Ücret gelirlerinin beyanında dikkat edilmesi gereken hususlar

Mart ayına girilmesi ile birlikte gelir vergisi mükellefleri için beyan dönemi de başlamış oldu. Gelir vergisi mükellefleri 31 Mart 2022 Perşembe gününe kadar yıllık gelir vergisi beyannamelerini vermeli ve bu beyanlar üzerine tahakkuk eden vergilerini de Mart ve Temmuz ayları sonuna kadar iki eşit taksitte ödemelidirler. Ülkemizde ücret gelirlerinin çok büyük bir kısmı tevkif suretiyle vergilendirilmekte; bir başka deyişle çalışanına ücret ödemesi yapan işverenler çalışanının gelir vergisini çalışana yapmış olduğu ücret ödemesinden kesmekte ve onun adına vergi dairesine yatırmaktadır. Ücret geliri elde edenlerin çoğu elde etmiş oldukları bu ücretleri için beyanname vermek durumunda değil; ancak Gelir Vergisi Kanunu'nun 86'ıncı maddesinde belirtilen şekil ve tutarlarda ücret geliri elde eden bazı mükelleflerin yıllık beyanda bulunması zorunludur. Ancak bir çok ücretli, bu durumun farkında değil. Gelin hep birlikte kimler beyanda bulunmak zorunda kimler değil bakalım.

1- Tek işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden mükelleflerin, 2021 yılında elde etmiş olduğu ücret gelirleri toplamı 650.000 TL'yi aşmıyorsa beyanname verilmeyecek; şayet 2021 yılında elde edilen ücret 650.000 TL'yi aşıyorsa beyanname verilmesi zorunludur.

2- Birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dahil olmak üzere elde etmiş olduğu ücret gelirleri toplamı 650.000 TL'yi aşıyorsa, yıllık beyanname verilmelidir.

3- Birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamı 2021 yılında 53.000 TL'yi aşmıyorsa beyanname verilmeyecek; şayet 53.000 TL'yi aşıyorsa birinci işverenden elde edilen ücret geliri de dahil olmak üzere tamamının beyanı zorunludur. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenebilir.

Birden fazla işverenden ücret gelirinin elde edilip edilmediğinin tespiti açısından önemli olan, ücretlinin aynı anda birden fazla işverenin yanında çalışarak ücret geliri elde etmesi değil, bir vergilendirme dönemi içerisinde birden fazla işverenin yanında çalışarak ücret geliri elde etmesidir.

Gelir Vergisi Kanunu Tebliği'ne göre; ücret gelirlerinin beyan edilip edilmeyeceği kendi içinde değerlendirilecek olup, gayrimenkul ve menkul sermaye iradı veya serbest meslek kazancı gibi diğer gelirlerin bulunması halinde bu gelirler hesaplamaya dahil edilmeyecektir. Tebliğe göre, diğer gelirlerin beyan edilip edilmeyeceğinin tespitinde de ücret gelirleri hesaplamaya dahil edilmeyecektir.

Yukarıda belirtilen düzenlemeler uyarınca; 2021 yılı ücret geliri elde edenlerin bu da nereden çıktı, neden beyanda bulunup vergi ödemek durumundayız diye düşünüyor olabilirler. Aslında vergi ödenip ödenmeyeceği elde edilen diğer gelir unsurlarının varlığına ve tutarına göre değişiklik gösterecek bir durum; hatta tek işverenden 650.000 TL'lik beyan sınırı aşan tutarda ücret geliri elde eden birisi açısından; yıllık beyannamede indirim konusu yapılabilecek eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar dolayısıyla iade bile alınması mümkün.

Bu aşamada özellikle değinmek istediğimiz bir konu var. 7263 sayılı Kanunun ile Teknoketlerde çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretlerine tanınan vergi istisnası 3 Şubat 2021 tarihi itibariyle kaldırılmıştı. 31 Aralık 2028 tarihine kadar, bölgede çalışan Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu görevleri ile ilgili ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisi; verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilmektedir. Dolayısıyla teknokentlerden ücret geliri elde edenlerin bu ücret gelirleri için yıllık beyanda bulunup bulunmayacaklarına ilişkin olarak yukarıda yer alan açıklamalara dikkat etmelerinde fayda var.