Dolar düştü altın yükseldi, petrol yeni rekor kırdı
Uluslararası piyasalarda geçen hafta, ABD Doları, Japon Yeni ve Kanada Doları dışında önemli para birimleri karşısında gerilerken, altın fiyatları yükseldi. Ayrıca petrol fiyatları dün bir günde 11 dolar birden artarak, tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 139,12 dolara çıktı.
New York Borsasında, Şubat 2007'den bu yana en büyük düşüşü göstererek, yüzde 3,13 değer kaybetti.
ABD Doları, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean-Claude Trichet'nin, ECB'nin gelecek ay yapacağı toplantıda faiz oranını artırabileceğini söylemesinden sonra değer kaybetti. ABD Dolarındaki değer kaybı dün ABD'de işsizlik oranının geçen ay yüzde 5,5'e çıktığı açıklamasından sonra daha da arttı.
ABD Dolarının uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri karşısında Pazartesi günü kapanış ve Cuma günü öğle değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
----------- --------- ------
Japon Yeni 104,84 106,14
İsviçre Frangı 1,0410 1,0398
Kanada Doları 0,9940 1,0183
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,5541 dolardan kapanan avro, cuma kapanışta 1,5590 dolara çıktı.
Aynı borsada haftaya 1,9602 dolarda giren İngiliz Sterlini ise cuma kapanışta 1,9545 dolara geriledi.
-ABD EKONOMİSİ-
ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, Birleşik Arap Emirliklerinde yaptığı açıklamada, 2. Dünya Savaşı'ndan buyana, ABD Doları'nın rezerv para olduğunu, dünyanın halen en büyük ve en açık ekonomisinin ABD olması ve en derin sermaye piyasasının da ABD'de bulunmasından ötürü doların güçlü rezerv para olmaya devam edeceğini söyledi.
Petrol fiyatlarının artmasında, ABD Doları'daki değer kaybının çok az bir etkisinin olduğunu savunan Paulson, ABD Doları'nın güçlü olmasının ABD ekonomisinin çıkarına olduğunu ve doların yeniden eski gücüne kavuşacağını ifade etti.
ABD'de, Mart ayındaki yüzde 0,6 düşen inşaat harcamaları Nisan ayında da yüzde 0,4 oranında düştü. İnşaat harcamaları, küresel konut sektöründe krizin derinleştiği 2007 Eylül ayından bu yana hiç artmadı.
ABD'de 1. çeyrekte verimlilik beklentilerin üzerinde yüzde 2,6 oranında arttı. Çalışma Bakanlığı, 31 Mayıs itibariyle biten haftada işsizlik maaşı için 357 bin kişinin başvurduğunu bildirdi.
Çalışma Bakanlığı, ayrıca Nisan ayında yüzde 5 olan işsizlik oranının Mayıs ayında yüzde 5,5'e yükseldiğini açıkladı. Bunun Ekim 2004'ten bu yana en yüksek oran olduğu kaydedildi. Nisan ayında 28 bin olan tarım dışı istihdam ise Mayıs ayında 49 bin azaldı.
-AVRO BÖLGESİ VE DİĞER-
Bu arada Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Kurulu hafta içinde yaptığı toplantıda, yüzde 4 olan faiz oranının aynen kalmasını kararlaştırdı.
ECB Başkanı Jean-Claude Trichet, kararın açıklanmasından sonra düzenlediği basın toplantısında, yüksek gıda ve enerji maliyetleri yüzünden avro bölgesinde enflasyon konusundaki risklerin arttığını söyledi.
AB'de ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi'nde daha önce binde 7 olarak açıklanan ilk çeyrekte büyüme, binde 8'e yükseltildi.
İngiltere Merkez Bankası Yönetim Kurulu da yüzde 5 olan faiz oranlarının sabit tutulmasına karar verdi. Bankanın faiz oranlarını sabit tutmasında, artan enflasyon karşısında daha fazla indirim yapılamaması etkili oldu.
Öte yandan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) yayımladığı ''ekonomik görünüm'' raporunda, Türkiye'nin 2008 yılında ekonomik büyüme hızının yüzde 4'ün altına düşebileceği, 2009'da ise yüzde 4,5 çıkacağı tahminini yaptı.
Raporda ayrıca ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 1,2, gelecek yıl ise yüzde 1,1, avro bölgesinin ise bu yıl yüzde 1,7, gelecek yıl ise yüzde 1,4 büyüyeceği ifade edildi.
-PETROL FİYATLARI TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK SEVİYESİNDE-
Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı, ABD Doları'nın değer kaybı, İran ve İsrail arasındaki gerginlik, Morgan Stanley'in petrol fiyatlarının 4 Temmuz'da 150 dolara çıkabileceği tahmini nedeniyle dün bir günde 11 dolar artarak 139 doların üzerine çıktı.
ABD ham petrolünün varil fiyatı Temmuz ayı teslimi 139,12 dolara kadar çıkarak, tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. ABD ham petrolünün varil fiyatı 22 Mayısta 135,09 dolara çıkmıştı.
ABD ham petrolünün varil fiyatı daha sonra bir günde yüzde 8'den fazla artışla 138,54 dolardan işlem görmeye başladı.
Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 138,12 dolara kadar çıktıktan sonra 137,69 dolar oldu.
Hafta içinde 122 dolara kadar düşen petrolün varil fiyatı perşembe ve cuma günü yaklaşık 16 dolar değer kazanmış oldu.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Genel Sekreteri Angel Gurria, ''OECD ülkeleri bölgesinde ekonominin yavaşlayacağını ve petrol fiyatlarında önemli bir düşüş yaşanmayacağını'' söyledi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Nabou Tanaka ise dünyanın son 35 yılda girdiği üçüncü enerji kriziyle mücadelede talebi kısmak için ''enerji devrimi'' gerekli olduğunu ifade etti.
-MENKUL KIYMET PİYASALARI-
New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki endeksler, haftayı düşüşle kapattılar. ABD'de geçen ay işsizlik oranının yüzde 5,5'e yükseldiği açıklaması ve ABD Doları'nın değerinin düşmesi dün New York Borsası'nda yüzde 3,13'lük gerilemeye yol açtı.
Şubat 2007'den bu yana en büyük düşüşü gösteren Dow Jones Endeksi, 394,64 puan azalarak (yüzde 3,13) 12.208,81 puana geriledi. Standard&Poor's 500 Endeksi, 43,37 puan düşerek (yüzde 3,09) 1.360,68 puandan kapandı. Nasdaq Bileşik Endeksi de 75,38 puan azalışla (yüzde 2,96) haftayı 2.474,56 puanla kapattı.
Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda Nikkei Endeksi, 148,32 puan (yüzde 1,03) değer kazanarak, haftayı son 5 ayın en yüksek endeks değeri olan 14.489,14 puandan kapandı.
Londra Menkul Kıymetler Piyasası'nda FTSE 100 Endeksi yüzde 1,48 düşerek 5.906,80 puana indi. Fransa'da CAC 40 Endeksi yüzde 2,28 değer kaybederek 4.795,84 puana indi. Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi ise yüzde 1,99 değer kaybıyla 6.803,81 puan oldu.
-ALTIN FİYATLARI-
Altın fiyatları ABD Doları'nın değer kaybetmesi nedeniyle geçen haftayı yükselişle kapattı.
Londra Borsası'nda dün altının ons fiyatı öğle saatlerinde 883,50 dolardan işlem görürken, New York Borsası'nda altının ons fiyatı yaklaşık yüzde 3 artarak 900,30 dolara kadar çıktı.
New York Borsası'nda altının ons fiyatı dün daha sonra 896,80 ile 898,20 dolar arasında değişti. Altının ons fiyatı 15 Mayıs'ta 864,45 dolara kadar gerilemişti.
Londra Borsası'nda hafta başında 16,71 dolar olan gümüşün ons fiyatı, dün öğle saatlerinde 17,18 dolara çıktı.