Enflasyon için kritik gün... Hedeften 2 puan saparsa tedbir geliyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) haziran ayına ait enflasyon gerçekleşmelerini bugün açıklayacak. 16.30'da açıklanacak olan 6 aylık enflasyon verileri, Merkez Bankası'nın IMF'yle ekonomide yeni önlemler üzerine çalışıp çalışmayacağını da belirleyecek. Yılbaşında ilan edilen enflasyon patikasına göre, son 1 yıllık enflasyon yüzde 8.5'i aşarsa yeni önlemler alınacak.
Haziran ayında açıklanan mayıs ayına ait TÜFE yüzde 9.86 oldu. Merkez Bankası'nın haziran ayı itibariyle hedefi ise yüzde 6.5. Bu hedefteki belirsizlik üst aralığı yüzde 8.5, belirsizlik alt aralığı ise 4.5. Nokta hedef olan yüzde 6.5'tan 1 puan sapılırsa IMF teknik elemanları ile çalışma yapılacak. Eğer sapma 2 puan olursa da bu durum program şartlılığın ihlali sayılacak. Alınması gereken önlemler açıklanacak ve hükümete de yazılı olarak bildirilecek. Şu anda mayıs ayı enflasyonu ile üst patika arasında 1.36 puanlık fark oluşmuş durumda. Öte yandan, dövizde yaşanan dalgalanma nedeniyle yapılan zamların da haziran ayına yansıması bekleniyor. Bu durumda 3 Temmuz'dan sonra bir tedbir paketinin açıklanması ihtimali de güçlü bulunuyor. Enflasyonu düşürmek için tüketimi daraltmak, bu anlamda hem ithalatı frenlemek hem de harcamaları kısmak için önlemler tartışılıyor.
PPK, 20 Temmuz'da toplanacak
Para Politikası Kurulu (PPK), 20 Temmuz'da toplanacak. Ancak enflasyonda 2 puanlık sapmanın olması halinde hükümete yapılacak öneriler için PPK'nın toplanıp toplanmayacağı belirsiz. Ayrıca Enflasyon Görünümü Raporu, 28 Temmuz'da açıklanacak. Merkez Bankası'nın bugün enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından bir açıklama yapabileceği söyleniyor.
1 Ocak 2006 tarihinde enflasyon hedeflemesi sistemine geçildi. Sisteme geçildikten sonra hedefin değişmesinin çeşitli koşulları var. Bir enflasyon hedefi sadece para politikasının denetimi dışındaki unsurlara bağlı olarak hedeflerden çok büyük ve uzun süreli sapmalar görüleceğinin belirlenmesi ve orta vadeli hedeflerin anlamsız kalması durumunda değişebiliyor. Bu durumda yeni hedef hükümet ve Merkez Bankası tarafından belirlenecek. Geçici şoklar ise enflasyon hedefini değil, enflasyon tahminlerinin değişmesine neden oluyor. Örneğin, dolaylı vergilerin bir defaya mahsus ayarlanması o dönemde enflasyonu hedeften uzaklaştırsa bile bir yıl sonrasının enflasyon tahminleri üzerindeki etkisi kısıtlı olacağı için hedefin değiştirilmesi söz konusu olmuyor. Bunun yerine kısa vadeli tahminler değişiyor.
TEDBİRLER
* Haziran ayı enflasyon hedefi yüzde 6.5. Eğer 1 puan sapılırsa IMF teknik elemanları ile çalışma yapılacak.
* 2 puan sapma olursa program şartlılığının ihlali sayılacak ve önlemler açıklanıp, hükümete yazılı bildirilecek.
* Yaşanan son dalgalanma nedeniyle yapılan zamların da haziran ayına yansıması beklenmekte.
İTO'ya göre enflasyon yüzde 0.10 düştü
İstanbul Ticaret Odası'nın (İTO) perakende fiyatlar endeksi haziranda bir önceki aya göre yüzde 0.10 oranında düştü. Toptan fiyatlar ise döviz kurlarındaki yükselişin etkisiyle yüzde 1.75 oranında artış gösterdi.
TÜİK'in, tüketici fiyatları endeksine (TÜFE) denk gelen perakende fiyatlar endeksi mayısta ise yüzde 1.6 oranında artış göstermişti. Perakende fiyatlar endeksi geçen yıl haziranda da yüzde 0.42 azalış kaydetmişti. Haziranda ise perakende fiyat endeksi yüzde 0.10 geriledi. Geçen yıl yüzde 3.62 olan perakende fiyatlarda yılın ilk altı aylık dönemindeki artış oranı, bu yılın aynı döneminde yüzde 3.93 olarak gerçekleşti. 2006 Haziran ayı bir önceki yılın aynı dönemiyle kıyaslandığında artış oranı yüzde 11.64 olurken, haziran ayı itibariyle yıllık ortalama artış oranı yüzde 10.76 oldu.