Hastalar: Bıçak parası verince daha iyi tedavi görüyorum
Sağlık Bakanlığı'nın yaptırdığı bir araştırma 'bıçak parası'
gerçeğini bir kez daha gözler önüne serdi.
Sağlıkta Dönüşüm Programı'nın neticelerini tespit için yapılan kapsamlı anketten
ilginç sonuçlar çıktı. Ankete katılan düşük gelirli vatandaşların yüzde 37'si
daha iyi bir tedavi için doktora 'bıçak parası' verdiği ifade ederken, yüksek
gelir grubundaki vatandaşların yüzde 57'sinin ise 'doktora hediye' verme yoluna
gittiği belirlendi. Katılımcıların yüzde 50'si son 3 yılda sağlık hizmetlerinin
iyileştirilmesine yönelik yapılan çalışmaları başarılı buluyor. Yüzde 30'u
hekimlerin ilgisizliğinden şikayet ederken, yüzde 44'ü hastalara ilgi, güler yüz
ve saygı gösterilmesi gerektiğini vurguluyor. Hastalara daha fazla zaman
ayrılmasını isteyenlerin oranı ise yüzde 33. Araştırma sonuçlarını Zaman'a
değerlendiren Sağlık Bakanı Recep Akdağ'a göre hekimlerin ilgisizliği, yeterince
zaman ayıramaması ve güler yüzlü olmamasının en önemli nedeni doktor
yetersizliği.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan ?Sağlık Hizmetleri
Memnuniyet Araştırması 2006' ile 4 yıldır uygulanan sağlık hizmetlerinin profili
ortaya çıkarıldı. Sağlık Hizmetleri Memnuniyet Araştırması için yaklaşık 19 bin
kişi ile görüşüldü. Yedi ay süren çalışmada katılımcılara 115 soru soruldu. Elde
edilen verilere göre, katılımcıların yüzde 60'sı zorunlu olduğu için kamu
hastanelerine gidiyor. Aldığı hizmetten memnun olduğu için devlet hastanelerini
tercih edenlerin oranı ise sadece yüzde 10. Üniversite hastanelerinde bu oran
yüzde 44 iken, özel hastanelerde yüzde 50. Hekimler, muayene ve kontrol için
hastalara az zaman ayırıyor. Hastaların yüzde 39'u 1-5 dakikada, yüzde 28'i ise
6-10 dakikada muayene ediliyor. Sağlık çalışanlarının yüzde 56'sı hastalık ya da
tedavi ile ilgili neler olabileceği konusunda hastaları uyarmıyor. Hastaların
yüzde 50'si ilaçların yan etkisi konusunda bilgi verilmemesinden yakınıyor.
Denetime rağmen bir türlü engel olunamayan ?doktora bıçak parası ve hediye'
konusunda da ilginç sonuçlar elde edildi. Düşük gelirli hastaların yüzde 37'si
tedavisinin yapılamayacağını veya erteleneceğini düşündüğü için hekime ?bıçak
parası' verdiğini söylüyor. Yüksek gelir grubunda ise katılımcıların yüzde 57'si
daha iyi tedavi olmak için doktora hediye verdiğini belirtiyor. Hastane veya
personelle ilgili şikayetler genellikle hasta hakları birimi yerine başhekimlere
yapılıyor. Hastaların sadece yüzde 7'si şikayetlerini hasta hakları birimine
iletirken, yüzde 52'si hastane yöneticisi ile görüşmeyi tercih ediyor. Hastalara
göre şikayeti çözmek için ilgili kişiler yeteri kadar uğraş vermiyor. Genel
olarak şikayet sonucu ortaya konan çözümler memnun edici bulunmuyor. ?Yetersiz'
bulunan en önemli konu ise hekim sayısı. Anket sonuçlarını değerlendiren Sağlık
Bakanı Recep Akdağ, hekimlerin ilgisizliğini, güler yüzlü olmamasını ve hastaya
yeterince zaman ayırmamasını doktor eksikliğine bağlıyor. Akdağ, sonuçlarla
ilgili şu yorumu yapıyor: ?Vatandaşımızın aldığı hizmetten, hekimin zaman
ayırmaması ve personel davranışı itibarıyla daha çok memnun olmasını arzu
ediyoruz. Vatandaşımız bu anketle bize yol gösteriyor. Diyor ki, yapılan
iyileştirmelerden memnunum. İşler düzeliyor ama daha fazlasını istiyorum. Bizim
görevimiz de bu. Daha iyisini yapmak. Bunlar beklemediğimiz sonuçlar değil.
Türkiye'de daha önce sağlık hizmetleri en çok şikayet edilen konuların başında
gelirdi. Bugün, ?Hangi hizmetlerden en çok şikayetçisiniz?' diye sorulunca
sağlık hizmetleri son sıralarda bulunuyor. Bundan memnunuz; ama yaptıklarımızı
çok yeterli görmüyoruz.?
Sağlık Hizmetleri Memnuniyet Araştırması'na göre hastalar hekimlerden memnun değil | |
Sağlık sistemi ile ilgili öne çıkan düşünceler (432 kişi) (%) | |
Özel hastanedeki bakım ve ilgi, kamu hastanelerinde gösterilmiyor: | % 12,8 |
Sosyal güvenlik kuruluşları arasında eşitsizlik olmamalı: | % 6,8 |
Güvencesizlik nedeniyle sağlık hizmeti alınamaması: | % 6,3 |
Pratisyen hekimlere reçete kısıtlaması kaldırılmalı: | % 5,6 |
Paran varsa iyi hizmet alıyorsun: | % 5,3 |
Tam teşekküllü hastane isteği: | % 5,3 |
Hasta sevk sistemi sorunları: | % 4,6 |
Köy ve kasaba gibi yerlerde sağlık hizmeti yetersiz: | % 4,4 |
Ücretsiz sağlık hizmeti olmalı: | % 4,2 |
Yönetsel faaliyetler ile ilgili düşünceler (254 kişi) (%) | |
Hizmetlerde düzelmeler var, son yıllarda yapılan çalışmalar olumlu: | % 24,4 |
Bürokrasi azaltılmalı: | % 18,1 |
Özel muayenehanelerin kapatılması iyi olur: | % 6,7 |
Büyük hastaneler ve üniversite hastaneleri daha kaliteli: | % 4,7 |
Hizmetlerin iyileştirilmesi gerekli: | % 3,9 |
Şikayet edilecek yer yok ve şikayetler sonuçsuz kalıyor: | % 3,9 |
Tedavi etkinliği ve memnuniyet açısından (139 kişi) (%) | |
Hastalara daha fazla zaman ayrılmalı: | % 33,1 |
Teşhis ve tedavi etkinliği yetersiz: | % 14,4 |
Doktor tecrübesiz, eğitilmeli: | % 13,7 |
Bütün personel eğitilmeli, işinde uzmanlaşmalı: | % 11,5 |
Yanlış teşhis-tedavi yapılıyor: | % 8,6 |
Hasta hakları ile ilgili düşünceler (558 kişi) (%) | |
Hastalara ilgi-saygı-güler yüz gösterilmeli ve iyi davranılmalı: | % 44,6 |
Tıbbi özen gösterilmeli, hastaya yeterli zaman ayrılmalı: | % 16,3 |
Doktorlar özel muayenehanesinde daha çok ilgileniyor: | % 15,1 |
Hastalara eşit davranılmalı ve kayırmacılık yapılmamalı: | % 5,9 |
Doktorlar hakkında düşünceler (581 kişi) (%) | |
İlgisizlik: | % 30 |
Güler yüzlü ve saygılı olunmaması: | % 15 |
Özel muayenehaneye yönlendirme: | % 15 |
Maddi çıkarları ön planda tutmaları: | % 2 |
Diğer personel hakkında düşünceler (271 kişi) (%) | |
İlgisizlik: | % 38 |
Güler yüz ve saygı gösterilmiyor: | % 48,3 |
Sorumluluklarının bilincinde olmalılar: | % 5,9 |
Ellerinden geleni yapmaya çalışıyorlar: % 1,8 | % 16,3 |
En son ayakta tedavi hizmeti aldığınız sağlık kurumunda, doktorunuzun muayene veya kontrol için size ayırdığı zamanı nasıl değerlendiriyorsunuz? | |
Çok kısa: | % 43 |
Normal: | % 54 |
Çok uzun: | % 3 |
Doktor ve hemşireler iyileşmenize yardımcı olacak tüm bilgileri size veya yakınlarınıza verdi mi? | |
Hayır: | % 35 (devlet hastanelerinde), |
% 17 (üniversite hastanelerinde) | % 15 |
Kısmen: | % 24 (devlet hastanelerinde), |
% 15 (üniversite hastanelerinde) | % 2 |
Evet: | % 47 (devlet hastanelerinde), |
% 65 (üniversite hastanelerinde) | % 38 |
Tedavi olduğunuz sağlık kurumunu ailenize, yakınlarınıza veya arkadaşlarınıza tavsiye eder misiniz? | |
Hayır: | % 18 (devlet hastaneleri), |
% 11 (üniversite hastaneleri), | |
% 7 (özel hastaneler) | |
Evet: | % 82 (devlet hastaneleri), |
% 89 (üniversite hastaneleri), | |
% 93 (özel hastaneler) |