Çiçek'ten başkanlık açıklaması: Arabayı değil, şoförü tartışıyoruz

ZİVER BÜYÜKTAŞ - EYÜPHAN KILIÇ/Karar Gazetesi

Eski TBMM Başkanı ve AK Parti Ankara Milletvekili Cemil Çiçek, yeni anayasa ve başkanlık sistemi tartışmalarını Karar'a değerlendirdi. Başkanlık sistemine karşı çıkanların "Arabayı değil şoförü" tartıştığını belirten Çiçek, "Başkanlık deyince bir kısım insanlar 'Acaba rejim mi değişiyor?' diyor. Halbuki rejim dediğiniz devletle ilgilidir. Parlamenter ve Başkanlık sistemi hükümetle ilgilidir. Bu ikisi karışıyor" diye konuştu. Çiçek'in Karar'a özel verdiği röportajının başlıkları şöyle oldu:

"Biz hiçbir konuyu doğru tartışmıyoruz. Müsbet ya da menfi bir sonuca varıp, gündemden kaldırmak için değil kavga etmek için tartışıyoruz. Anayasa da alışkanlığımıza kurban edilen bir konudur."

HALKA LÜTFETMİYORUZ!

"Çağımızın yükselen değeri olarak hak ve özgürlüklerin düzenlendiği bölüm anayasanın neredeyse yüzde 35-40'ını oluşturur. Anayasa bir manada hak ve özgürlükleri tespit eden metinlerdir. Yoksa halka lütfedilen metinler değildir. İkinci konu yasama-yürütme-yargı arasındaki ilişkilerdir. Bunların her birini bir tarafa bırakıp, bunun içinde sadece hükümet modeliyle ilgili tartışmaları öne çıkardığınızda o zaman vatandaş yeni bir anayasaya gerçekten ihtiyaç var mı yok mu bunu anlamakta zorlanır."

REJİM KRİZİ GİBİ

"Bugünkü anayasaya baksak hükümet modeli 9 bölümden sadece 1 bölümü ilgilendiriyor. Başkanlık, yarı başkanlık veya parlamenter sistem hükümet modeliyle alakalıdır. Halbuki anayasanın tümü bununla alakalıymış gibi sunuluyor. Toplumda bir kısım endişeler oluyor. 90 küsur senedir cumhuriyetle yönetiliyoruz. Cumhuriyet, Türkiye için önemli bir kazanımdır. Şimdi cumhuriyetin nesinden rahatsız olduk da bu model değişecek. Hükümet taa anayasının 100 küsürüncü maddesinde. Ondan evvel 100 madde var. Bu konu yeteri kadar anlaşılmadığı için insanlar endişeye kapılıyor 'Diktatörlüğe mi kayıyoruz' diye."

ÖZAL POPÜLER KILDI

"Başkanlık sistemini popüler kılan rahmetli Turgut Özal'dır. 1982 Anayasası yapılırken de içe dönük bu tartışma yapılmış. Rahmetli Demirel, şimdi de Sayın Cumhurbaşkanı... Biz arabayı değil, arabanın modelini değil şoförü tartışıyoruz. Şoförü tartıştığımızda da şoföre sempati duyan olabilir, 'iyi' diyen olabilir, 'arabayı iyi kullanamıyor' diyen olabilir. Şoför gider araba kalır, başka şoför gelir. Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğu kesin."

82 DEVLETİ ÖNCELİYOR

"Her anayasa, yapıldığı dönemin özelliklerini taşır. Mevcudun 1980 öncesi şartların getirdiği tepkisel bir anayasa olduğundan kimsenin tereddüdü yok. Artık günümüz dünyasında her türlü yasal düzenlemenin odağında insan olması lazım. İnsan deyince de hak ve özgürlükler gelir. Halbuki 82 Anayasası, o dönemin getirdiği sıkıntılar nedeniyle devleti önceleyen bir metin."

ANAYASANIN DENGESİ BOZUK

"Demokrasilerde hükümet modeli ne olursa olsun, devletin erkleri arasında yasama yürütme yargı arasında uygun bir dengenin kurulması lazım. Bu anayasanın bu manada dengesi bozuktur."

SİYASETE DENETİMLİ SERBESTLİK

"Kenan Evren'in bir sözü var: Siyasetçiler tencereyi hep kirletir, biz temizleriz... Biz siyasetçiler hep kirletiyorsak, birileri de temizlemek zorunda kalıyorsa demek ki siyasetçilerin egemen olduğu kurumlara çok fazla yetki tanımamak lazım. O halde siyasetçilere denetimli serbestlik alanı bırakalım, siyasetçilere bir vasii tayin etmek lazım. Vesayet rejimi de buradan çıkıyor. Onu da Anayasa Mahkemesi'ni oldukça yetkili kılacak, sorumluluğu olmayacak aşırı yetkili Cumhurbaşkanı atayacak, oradan denetleyecek. Yürütme yanlış yaparsa da bunu da idari yargı yoluyla denetleyecek. Tencereyi kirletme durumunda olan siyasetçiye iaşe ve ikmal görevi kalıyor."

BUGÜN BİZ VARIZ YARIN BAŞKALARI

"Deniyor ki 'Cumhurbaşkanı sizden, Başbakan sizden daha ne istiyorsunuz, Meclis'te de çoğunluğunuz var. Sanki bu sistemi biz kendimiz için istiyoruz, Türkiye için değil... Kendimiz için istiyorsak Allah var hiçbir eksiği yok. Cumhurbaşkanını AK Parti'den halk seçmiş, Meclis'te bugün itibarıyla 317 çoğunluğumuz var. Mahkeme kadıya mülk değildir. Bugün biz varız yarın başkaları var."