Benzin fiyatlarındaki artış sürücüleri yıldırmadı

Emre Çayırlı

İntegral Menkul Değerler Araştırma Uzmanı

İstanbul'un trafik çilesi katlanarak artıyor

Haziran ayında trafiğe kaydı yapılan araç sayısı Mayıs ayına göre yüzde 18.1 oranında azalmasına karşın, Haziran ayında Türkiye genelinde toplam kayıtlı araç sayısı 19 milyon 407 bini aşmış durumda. 2014 yılı itibariyle 77 milyon 695 bin kişilik nüfusa ulaşan Türkiye'de yaklaşık olarak her dört kişinden biri için trafikte bir aracın bulunduğu görülmekte. Bu oran İstanbul gibi trafik yoğunluğu yüksek olan illerde ise artış gösteriyor. 2014 yılında 12,5 milyon nüfusa ulaşan İstanbul'da 3,5 milyon adet araç trafiğe kayıtlı. Tabi ki İstanbul trafiği içerisinde kaydı İstanbul'da bulunmayıp, İstanbul trafiği içinde hareketlilik halinde olan araçların olduğunu da hatırlamak gerekiyor.

TÜİK'in açıkladığı araç sayılarının detayları incelendiğinde İstanbul'da trafiğe kayıtlı olan araçların 2 milyon 364 bininin otomobil sınıfında bulunduğu, 77 bin 594 adetinin minibüs 45 bin 973 adedinin de otobüs sınıftan araçların olduğu görülüyor. Kamyonet sınıfında bulunan 602 bin 158 adet araç ile de İstanbul, Türkiye genelinde birinci sıraya oturmuş durumda. Trafikte bulunan araç sayısı bakımında en yoğun ikinci il ise 1 milyon 628 bin adet ile başkent Ankara.

Trafikteki araç sayısı 2002 yılına göre 2.2 kat arttı

Türkiye genelinde 2002 yılında 8,6 milyon adet olan motorlu araç sayısı 2015 yılı Haziran ayının sonu itibariyle 2.25 kat artarak 19,4 milyona ulaşmış durumda. Aynı dönem içinde otomobil sayısı 2.22 kat artış kaydederken, artış oranında birinciliğin kamyonet sınıfında olduğu görülüyor.

2002 yılında trafiğe kayıtlı 875 bin 381 adet kamyonet bulunuyorken, 2015 Haziran ayı itibariyle trafikte bulunana kamyonet sayısı 3,60 kat aratarak 3 milyon 159 bine ulaştı. İkinci en yüksek artış oranı ise 2,75 kat artış ile motosiklet sınıfında yer alan araçlarda.

Artan pompa fiyatı araç satışını yavaşlatmadı

2002 yılından sonra hızla artan araç sayısı, aynı döneme pompada yaşanan yükselişe rağmen gerileme göstermiyor. Araç sahipleri için en büyük gider kalemini oluşturan benzin fiyatının seyri 2002 Haziran ayıyla 2015 Haziran ayları arasında yılları göre incelendiğinde, 95 oktan kurşunsuz benzinin ortalama olarak 1,44 TL'den 4.89 TL'ye yükseldiği hemen göz çarpıyor.

TÜİK tarafından bugün açıklanan araç sayısına dair istatistikler baz alınarak yapılan karşılaştırmada, trafikte bulunan otomobil sayısı ile benzin fiyatlarının da aynı doğrultuda yükseldiği görülüyor. 2002 ile 2015 yılları arasında 95 oktan kurşunsuz benzin fiyatı 3,4 kat artarken, trafikteki otomobil sayısı da 2,2 kat artış kaydetmiş durumda.

*Kurşunsuz benzin fiyatları OPET'ten alınmıştır.

Araç sahipleri beyaz seviyor

TUİK'in yayınladığı rapora göre 1,5 ile 1,6 aralığında silindir hacmine sahip araçlar yüzde 40.1 ile otomobil sınıfında en yüksek tercih oranına sahip. İkinci sırada ise yüzde 21.6 ile 1,4 ile 1,5 aralığında silindir hacmine sahip araçlar bulunuyor.

2015 yılı motorlu taşıtlar vergisi incelendiğinde de 3 yıla kadar olan 1,3 ile 1,6 motor hacmine sahip araçlardan alınan 945.00 TL'lik vergi ve 1,6 ile 1,8 motor hacmine sahip araçlarından alınan 1,667.00 TL vergi oranına karşı 2,0 motor hacmine sahip araçlardan alınan 3.939,00 TL'lik vergi ve 2,5 motor hacmi üzerinden alınan 5.491,00 TL'lik vergi tüketicinin düşük motor gücü seçmesine neden oluyor. Trafikte kaydı olan otomobillerin yüzde 62,8 ise beyaz renkte.