Döviz rezervi 3 yıldır ilk kez 100 milyar doların altına düştü

Merkez Bankası verilerine göre 23 Eylül tarihi itibariyle biten haftada rezervler 117 milyar 931 milyon dolar oldu. Bunun 99 milyar 599 milyon doları brüt döviz rezervi, 18 milyar 332 milyon doları da altın rezervinden oluştu. Brüt döviz rezervi son olarak 23 Kasım 2012 tarihinde 99 milyar 563 milyon dolardı. Bu gelişmenin ardından Merkez Bankası'nın başta BOTAŞ olmak üzere enerji ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerinin döviz ihtiyacının kamu bankaları üzerinden sağlanması için çalışma yapmasını istediği gündeme geldi.

100 MİLYAR DOLAR 30 KASIM 2012'DE

Tayyip Erdoğan 2010 yılında toplam rezervin 100 milyar dolara çıkması gerektiğini dillendirmeye başladı. Toplam rezervin en önemli ayağı brüt döviz rezervi. 2010 yılının başında 70 milyar dolar seviyesinde olan brüt döviz rezervi, yılın sonlarına doğru 80 milyar dolar seviyelerine yükseldi. Brüt döviz rezervi 30 Kasım 2012 tarihinde 100 milyar doları geçti ve 100 milyar 166 milyon dolar oldu. Brüt döviz rezervi en yüksek seviyesini 2013 yılında göre ve 115 milyar dolara çıktı.

1 AYDA 2.7 MİLYAR DOLAR GERİLEDİ

Merkez Bankası'nın toplam rezervleri, geçen hafta 781 milyon dolar azalarak 117 milyar 931 milyon dolara indi. Haftalık Para ve Banka İstatistiklerine göre, 23 Eylül ile biten haftada Merkez Bankası altın rezervleri bir önceki haftaya göre değişim göstermeyerek 18 milyar 332 milyon dolar, brüt döviz rezervleri ise 100 milyar 380 milyon dolardan 99 milyar 599 milyon dolar seviyesine geriledi. Brüt döviz rezervleri 26 Aralık 2014 tarihinde 106 milyar 315 milyon dolardı. Bir sonraki hafta 109 milyar 640 milyon dolara yükseldi. Bu haftadan gerileme başladı ve daha sonra da hızlandı. Eylül ayının başında 102 milyar 296 milyon dolar olan brüt rezerv böylece 2 milyar 697 milyon dolar azaldı.

Merkez Bankası döviz kurundaki hareketlilik nedeniyle 2014 yılının aralık ayından itibaren BOTAŞ'a döviz satmaya başladı. Reuters'ın bankacılık kaynaklarından aldığı bilgiye göre Merkez Bankası devreye kamu bankalarının girmesini istedi. Bir bankacılık kaynağı, "Merkez Bankası bunu önceden açıklamıştı, şimdi ise hayata geçiriyor. BOTAŞ'ın döviz ihtiyacının Merkez Bankası yerine kamu bankalarından sağlanması için bir çalışma yapılmasını istedi" dedi. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, 30 Nisan'daki enflasyon raporu toplantısında yaptığı açıklamada, "BOTAŞ'ın döviz alımlarını kademeli olarak kamu bankalarına devredebiliriz" demişti. Merkez Bankası verilerine göre Aralık 2014-Ağustos 2015 döneminde büyük bölümü BOTAŞ'a olmak üzere enerji ithalatçısı kamu iktisadi teşebbüslerine yaptığı döviz satışları 9.23 milyar doları buldu.

Merkez'in Botaş'a yaptığı ödemeler: (milyon dolar)

Aralık'14 1.321

Ocak'15 1.092

Şubat 1.518

Mart 1.848

Nisan 1.453

Mayıs 638

Haziran 537

Temmuz 429

Ağustos 396