Araya erken seçim girince işsizlerin dört gözle beklediği paket rafa kalktı
Bakanlar Kurulu'nda iki kere görüşülen ve son aşamaya gelen reform seçim sonrasına kaldı. İşletmelerin vergi ve SSK primlerini düşüren, eski hükümlü çalıştırma mecburiyetini kaldıran istihdam paketiyle çok sayıda işsize yeni iş imkânlarının sağlanması hedefleniyor.
Türkiye ekonomisi son 4 yılda eşine az rastlanır bir büyüme gerçekleştirdi. Ancak işsizlik oranı hâlâ yüzde 10'lar seviyesinde. Ekonomideki büyümenin istihdama yansımasını sağlamak isteyen hükümet, uzun süredir üzerinde çalıştığı istihdam paketini önümüzdeki günlerde yürürlüğe koymak istiyordu. Bakanlar Kurulu'nda iki kere görüşülen ve son aşamaya gelen paket, erken seçim nedeniyle rafa kalktı. İşletmelerin vergi ve SSK primleri dahil yüklerini hafifletecek istihdam paketiyle 10 binlerce işsize yeni iş imkanları sağlanacaktı.
İşverenlerin yükümlülüklerini hafifletecek paketle birlikte Kıdem Tazminatı Fonu kurularak, çalıştığı işyerinin iflası durumunda kıdem tazminatı alamayanların bu mağduriyeti son bulacaktı. Rafa kaldırılan reform paketiyle eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu kaldırılarak zorunlu istihdamda kolaylıklar sağlanıyordu. İşsizlik Sigortası Fonu'ndan yararlanmanın yumuşatılarak daha çok işsize daha yüksek maaşın önü açılıyordu. SSK primleri kademeli olarak düşürülürken, işletmelerin her yeni istihdam için vergi ve primleri yüzde 40 indirimli ödemesinin de üzerinde duruluyor. Seçim sonrasına ertelenen istihdam paketinin işverenleri en fazla sevindiren maddelerinden biri, zorunlu istihdamın hafifletilmesine ilişkin olanı. Engelli çalışma zorunluluğu korunurken, terör mağduru konusunda oransal düşüş üzerinde çalışılıyor. Buna göre 50 ve daha fazla personel çalıştıran işyerlerinde yüzde 6 olan zorunlu istihdam; yüzde 3 engelli ve yüzde 1 eski hükümlü şeklinde yüzde 4 olarak düzenlenecek. Bu konuda üzerinde çalışılan bir başka öneri ise zorunlu istihdamın işverene getirdiği ekonomik maliyetin bir kısmının Hazine tarafından karşılanması. İşveren, çalıştırılmayan eski hükümlüler için ayda bin 226 YTL ceza ödemek zorunda kalıyor. Bu nedenle birçok işletme kayıt dışına çıktığı için çalışan sayısını 49'da sabitliyor ve kapasite artırmıyordu. Ayrıca işyerlerinde kreş ve emzirme odası açma, doktor bulundurma gibi zorunluluklar kaldırılacak. İşveren, söz konusu zorunlulukları hizmet alımı yöntemi ile karşılayabilecek. İstihdam paketi, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan yararlanmayı da kolaylaştıracak. İşsizlerin maaşlarında yüzde 50 artış getiren düzenleme, işsizlik maaşı almak için 4 ay kesintisiz çalışma şartını da kaldırıyor. İşsizlik maaşı almak için öngörülen sigortalı olma süreleri de 600 günden 510'a, 900 günden 810'a ve 1.080 günden 1.020'ye indiriliyor. İşsiz maaşları ise 600 YTL'ye kadar yükseltilecek.
Öte yandan istihdam paketi kapsamında işsizlerin eğitimi için fondan yaklaşık 500 milyon YTL kaynak ayrılacak. Böylece tarımdan kopan nüfusun eğitilerek istihdam piyasası için nitelikli hale getirilmesi sağlanacak. İşsizlerin mesleki eğitimden geçerek nitelik kazanması ile bir taşla iki kuş vurulacak; bir yandan işsizlere iş imkanı sağlanacak, öte yandan da işverenin nitelikli eleman talebine cevap verilecek. Kurulacak olan Kıdem Tazminatı Fonu ile de çalışanların kıdem tazminatları devlet güvencesine alınmış olacak. İşletme iflas etse de çalışanların kıdem tazminatı fon tarafından ödenecek. Halihazırda birçok çalışan, işyeri iflası veya başka nedenlerle kıdem tazminatlarını alamıyor. Diğer yandan da küçük işletmeler, bir anda yüklü kıdem tazminatı ödemelerinden kurtulacak. Her ay, her bir çalışan için yüzde 3 kıdem tazminatı payı ödeyecek. Kıdem Tazminatı Fonu'nun döndürülebilmesi için işverenden alınacak yüzde 3 payın yanı sıra SSK primlerinden 2 puan, fona aktarılacak. İşsizlik Sigortası Fonu için işverenin verdiği katkı payından 1 puanın da Kıdem Tazminatı Fonu'na aktarılması üzerinde duruluyor.