'Çözüm' devlet politikası oldu

ŞEBNEM HOŞGÖR, KEMAL GÖKTAŞ

Hükümet, Köşk seçimleri öncesi HDP'nin talep ettiği, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun da "yasal zemine kavuşturulmalı" diyerek dolaylı destek mesajı verdiği "Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair Kanun Tasarısı"nı dün TBMM Başkanlığı'na sundu.

Süreci "yasal" dayanağa kavuşturacak, süreçte rol alan kamu görevlileri ile sivil aktörleri, "hukuki, idari ve cezai" açıdan tam korumaya alacak tasarıda somut hükümlere yer verilmeksizin hükümete geniş yetkiler veren bir "çerçeve" çizildi. Bu çerçevede hükümet bazı adımları "yasa" konusu yapmadan Bakanlar Kurulu kararıyla da atabilecek.

Tasarı, sadece suça karışmamış değil, silah bırakan bütün örgüt mensuplarına, "af" veya benzeri formüllerle dağdan inerek siyasete katılma yolunda adımların atılacağının da sinyalini verdi. Tasarı uyarınca İmralı ve Kandil ile halen HDP aracılığıyla yürütülen dolaylı görüşmelerin yanı sıra, "dolaysız" görüşmeler de artık yapılabilecek. 6 maddelik tasarıya göre hükümet şu çalışmaları yürütecek:

* SİLAHSIZLANDIRMA ADIMLARI: Hükümet terörün sona erdirilmesi ve toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesine yönelik siyasi, hukuki, sosyo-ekonomik, psikolojik, kültür, insan hakları, güvenlik ve "silahsızlandırma" alanlarda atılacak adımları belirleyecek.

* DOĞRUDAN MÜZAKERE DÖNEMİ: Tasarıda "diyalog" kelimesine ve "müzakere" sürecine açık kapı bırakan "ve benzeri çalışmalar" ifadesine yer veriliyor. Bune göre Hükümet halen sadece MİT ve HDP aracılığıyla dolaylı görüşme yaptığı İmralı ile bir bakan aracılığıyla da doğrudan görüşme yapabilecek.

* İZLEME KOMİSYONU: Yine bu maddeyle Öcalan'ın talepleri arasında yer alan görüşmeleri izlemek üzere bir izleme komisyonu oluşturulmasının da bu hüküm kapsamında mümkün olabileceği belirtiliyor.

* DAĞDAN İNİŞLER: Tasarıya göre hükümet "Silah bırakan örgüt mensuplarının eve dönüşleri ile sosyal yaşama katılım ve uyumlarının temini için gerekli tedbirleri" alacak. Tasarıda "suça, eyleme karışmama" şartı olmaması "af" veya benzeri formüllerin devreye gireceğinin sinyali olarak yorumlandı.

* KAMUOYU BİLGİLENDİRİLECEK: Hükümet muhalefet ve kamuoyundan gelecek tepkileri dikkate alarak "şeffaflık" mesajı içeren bir hükme de yer verdi. Buna göre çözüm yasasına dayalı olarak yapılan çalışmalar alınan tedbirlere ilişkin olarak kamuoyunun doğru ve zamanında bilgilendirilmesini sağlayacak. Ancak bilgilendirmenin kapsamı ve zamanını takdir yetkisi hükümette olacak.

* HÜKÜMETE MEVZUAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ: Tasarı uyarınca hükümet alınan tedbirlere ilişkin uygulama sonuçlarını izleyecek, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlayacak. Tasarı hükümete "gerekli mevzuat çalışmalarını yapma" yükümlülüğü de getiriyor.

* KOORDİNASYON MÜSTEŞARLIKTA: Koordinasyon ve konusunda sorumluluk ise Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı'nda olacak.

* UCU AÇIK YETKİ: Düzenlemenin en kritik hükümlerinden biri "Bakanlar Kurulu, çözüm sürecine ilişkin gerekli kararları almaya yetkilidir" şeklinde. Bu hüküm hükümete çözüm sürecine ilişkin her türlü adım, karar, çalışma konusunda ucu açık bir yetki getiriyor. Bu çerçevede hükümet yasal düzenleme yapmaksızın Bakanlar Kurulu kararlarıyla da kritik adımlar atabilecek.

* ÇÖZÜME "İVEDİLİK": Tasarıya göre kanun kapsamında verilen görevler, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca ivedilikle yerine getirilecek. Böylece bürokrasiden kaynaklanabilecek geciktirme ve engellemelerin önüne geçilecek.

'Yetki Bakanlar Kurulu'nda'

Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay, "Çözüm Süreci Çerçeve Yasa Tasarısı"yla ilgili açıklama yaptı. Atalay'ın, açıklamalarından satır başları şöyle:

* HÜKÜMETE GENEL SORUMLULUK: İkinci maddede, hükümete sürecin yürütülmesi, gelişmelerin izlenerek gerekli tedbirlerin alınması, ilgili kurumlar arasındaki koordinasyonun sağlanması gibi genel sorumluluklar veriliyor.

* BAKANLAR KURULU KARARI: 2. maddede süreç kapsamında temas, görüşme, siyasi kararlık gerektiren konularda bir bakanlık veya kurum işlemi yerine Bakanlar Kurulu kararı alınması, görevlendirme yapılması yoluyla konunun hükümet politikası olarak idare tarafından daha etkin ve hızlı şekilde uygulanmasına imkan sağlanmaktadır.

* KAMU GÜVENLİĞİ: Yetki tamamen Bakanlar Kurulu'na aittir. Kurul karar alacak ve görevlerini bildirecektir.

* GÜVENLİK GÜÇLERİ: Terör eylemleri sürdüğü sürece, güvenlik güçlerinin hukuk içinde kalarak bunlarla mücadele etmesi kanuni görevleridir. Bu süreçte görev alanlar ve çalışmalara katılanların faaliyetler nedeniyle gelecekte bir yaptırımla karşılaşmamaları amacıyla, görevi yerine getiren kişilerin, hukuki idari sorumluluğu olmayacağı yönünde bir düzenleme yapılmaktadır.

* SONUCA YAKLAŞILIYOR: Tasarı, muhtemelen önümüzdeki hafta TBMM'de Anayasa Komisyonu'nda görüşülecek. Meclis tatile girmeden önce bunu çıkarmayı düşünüyoruz.