidilmesi gereken ciddi mesafe bulunduğunu kaydetti.

Fikir varsa devlet olarak bu fikri katma değer haline getirmek için gerekli desteği vereceklerini, her üniversitede teknoloji transfer ofisi görmek istediklerini ifade ederek, "Orta gelir tuzağına takılıp kalan ülkelerle orta gelir tuzağından kurtulmayı başarmış ülkeler arasındaki fark, Ar-Ge, inovasyon ve eğitime yapılan yatırımdır. Bunlara önem vermemiz gerekiyor" dedi.

AB üyelik sürecine de değinen Altunbaşak, bilim ve araştırma faslının geçici olarak kapanmış tek fasıl olduğunu ifade ederek, Türkiye'nin 6. Çerçeve Programı'na da katıldığını, 7. Çerçeve Programı'nda fonlanan proje sayısında 6. Çerçeve Programı'na göre 2,5 kat artış olduğunu kaydetti.

AB'de her yıl çıkan fonların yüzde kaçını Türkiye'nin aldığının bilinmesi gerektiğini ifade eden Altunbaşak, şunları kaydetti:

"2012'de dağıtılan her 100 avronun sadece 30 senti Türkiye'ye gelmiş. 6. Çerçeve'den 7. Çerçeve'ye gelindiğinde, reel bazda yüzde 0,3'ten yüzde 0,52'ye çıkmış durumdayız. Yukarı doğru giden bir grafiğimiz var. Sayılar açısından bakıldığında 6. Çerçeve'de Türkiye'den her yıl yaklaşık 75 proje desteklenirken, 7. Çerçeve'de her yıl ortalama 145 proje desteklenmiş. Bütçe açısından bakıldığında ise her yıl 6. Çerçeve'de ortalama 12 milyon avro bütçe alırken, bu rakam iki buçuk katına çıkmış ve 7. Çerçeve'de her yıl ortalama 28 milyon avro bütçe almışız. Proje sayısından daha büyük bir artış olması sevindirici. 6. Çerçeve, 7. Çerçeve ve Horizon 2020 programlarına başvururken katılım payı veriyoruz. Katılım payının ne kadarının geri aldığımız bizim için çok önemli bir parametre. 6. Çerçeve'de verdiğimiz her 100 avronun 25 avrosunu geri almışız. 7. Çerçeve'de ise her 100 avronun 56 avrosu geri dönmüş. Gidecek daha çok yolumuz var. Horizon 2020'de hedefimiz verdiğimiz her 100 avroyu kuruşu kuruşuna geri almak."

Yüzde 100'e ulaşabilmek için çok ciddi teşvik programları hazırladıklarını, Türkiye'deki akademisyen komitesiyle Avrupa'daki akademisyen komitesinin entegrasyonunu sağlamanın daha önemli olduğunu bildiren Altunbaşak, şöyle devam etti:

"AB projesine başvuracaksanız oraya gidin, öğrenin diyoruz. Biz, daha başvuru yapılmadan önce seyahat desteği veriyoruz. Başvuru reddedebilir, biz bu risk alıyoruz. Başvurunuz reddedilse bile biz bu desteği veriyoruz. Bu iş böyle yapılmalı. Konsorsiyum oluşturmanız ve işin içine daha iyi girebilmeniz için bu desteği vereceğiz. Buradaki tek ölçü, akademik yeterlilik. Projenizin mükemmel olması gerekiyor. Projeniz, bu işi bilen kişiler tarafından görülsün, değerlendirilsin ve daha iyi bir formatla daha iyi bir kaliteyle sunulsun. Onun için ön değerlendirme desteği veriyoruz. İlk gören kişiler hakemler olmasın, onlardan önce başkaları da görsün. Hizmet satın alabilirsiniz, bu işi yapan danışmanlık şirketleri var... Koordinatörler bu işte çok önemli. Türkiye'den çıkan koordinatör sayısı oldukça az. Biz bunu artırmak için çalışıyoruz. Eğer AB'den proje alırsanız, TÜBİTAK da ödüllendirecek otomatik olarak. Projeniz eşiküstü kaldı ama kabul edilmediyse bile biz bunlara da teşvik vereceğiz."

AB'nin en önemli bilim ve teknoloji politika aracı olan Çerçeve Programları, belirli bir bütçeyle çok yıllı dönemler kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından yürütülüyor.