Üretimdeki maliyet tüketiciye yansımadı

Türkiye'nin en büyük problemlerinden biri olan enflasyonun Temmuz karnesi belli oldu. Daha önce İstanbul Ticaret Odası'nın verilerinden yola çıkarak yüzde 0.52 olan aylık enflasyonun İstanbul fiyatlarına ülke genelinde çok büyük sürpriz yapmayacağını Karar olarak söylemiştik. Aynı oranda artış Türkiye'de de gerçekleşirse Temmuz ayı ülke enflasyonu yine yüzde 16.0'yı aşmamış olacağını ilettik ve piyasadaki senaryolarda yüzde 17'nin üzerinde olacağı yönünde idi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, temmuz ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 12, yurt içi üretici fiyatları yüzde 17.41 arttı. Aylık bazda TÜFE yüzde 0.55, Yİ-ÜFE yüzde 1.77 artış gösterdi. TÜFE, temmuzda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 9.77, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15.85 yükseldi. Yİ-ÜFE ise Aralık 2017'ye göre yüzde 17.56, geçen yılın temmuz ayına kıyasla da yüzde 25 arttı. Ekonomistlerin temmuz ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1.10'du. Bu ortalamaya göre, bir önceki ay yüzde 15.39 olan yıllık enflasyonun yüzde 16.48'e yükseleceği hesaplanmıştı. Ekonomistlerin 2018 sonu enflasyon beklentisinin ortalaması ise yüzde 14.64 olarak belirlendi. Ana harcama grupları itibarıyla temmuzda, aylık bazda en yüksek artış yüzde 2.26 ile lokanta ve oteller grubunda görüldü. Ev eşyasında yüzde 1.82 Eğlence ve kültürde yüzde 1.62 Sağlıkta yüzde 1.20 Konutta yüzde 1.10 artış kaydedildi. Temmuzda ana harcama grupları itibarıyla en fazla düşüş gösteren grup yüzde 3.07 ile giyim ve ayakkabı oldu. Gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 0.28 ve haberleşmede yüzde 0.11 düştü. TÜFE'de yıllık bazda en yüksek artış, yüzde 24.21 ile ulaştırma grubunda görüldü. Bunu yüzde 20.32 ile ev eşyası, yüzde 19.40 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 17.24 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 13.86 ile lokanta ve oteller izledi. Geçen ay endekste kapsanan 407 maddeden 52 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 279 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 76 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş kayıtlara geçti.

ŞAMPİYON LİMON

Fiyatı yüzde 12.86 artan limon temmuz ayında zam şampiyonu oldu. Rakı yüzde 12.35'lik artışla ikinci sırada yer alırken, fiyatı yüzde 11.88 artan domates üçüncü sırada yer aldı. Temmuzda fiyatı en çok artış gösteren diğer ürünler arasında yüzde 10.59 ile bira, yüzde 9.78 ile salatalık, yüzde 9.38 ile kayısı, yüzde 8.06 ile yumurta, yüzde 7.87 ile poşet bitki ve meyve çayı dikkat çekti.

TÜTÜN VE KAĞIT YÜKSELDİ

Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0.86, imalat sanayisi sektöründe yüzde 1.87, elektrik ve gaz sektöründe yüzde 0.99 ve su sektöründe yüzde 1.44 artış olarak gerçekleşti. Temmuzda bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, yüzde 11.09 ile tütün ürünleri, yüzde 3.84 ile kağıt ve kağıt ürünleri, yüzde 3.45 ile kimyasallar ve kimyasal ürünleri olarak kayıtlara geçti. Buna karşılık içeçekler yüzde 0.33, basım ve kayıt hizmetleri yüzde 0.12, metal cevherleri yüzde 0.02 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu.

TATİL BÖLGELERİ ETKİLİ OLDU

İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 0.97 ile "Aydın, Denizli, Muğla", 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış ise yüzde 13.21 ile "Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye" bölgesinde gerçekleşti. Yıllık bazda da en yüksek artış yüzde 17.81 ile "Aydın, Denizli, Muğla" bölgesinde gözlenirken, bunu yüzde 17.76 ile "Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye" ve yüzde 17.69 ile "Antalya, Isparta, Burdur" izledi. En düşük fiyat artışı ise yüzde 14,67 ile "Ankara" bölgesinde gerçekleşti.