'Koalisyonlar Türkiye'nin çeyrek asrına mal oldu'

ÜMİT ÇEVİK/HANDAN GÜNEŞ

Uzmanlar, Türkiye'de geçmişten bugüne tek başına iktidarların ve koalisyon hükümetlerinin ekonomiye yansımalarını ve 7 Haziran seçimlerinin olası etkilerini AA muhabirine değerlendirdi.

IHS Global Insight Türkiye Ekonomisti Andy Birch, seçim sonucunda koalisyonu muhtemel görmediklerini belirterek, "Bununla beraber, eğer AK Parti tek başına hükümet kuramazsa, Türk piyasalarının tepkisi oldukça kötü olur. TL tepetaklak olabilir, borsa düşebilir ve sermaye girişi kesilebilir" dedi.

Türkiye'nin koalisyonla yönetilmede iyi bir geçmişe sahip olmadığını ve bu durumun endişe verici olabileceğini aktaran Birch, "Seçimlerin ardından hükümet kurulumu tartışmalı ve uzun sürerse, istikrarsızlık kötüleşebilir ve ülkenin dış hesaplarındaki hassas durum ele alındığında cari hesap açığı ortaya çıkarabilir. Diğer taraftan, koalisyon (AK Parti'nin ismen iş başında ancak gücünün şimdiye kadardan daha limitli olduğu) bir hükümeti hızlıca kurabilirse piyasalar uzun zaman sonra kendine gelir" şeklinde konuştu.

"Farklı hükümetler zinciri, uzun bir istikrarsızlığa ve sonrasında ekonomik krize imza attı"

İstanbul Medipol Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hatice Karahan da siyasi istikrarsızlığın ekonomik performans üzerindeki etkisinin uluslararası literatürde ilgiyle incelenen bir konu olduğunu belirterek, "Örneğin, IMF bünyesinde yapılan ve 170 civarı ülkeyi 1960 ve 2000'li yıllar arasında inceleyen bir ampirik çalışma, siyasi istikrar yokluğunun, kişi başına düşen gelir büyümesini aşağı yönlü etkilediği bulgusunu sunuyor" dedi.

Karahan, Türkiye'nin yakın geçmişine bakıldığında 1990'lı yılların bu istikrarsızlık tablosuyla uyumlu olduğuna dikkati çekerek, 2002 yılına kadar çok sayıda farklı koalisyonla yönetilerek yoğun istikrarsız bir süreç geçiren ülkenin, sözü geçen makro ekonomik göstergelerde de oldukça kötü performans sergilediğini anlattı.

Karahan, şöyle devam etti:

"Zincirleme bir şekilde faiz ve bankacılık patlamalarıyla bütünleşen bu süreç, sonunda 2001 kriziyle ekonomiyi yerle bir etti. Hatta 'kayıp yıllar' olarak adlandırılan bu dönemin, 1994 ve 2000 krizlerine de sahne olduğunu unutmamak gerek. 1990'lardan önceki bir diğer koalisyon hikayemiz ise 70'lere uzanıyor. 1971'de askeri müdahaleyle görevden inen Adalet Partisi iktidarından bir süre sonra gelen farklı hükümetler zinciri, uzun bir istikrarsızlığa ve sonrasında ekonomik krize imza attı. Koalisyon ve istikrarsızlıkla dolu bu iki aşırı sorunlu dönemi bir araya getirdiğimizde ise Türkiye'nin en az çeyrek asırlık bir zamanına mal olduğunu görüyoruz."

"Piyasa, tek başına iktidara pozitif reaksiyon gösterecek"

Berenberg Türkiye Ekonomisti Wolf-Fabian Hungerland ise AK Parti'nin mutlak çoğunlukla olmasa bile tek partili iktidar olmasını beklediklerini belirterek, herşeye rağmen bir koalisyon oluşursa, etkilerinin yabancı yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini ifade etti.

Hungerland, Türkiye'nin, ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu yılın sonunda gerçekleşmesi düşünülen faiz artırımından kısa vadede en az hasarla çıkabilmesi için ekonomisinin son derece bağlı olduğu yabancı yatırımcıları "korkutup kaçırmaması" gerektiğini söyledi.