Tarım göçüne arazi önlemi
Havaların ısınmasıyla her yıl olduğu gibi yine Güneydoğu'dan batıya tarım göçü hızlandı. Diyarbakır'ın Bismil ilçesinde yaşayan 4 aile ise bu yıl göç etmek yerine belediyenin kendilerine bedelsiz tahsis ettiği topraklarda çiftçilik yapacak.
Bismil'in Ambar Köyü'ndeki yaklaşık 100 dönümlük tarlada hummalı bir çalışma var. Sebze ekim mevsiminin başlamasıyla köylüler soluğu tarlada aldı. Biber, domates, patlıcan, salatalık ektiler. Şimdi de fideleri suluyorlar. Yüzlerde mutluluk var.
Bu tarlalarda çalışan çiftçiler, binlerce Diyarbakırlı gibi, topraktan geçinmeye çalışıyor. Ama onlar hayatlarında ilk kez kendi topraklarını ekiyorlar. Aslında toprak Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi'nin malı. Ama bu yıl yoksul köylülere tahsis edildi. Yıllardan beri çalışmak için başka illere giden köylüler bu kez kendi topraklarını ekip biçecek.
28 yaşındaki Mehmet Değer, 15 yıldır mevsimlik tarım işçisi olarak çalışıyor. Çalışmak için İstanbula'a kadar gitmiş.Şimdi hayatından memnun olduğunu söylüyor:
"Bu uygulama çok iyi oldu. Akşam evimize gidiyoruz, başmızı yastığa rahatlıkla koyuyoruz. Ürün aldığımızda Diyarbakır'a satacağız. Şimdi ne kadar kötü olsa, kapımızın önüdür. Geliri bize yetecektir."
Hamdiye Ayaz 50 yaşında ve 25 yıldan fazla tarlalarda çalışıyor. "Çalışmadık yer bırakmadık' diyor. Şimdi kendisi için patlıcan, biber,domates, salatalık ekti:
"Eskiden başka yere çalışmaya gidiyorduk. Ankara'ya, Sakarya taraflarına kadar gidiyorduk. Ömrüm gurbette geçti. Burası bize yeter,ekmeğimiz çıkar. Bundan sonra gitmeyiz başka illere."
Abdulkadir Çakmak da çalışmak için başka yerlere gidenlerden. Yıllarca seyyar satıcılık yapan Çakmak, artık kapısının önünde çalışacak
"13 yıl seyyar satıcılık yaptım. Bu tarla bile bize yeter artar bile. Gelirinin fazla olmasını bırakın bana yetse bile bir yere gitmem. Bu tarlada çalışmayı sürdüreceğim. "
Hedef tarım göçünü önlemek
Kentteki ekonomik sorunlara çözüm arayan Büyükşehir Belediyesi tarafından başlatılan proje için Bismil pilot bölge seçildi.
Belediyenin 200 dönüm arazisinin yarısı 4 aileye tahsis edildi. Aileler köyün en yoksullara arasından seçildi. Belediye ailelere, fide, tohum, ilaç desteği de sağlıyor. Belediye bu malzemeleri aileler adına satın aldı. Aileler de ürün aldıktan sonra ödeme yapacak.
Belediye'ye bağlı Yerel Ekonomiyi Güçlendirme Daire Başkanı Necati Pirinçioğlu, ürünlerin satılması için pazar da bulduklarını söyledi. Pirinççioğlu'na göre projenin bir çok katkısı olacak.
"Üretim ve tüketimi birlikte planlıyoruz. Gelir iyidir, ailenin bir yıllık çalışmadan kazanacağ kadar gelir getirir. Kentte bunun pazarlama çalışmasını yaptık. En önemli noktada budur. Üreticilerin pazarını oluşturmaya çalışıyoruz. Bu çalışmanın birinci faydası, insanlar tüketim ve yardım mantığından kurtulacak. İkincisi kendi tohumlarını ekebilecek çiftçi. Hibrit İsrail ya da Amerikan tohumun değil. Üretimden koparılanlar göçediyor çalışmak için. Belediye araziler üzerinde bu uygulamayı yapacağız sonra aracı olacağız insanlar gidip tarlayı kiralayacaklar. İlla belediye arazisi olmak zorunda değil. Ana hedeflerimizden biri göçü engellemek. Bunu başardığımızı göstermemiz gerekiyor."
Aileler elde ettikleri ürünlerin bir kısmını kendi ihtiyaçları için ayıracak, geri kalanını da satacak.
Proje başarıya ulaşırsa, belediyenin kent merkezindeki tarlaları da tahsis edilecek.
Mahmut Bozarslan / Al Jazeera