Prof. İlber Ortaylı'nın yankı uyandıracak açıklamaları...
PROF. DR. İLBER ORTAYLI: DİN VE DEVLETİN AYRILMASI İMKANSIZDIR. HRİSTİYAN DÜNYASININ İNSANI BİLE LAİK BİR DEVLETİN DEĞİL, KİLİSENİN EĞİTİMİNDEN GEÇMİŞTİR
Kırıkkale Üniversitesi'nin 2006-2007 Akademik Yılı'nın açılışında konuşan Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlber Ortaylı, din ve devletin ayrılmasının imkansız olduğunu söyledi.
Öğrencilere hitaben konuşan Ortaylı, din ve devletin ayrılmasının Yahudilik ve müslümanlıkta imkansız oludğuna dikkat çekerek, "Çünkü her iki dinde de din, insanların 24 saatini ayarlar. Sadece devletle olan ilişkilerini değil, özel hayatlarını, nasıl yiyip içeceklerini, karı koca arasındaki ilişkileri ve devletle olan ilişkiyi ayarlar. Devlet ile din iç içe geçmiştir. Devletin görevi insanların dini ibadetini hazırlayabilmektir. Bu son nokta çok önemlidir. Çünkü çağdaş toplumlarda devlet düşmanlığı bir motif alarak yer almaktadır. Bu desteklenecek bir görüş değildir ve tarihi gelenekle de bağdaşır bir yönü yoktur. Devlet ve devletin aygıtı olan bürokrasi ve ordu insan hayatının toplum hayatının vazgeçilmez iki unsurudur. Dini görevinizi yerine getirmek içinde bu ikisinin ayakta olması, kuvvetli olması şarttır" dedi.
Batıya laikliğin nasıl yerleştirileceği üzerinde durulduğunu hatırlatan Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İlber Ortaylı, "Asırlar boyunca Hristiyanlık dini etkilemiş ve şekillendirmiştir. Hristiyan dünyasının insanı laik bir devletin değil, kilisenin eğitiminden geçmiştir. Kilise insanların ruhunu değil, sadece beynini de ele almıştır. En layık olması gereken insanların, sosyalist parti mensuplarının bile temel çelişkisi 'İslam dünyasında bu iş nasıl olur?' diye sorduğunu görüyorsunuz. Kendi dünyasını tahlil ettiği zaman toplumsal gelişme dinamikleri olarak teknolojik gelişmeyi, sınıf çatışmasını düşünen insanlar İslam dünyası diye ayrı bir kategoriden bahsetmektedir. Bunu doğrudan doğruya kilisenin, dindar olmasalar, papazlardan nefret etseler, hatta çocuklarını vaftiz ettirmeseler bile insanları çok uzun asırlar boyu eğitimde etkilediklerini gösterir. Böyle bir toplumda ideal bir laizimden bahsedilemez" dedi.
Çağımızda bazı fundamentalislerin son zamanlarda dinin devletten ayrılması gerektiğini, dinin ve varidatının herkesçe hesaplanması ve ödenmesi gerektiğini savunduğunu hatırlatan Ortaylı, "Dolayısıyla 'din tamamen devletin dışına çıkmaktır' gibi çok demokrat ve çok progresif görünen görüşlerinin aslında böyle bir toplum için en büyük tehlike ve detrüsyonun hatta kaosun başlangıcı olacağına hiç şüphe yoktur. Burada yeni bir adet çıkarmanın gereği yoktur. Çünkü bünyemiz böyledir. Bizim toplumumuz da laiklik, bilime, anlayışa, yeni gelişmelere, gelişmiş bir cemiyetin, çalışan bir cemiyetin içtimai gereklerine göre ayarlanır. Bunun örneği batıda yoktur. Hiç kimse önüne laiklik için reçete alarak fark tüketmeye kalkasın. Bunun örneği doğuda da yoktur. Bu tarih boyunca Türk İmparatorluğu'nun ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kendi götürdüğü kendisinin öncü olduğu bir harekettir. Başkaları ancak bize bakarak bu yolda gidecektir. Bizim yaptığımız hukuk devrimi bir ihtiyaçtır" dedi.
Ortaylı'ya günün anısına Kırıkkale Valisi Mustafa Bahrettin Demirer şükran plaketi sundu.