AİHM'de kazanılan 'ilk tüketici davası'
Tüketici Bilincini Geliştirme Derneği (TÜBİDER) Başkanı Fuat Engin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM), TÜBİDER tarafından Telekom aleyhine açılan davada ?adil yargılama yapılmadığına? karar verdiğini söyledi.
Engin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, TÜBİDER'in, 1998 yılında Telekom'un sabit hatlarda 50 kontör karşılığı 400 bin lira aylık sabit ücret uygulamasıyla ilgili olarak Telekom tarafından tüketicilerden 6 ay boyunca alınan ücretin iadesi talebiyle dava açtığını hatırlattı.
Danıştay'ın, Telekom'un bu uygulamasının yürütmesini 6 ay içinde durdurduğunu, ardından da işlemin iptaline karar verdiğini belirten Engin, ancak tüketicilerin ilk 6 aylık sürede 50 kontör karşılığı 400 bin lira aylık, toplam 6 aylık olmak üzere her abonenin 2 milyon 400 bin lira ödemiş olduğunu vurguladı.
Engin, davanın açıldığı tarihte tüketici mahkemeleri kurulmadığı için davaya Kadıköy Asliye Ticaret Mahkemesi'nin baktığını hatırlatarak, Tüketici Mahkemeleri kurulduktan sonra da mahkemenin görevsizlik kararı vererek, dosyayı İstanbul Tüketici Mahkemesi'ne gönderdiğini söyledi.
2000 yılında Telekomünikasyon Yasası'nın değiştirilmesiyle yargılamayı yapan Tüketici Mahkemesi'nin, davayı açıldığı 1998 yılındaki yasaya göre değil de 2000 yılında çıkarılan yasaya göre değerlendirdiğini ifade eden Engin, mahkemenin, Temmuz 2002'de davanın haklı olmadığı gerekçesiyle TÜBİDER'in talebini reddettiğini belirtti.
Engin, derneğin daha sonra 2002 yılının Eylül ayında Yargıtay'a başvurduğunu ve Yargıtay'ın Şubat 2003'te mahkemenin kararını onadığını kaydederek, kararın düzeltilmesi talebinde bulunduklarını, ancak Yargıtay'ın Temmuz 2003'te düzeltmenin reddine karar verince dava için iç hukuk sürecinin tamamlandığını söyledi.
Danıştay'ın uygulamayı zaten iptal etmiş olduğunu belirten Engin, ?Biz bu davayı kazanmış olsaydık, bugün ifade ettiğim 2 milyon 400 bin lira çarpı 15 milyon aboneye emsal teşkil ederek, onların hak aramasına neden olacaktık? diye konuştu.
5 YIL 2 AY YARGILAMA SÜRECİ
Türkiye'deki yargılama sürecinin 5 yıl 2 ay sürdüğünü ve toplam 27 duruşma yapıldığını belirten Engin, Kasım 2003'te hazırladıkları dosyayla AİHM'e başvurarak, ?adil yargılama yapılmadığının hükme bağlatılarak, yeniden yargılama? talebinde bulunduklarını anlattı.
AİHM'in 27 Şubatta, davada ?adil yargılama yapılmadığı gerekçesiyle yeniden yargılama yapılmasını? hükme bağladığını vurgulayan Engin, mahkemenin ayrıca 750 Avro manevi tazminata ve 500 Avro mahkeme masraflarının ödenmesine hükmettiğini söyledi.
Engin, AİHM'in Türkiye'ye ilişkin verdiği 29 karar arasından 28'inin siyasi olduğunu, kendi davalarının özelliğinin AİHM'de Türkiye'de tüketici hukukuyla ilgili olarak görülen ilk dava olması olduğunu kaydetti.
AİHM'in, 3 ay içinde bu kararın hükmünün Türkiye Cumhuriyeti hükümeti tarafından yerine getirilmesine karar verdiğini vurgulayan Engin, önümüzdeki günlerde İstanbul Tüketici Mahkemesi'nden yeniden yargılama isteyeceklerini belirterek, şöyle konuştu:
?1998 yılında var olan Telekomünikasyon Yasası hükümleri dava açtığımız tarihe tekabül etmesine rağmen uygulanmamış, davada 2000 yılında değiştirilen Telekomünikasyon Yasası hükümleri esas alınarak karar verilmiştir. Danıştay uygulamayı iptal ettiği halde, 15 milyon Telekom abonesinin 1998 yılı tutarıyla 2 milyon 400 bin lirasının gecikme faizleriyle talep edilmesi gerekliliği ortadadır. Bütün bunların demokratik bir işleyiş içinde ortaya çıkarılması için önümüzdeki günlerde bu süreci de başlatacağız.?