'Kıdem'de yeniden tartışma

Hacer BOYACIOĞLU

Daha önce kıdem tazminatında kazanılmış haklardan geriye gidilmesini grev nedeni sayacaklarını açıklayan Türk-İş Başkanı Ergun Atalay "Biz mevcut kıdem tazminatından memnunuz. Bunu değiştirmeyin, alamayanlar için formül üretin. Mevcut yapıya razıyız, çünkü çalışanlar olarak dayanacak tek bir kapımız var" çağrısında bulundu.

Kıdem tazminatının da öncelikli düzenlemeler arasına eklenmesiyle ilgili konuşan Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan ise amaçlarının herkesin bu haktan yararlanması olduğunu söyledi. Elvan, dün NTV'de yaptığı açıklamada, "İşçi tarafında işveren tarafında sorunlarımız var. Bugün işçilerimizden kıdem tazminatı alanların oranı yüzde 10 mertebesinde. İşinden ayrılan bir işçimizin normalde doğal olarak bu kıdem tazminatını alması gerekiyor. Ama yüzde 10 çok düşük bir rakam. Bizim temel hedefimiz işinden ayrılan her bir vatandaşımızın kıdem tazminatını elde etmesi" dedi. Uzun yıllardır gündemde olan kıdem tazminatı konusunda hazırlanan tüm taslaklar fon kurulmasını öngörüyor. Buna göre, bireysel hesaba dayalı fon sistemine işçi, işveren ve devlet kaynak aktaracak. Fona aktarılan kaynakları, işçi kendi hesabı üzerinden takip edecek; ancak 5 veya 10 yıl geçmeden fonda biriken kaynağını alamayacak. Şu anda işçiler çalıştıkları her yıl için 1 brüt maaş kıdem almaya hak kazanıyor. İşverenler ise bu rakamın düşürülmesini talep ediyor.

HAKKI KURBAN

Üçlü Danışma Kurulu'nda konu masaya yatırılacak. Hükümet, işveren ve işçi kesiminin temsilcilerini buluşturan kurulda, yeni model hassasiyetle tartışılacak.

Hükümetin 2016 Eylem Planı'ndaki üç aylık takvime 'kıdem tazminatı'yla ilgili düzenlemeyi de alması yankı yarattı. 21 Aralık -21 Mart aralığında atılacak adım için, üç aşamalı çalışma yürütülmesi planlandı. Sosyal taraflarla da istişare halinde yapılacak düzenleme için koordinasyon görevini ise yeni Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu üstlendi. Uzun süredir üzerinde tartışılan 'kıdem tazminatı' konusunda üç aylık süreçte izlenecek strateji şöyle olacak:

KAMUOYUNA DA SORULACAK

Üçlü Danışma Kurulu'nda konu masaya yatırılacak. Hükümet, işveren ve işçi kesiminin temsilcilerini buluşturan kurulda, yeni modelle ilgili tüm hassasiyetler masaya yatırılacak.

Diğer sosyal diyalog mekanizmaları da bu süreçte işletilecek, akademisyenlerden STK'lara kadar farklı kesimlerin değerlendirmeleri alınacak. Kamuoyu araştırmalarıyla da, toplumun nabzının ve yeni modele bakışının analiz edilmesi öngörülüyor.

HÜKÜMETİN ÖNERİSİ 'FON'

Bakanlığın daha önce yürüttüğü çalışmalarda 'Kıdem Tazminatı Fonu' oluşturulması gündeme gelmişti. Fonla işçinin hesabında tazminatın birikmesi ve belirlenecek süre sonunda da, 'işten çıkış nedenine bağlı olmaksızın' bu tutarın işçiye ödenmesi planlandı. En çok tartışılan hususlardan biri, 'hak edilmiş tazminatlar'ın ne olacağı. Bu noktada da, toplu paranın işverenden alınarak Fon'a devredilmesi veya birikmiş tazminatların işçiye ödenmesi gibi seçenekler üzerinde duruluyor. Esnek çalışma modellerinin de yaygınlaştırılması gündemde.

İşverenin prim çıkmazı

İstatistikler, mevcut tabloda işverenlerin 10 işçiden 1'ine kıdem tazminatı ödediğini gösteriyor. Fon uygulamaya girerse, her işçi için aylık prim ödenmesi gerekecek. Ayrıca, belli süre sonra istifa etseler de kıdem alabileceği için, çalışanların sık sık işten ayrılmasından endişe ediliyor.

Kazanımlar korunmalı

İşçi kesiminin en büyük hassasiyeti, mevcut kazanımların korunması. 1 yıllık çalışma karşılığında, 30 günlük ücret tutarındaki kıdem tazminatı hakkının sürmesi isteniyor. Fonda bu süre 12-15 güne iniyor.

Hedefimiz herkesin alması

Bu arada Başbakan Yardımcısı Lütfi Elvan da NTV'de kıdem tazminatıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Elvan, "İşçilerimizden kıdem tazminatı alanların oranı yüzde 10. Bunun da büyük kısmı kamudan. Bizim hedefimiz işinden ayrılan herkesin kolay bir şekilde kıdem tazminatını alması" dedi.