Sigara yasağı neler değiştirir

Sigara yasağı neler değiştirir-1

TBMM Genel Kurulu'nda, sigara içme yasağını genişleten kanun teklifi yasalaştı. Bu yasa tiryakiyi olduğu kadar birçok sektörü de etkileyecek....

Tiryakilerin korkulu rüyası gerçek oldu; sigara içme yasağı kapsamını genişleten kanun teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki muhalif seslere rağmen yasalaştı. Barlarda bile sigara içilmesini engelleyen yeni yasa, toplumun bazı kesimlerini fazlasıyla rahatsız etti. Dört ay sonra yürürlüğe girecek olan sigara yasağı günlük hayatı ve düzeni değiştirirken, kuruyemişten klimaya kadar birçok pazarı da olumlu ya da olumsuz etkileyecek. Yasağın uygulamaya konulmasıyla bazı sektörlerde canlanma, bazı sektörlerde ise ciddi kayıplar bekleniyor. Peki, yeni yasayla hangi sektörler canlanacak, bu yasak kimlerin işlerini açacak? Tiryaki ünlüler yasağa nasıl bakıyor? Yasaya onay veren milletvekilleri bu konuda neler söylüyor? Tiryakilerin korkuyla beklediği yasayı ve toplumda nasıl yankı bulacağını sizler için araştırdık...

MERKEZLERE YOĞUN İLGİ

Yeni yasanın belki de ilk etkisi, iradeleriyle kötü alışkanlıklarından vazgeçemeyen tiryakilerin sigara bırakma çabalarına olacak. Uzun yıllar bu alışkanlıklarından vazgeçemeyen binlerce insan, şimdi kara kara 'sigarayı bırakmayı' düşünüyor. Tabii herkes bu aşamada kendine göre bir yol seçiyor. En çok tercih edilen seçeneklerin başında ise sigara bırakma merkezleri yer alıyor. Sigara bırakma merkezlerinde hareketlilik yaşanırken, önümüzdeki dönemde bu merkezlere başvuranların sayısında da artış olması bekleniyor. Bazı vatandaşlar da psikologlardan destek alıyor.

SAKIZ SATIŞLARI ARTAR

Sigara içmeyi bırakan kişilerin yöneldiği ürünlerin başında ciklet geliyor. Sigara kullanımını kısıtlayıcı yasaların uygulamaya geçmesi ile birlikte ciklet ve şeker tüketiminde de büyük artışlar bekleniyor. Uzmanlar tiryakilerin sigara alışkanlığını yenmekte başvuruğu cikletin faydalı olduğu savunurken, yetkililer, sigara tüketenler için alternatif bir ürün ve sigaradan sonra ağız kokusunu gidermekte başvurulan temel yollardan biri olduğunun altını çiziyor.

KURUYEMİŞLER

Elektronik sigara kullanımının Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanmasının ardından eczanelerde satılan ciklet, nikotin bandı, pastil ve tablet satışlarında da artış görülüyor. Yani, özellikle sigara bırakmak için piyasaya sunulan her türlü ürün son günlerde rağbet görüyor. Bunun yanı sıra sigara bırakmanın yarattığı yoksunluk duygusunu gidermek için kuruyemişin de etkili olacağı düşünülüyor. Bu nedenle sigaradan uzaklaşmak isteyenlerin kuruyemiş satışlarına olumlu katkı yapacağı öngörülüyor. Ancak unutulmamalı ki, aşırı kuruyemiş tüketimi fazla kiloları da beraberinde getiriyor.

KLİMALAR

Sigara yasağının kapsamının genişletilmesiyle, dışarı ile bağlantılı klimalara talebin artması da bekleniyor. Kahvehaneler için klimaların dışarıdan hava almalı sistemi öneriliyor. Tiryakilerin uğrak mekanlarından olan kahvehanelerde bu tip klimaların kullanılacağı öne sürülüyor. Kahvehane sahiplerinin şiddetle karşı çıktığı yasada, bu ve benzeri mekanlarda sigara içilebilecek kapalı bir bölüme bile izin verilmiyor. Yasanın esnemesini uman mekan sahipleri ise güçlü havalandırma sistemleriyle iç mekanların sigara dumanından arındırabileceği görüşünde birleşiyor.

PARFÜM VE ODA SPREYLERİ

İç mekanlarda sigara içilmediği takdirde oda spreyi ve parfümüne ihtiyaç duyulmayacağını düşünenler ise yanılıyor. Konunun uzmanları, bu ürünlerin sadece sigara kokusunu gidermek için kullanılmadığını vurguluyor. SC Johnson Ürün Müdürü Seda Kobakoğlu, yasağın, sigara ve kötü kokuları yok eden ev parfümleri pazarını etkilemeyeceğini belirterek, "Bu ürünler direkt sigara kokusuna karşı pozisyonlanmış değil, farklı amaçlarla da kullanılıyor" diye konuşuyor. Yasağın olumsuz etkileyeceği yan sektörlerin başında ise çakmak ve kül tablası üreticileri geliyor. Son yıllarda promosyon olarak dağıtılan bu ürünler sigarayla fazlasıyla bağdaştığı için yasaktan etkileneceğine neredeyse kesin gözle bakılıyor.

Sigara yasağı neler değiştirir-2

Kahvehane ve eğlence mekanı sahiplerini tedirgin eden sigara içme yasağı psikologlardan şeker üreticilerine kadar birçok insanı ise umutlandırıyor....

Türkiye'de vatandaşlar gibi işyerleri de, sigara içme yasağına hazırlanıyor. Yasağın uygulanmasına aylar kala bazı işyerleri sigara içen çalışanları için çözüm arayışına girerken, kapalı mekanlarda sigara içilemeyecek olması, çalışan tiryakileri işyerlerinin kapısına doğru çekeceğe benziyor. Kanunun yürürlüğe girmesiyle restoran ve lokanta müşterilerinde artış, otel ve eğlence merkezlerinin müşterilerinde ise düşüş bekleniyor. Bazı eğlence merkezlerinin ise açık alan oluşturma düşüncesi bulunuyor.

YÜZDE 20 ARTIŞ BEKLENTİSİ

Tüm Restoranlar Lokantalar ve Tedarikçiler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Bingöl de, kanun yürürlüğe girdiğinde, restoran ve lokantaların müşterilerinde en az yüzde 20 artış olmasını beklediğini ifade ediyor. Bingöl, bu artışın ekonomiye katkı sağlayacağını, istihdam artışı yaratacağını, ayrıca daha fazla insana dışarıda yemek yeme alışkanlığı kazandıracağını söylüyor.

İŞSİZLİK KORKUTUYOR

Türkiye Kahveciler Kıraathaneciler ve Büfeciler Federasyonu Genel Başkanı Murat Ağaoğlu ise sigara yasağının kapsamını genişleten yasanın tam olarak uygulanması halinde sektöre büyük bir darbe vuracağını ileri sürüyor. Ağaoğlu, yasada esneklik tanınmasını istiyor. Kahvehane sahiplerinin bu konudaki önerisi ise mekanlarda sigara 'içilen' ve 'içilmeyen' olmak üzere 2 bölüm oluşturmak. Bunun yanı sıra sektörde 1.5 milyon kişinin çalıştığını belirten yetkililer, yasağın birçok kişiyi de işsiz bırakacağından endişe duyuyor. Turizm sektöründe de endişeler benzer, çözümler ise tartışılıyor. Turizm Restaurant Kulüp Yatırımcıları ve İşletmecileri Derneği Başkan Yardımcısı Kaya Demirer de, yasayı 'tedirginlikle' karşılayanlardan...

İçene verilen 50 YTL'lik cezayı az bulduğunu söyleyen Demirer, "Bizim '50 YTL veriyorum, içiyorum' diyen çok müşterimiz çıkacak. Ama işyerine cezası 5 bin YTL olacak. Uygulamada sorun yaşarsak sıkıntı olur" diye konuşuyor.

EN İYİSİ BIRAKTIRMAK

Yasanın bağlayıcılığı konusunda milletvekillerinin kesin görüşlerinden sonra akıllara birçok soru da geliyor. Örneğin, büyük iş yerlerinde çalışan tiryakilerin vakit ve iş kaybına neden olacağı tartışılıyor. Buna karşın Türk Kalp Vakfı Başkan Danışmanı Nur Öztürk İlk, sigara molaları ve sigara için ayrılmış bir oda nedeniyle sigara içen bir kişinin kuruma yıllık maliyetinin bin 500 dolar olduğunu iddia ediyor. İlk, sigaranın 21 gün iş kaybına da neden olduğunu ifade ederek, şu öneride bulunuyor: "Bütün kapalı alanlarda sigara yasak olacağı ve şirketler de iş kaybı düşüşü yaşayamayacağı için en iyisi bunu güzel bir yöntemle bıraktırmak olacaktır."

TİRYAKİLERİN İKİ YOLU VAR

Yasanın genişletilmesi teklifinin ortaya atıldığı andan itibaren başlayan tartışma hâlâ sürüyor. Vapurlar, taksiler, stadlar, kahvehaneler ve hatta barları bile kapsayan sigara yasağının yaşamımızda birçok şeyi değiştireceği ise 4 ay öncesinden belli oluyor. Günde onlarca sigara içen, kahvehanelerde vakit geçiren, 'Alkolü sigarasız almam' diyenlere ise iki yol öneriliyor; sigarayı bırakmak ya da evlerinde oturup sosyal hayattan vazgeçmek. Çünkü yasaya onay veren TBMM üyelerinin dünyanın birçok yerinde uygulanan yasadan geri adım atmaya ya da yasayı esnetmeye şimdilik pek de niyetleri yok gibi görünüyor.