Dikkat! Korunan çocuklar daha fazla hasta oluyor
Astım, saman nezlesi, egzama gibi hastalıkların ''aşırı temizlikten'' kaynaklanabileceği ileri sürülüyor. Çok temiz ortamda büyüyen bebekler mikroplarla çok az karşılaşıyor. Oysa bebeklikte geçirilen enfeksiyonlar bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor
"Kimi çocukların üstleri başları, elleri yüzleri kir içinde. Bütün gün sokakta tozun toprağın içindeler. Betona oturuyorlar. Koşuyor, terliyorlar. Sokaktan pis şeyleri alıp yiyorlar. Küçük rutubetli bir yerde yaşıyorlar. Üstelik babaları o tek odada püfür püfür sigara içiyor. Ama, çocukları ne kadar sağlıklı, ne astımları var ne alerjileri. Bizim bir tek çocuğumuz var. Gözümüz gibi bakıyoruz, yediğine, içtiğine her şeyine dikkat ediyoruz. Doğduğu günden beri doktor kontrolünde. Bütün aşılarını yaptırdım. Odası, giysileri tertemiz. Azıcık terlese hemen iç çamaşırına kadar değiştiririm. Ama bizimki en ufak bir üşütmeden hemen hastalanıyor, öksürüyor, nefesi tıkanıyor. 15 gün iyi, 15 gün hasta. Nedir bizim suçumuz, kabahatimiz?''
BIRAKIN HASTA OLSUN
Bu şikayetleri özellikle astımlı çocuğu olan pek çok anneden duymuşsunuzudur. Peki gerçekten temizlik hastalık nedeni mi? Bu soruyu Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta'ya sorduk. Bakın neler öğrendik... "Dünyanın bütün ülkelerinde her geçen gün artan astım, saman nezlesi, egzama gibi hastalıkların ''aşırı temizlik ve titizlikten'' kaynaklanabileceği ileri sürülüyor. 'Hijyen teorisi'' olarak bilinen görüşe göre, bu durumdan bebeklerin hayatlarının ilk döneminde çok temiz ortamlarda büyütülmeleri ve mikroplarla çok az karşılaşmaları sorumlu tutuluyor. Çünkü, özellikle yaşamın ilk yıllarında geçirilen enfeksiyonlar çocuğun ateşlenmesine, öksürmesine neden olsa da, onu rahatsız etse de, faydaları da var.
SAVAŞACAK YER ARIYOR
Çocuğun bağışıklık sistemi bu enfeksiyonlar sayesinde virüslerle, bakterilerle savaşmayı öğreniyor ve güçleniyor. Buna karşılık bebek çok fazla mikropla karşılaşmıyor ise, bağışıklık sistemi güçlenemiyor ve 'boş kalmış, işi gücü olamayan kişiler'' gibi ''acaba ben ne yapsam'' diye şaşkınlığa düşüyor. O da bu sefer tutuyor, karşılaştığı toz, tüy, polen, küf gibi maddelere mikropmuş gibi davranıyor. Onlara karşı hak etmedikleri aşırı tepkiler gösteriyor ve sonuçta da alerjik hastalıklar ortaya çıkıyor."
Neslihan SÖZEN
TEMiZLiK TEORiSiNiN KANITLARI
Prof. Dr. Küçükusta'ya göre temizlik teorisini doğrulayan pek çok kanıt var. Meselâ alerjik hastalıklar kalabalık ailelerin çocuklarında az görülüyor. Çünkü kalabalık ailede büyüyen bebekler daha çok mikrop alıyor ve daha fazla enfeksiyon geçiriyorlar. Aynı şekilde doğduğu günden itibaren evinde kedi, köpek gibi hayvan beslenen çocuklarda da alerjik hastalıkların görülme oranı daha az. Erken yaşta kreşe gönderilen çocuklarda, köy ve çiftliklerde büyüyen çocuklarda da alerjik hastalıklara daha seyrek rastlanıyor. Oysa apartman dairelerinde ''el-bebek gül-bebek'' büyütülenler alerjik hastalıkların pençesine kolayca düşüveriyor. Çocuk her türlü hastalığa karşı aşılanıyor. Birazcık ateşi çıksa, hemen antibiyotik veriliyor. Kolay hastalanmadığı için bağışıklık sistemi de gelişemiyor.