Bel ağrılarının yüzde 90'ı ameliyatsız tedavi edilir

ESRA TÜZÜN

Darbe, ağır kaldırma ve kaza gibi nedenlerle oluşan bel ağrılarının tedavisinde ameliyat ilk durak değil! Prof. Dr. Serdar Erdine'ye göre; bel ağrılarının yüzde 90'ı ameliyat edilmeden iyileştirilebiliyor..

Dünya Ağrı Enstitüsü Başkanı Prof. Dr. Serdar Erdine, "Bel ağrısı yaşayan her yüz kişiden ancak üç ya da beşine ameliyat gerekir. Bacakta ciddi his kaybı varsa ameliyat ancak o noktada düşünülmelidir" dedi. Prof. Erdine, bel ve boyun ağrılarıyla ilgili sorularımızı yanıtladı:

* Bel kayması (siyatik) nedir?

Darbe, ağır kaldırma, kaza gibi nedenlerle yastıkçıklarda meydana gelen yırtılma, omurilikten ve omurlar arasından çıkan sinirlere baskıya yol açar. Bu baskı hem belde, hem de belden çıkarak sinirin dağıldığı bölgede ağrı ve diğer belirtilere neden olur.

HAPŞIRIRKEN BİLE AĞRIR

* Böyle bir durumda ne tür belirtiler ortaya çıkar?

Ağrının yanı sıra; hareket kısıtlama, tutulan tarafta karıncalanma, hassasiyet kaybı, yanma hissi gibi duygular ortaya çıkar. Sinir sıkışmasının bacağa giden siyatik sinire tutulması ise 'siyatik' adını verdiğimiz klinik duruma yol açar. Hastanın ağrısı oturup kalkarken, yatakta bir taraftan bir tarafa dönerken artar. Hapşırma, tıksırma, ıkınma gibi hareketlerde ağrı şiddetlenir.

* Bel kaymasına ne gibi tedaviler uygulanmalıdır?

Bel kaymasının tedavisi ilaçlarla başlayarak, yatak istirahatı, çeşitli egzersizler, fizik tedavi yöntemleri, bele yapılan çeşitli iğneler ve cerrahi yöntemlere kadar uzanan geniş bir çerçeve içinde ele alınır. Hangi tedavinin uygulanacağı; hastalığın evresine, daha önce uygulanan tedavi yöntemlerine, hastanın genel durumuna ve geçirdiği başka hastalıklara göre değişkenlik gösterir. Bel kaymasının tedavisi bir ekip halinde değerlendirilmelidir. Hasta hangi hekime başvurursa başvursun, bel kayması; hastalığın aşamasına göre değerlendirilmelidir.

AŞAMASI ÇOK ÖNEMLİ

* Hangi aşamada cerrahi müdahale yapılır?

Tüm konservatif yöntemler başarılı olmadığı takdirde cerrahi girişim düşünülmelidir. Cerrahi girişim bel kaymalarında iki şekilde ele alınabilir. Birincisi; ani bel kaymalarında sinirler üzerine bası belirtileri çok fazlaysa ve ani bir felç gelişme, hastayı sakat bırakma olasılığı varsa; hastanın hemen ameliyata alınması gerekir. İkincisi ise, yukarıda sözünü ettiğimiz, ani değişiklikler diğer tedavi yöntemleri ile elde edilmemişse hasta cerrahi bir girişime alınır. Bel ağrılarının tedavisi ancak çok ayrıntılı bir değerlendirme ve geniş bir zamana yayılan tedavi ile mümkündür.

YÜZDE 5'İNE NEŞTER

* Bel ağrıları mutlaka ameliyat gerektirir mi, diğer tedaviler ameliyatı geciktirmek için midir?

Bel ağrıları, ameliyatsız yöntemlerle de tamamen iyileşebilir. Bel ağrısı yaşayan her yüz kişiden ancak üç ya da beşine ameliyat gerekir. Bacakta ciddi his kaybı varsa ameliyat ancak o noktada düşünülmeli.

* Bel ağrısı başka hangi sebeplerden olabilir?

Bel eklemlerine aşırı yüklenme, bu eklemlerde meydana gelen iltihabi değişiklikler, bel ağrısına neden olabilir. Bel bölgesindeki bağların aşırı gerilmesi de ağrı yapabilir.

* Bu durumda hasta ne yapmalıdır?

Hastanın kaslarını kuvvetlendirici egzersizler yapması gerekir. Bel egzersizlerinin ise bilinçli yapılması önemlidir.

Trafik kazaları boyuna 'kırbaç darbesi' yapar!

* Trafik kazalarından sonra görülen boyun ağrıları nasıl geçer?

Boyun bölgesine bir çok kas yapışır. Bu bölgeye gelen darbeler ya da ani hareket değişiklikleri sonucunda, vücudun dengesini sağlamak için bölgedeki kasların ani olarak kasılması şiddetli ağrılara yol açar. Özellikle trafik kazaları sırasında başın önce öne, sonra arkaya gitmesi 'kırbaç darbesi' adı verilen bir darbe yeneden olur ve boyun kaslarında şiddetli ağrılar ortaya çıkar. Kaza sonrasında hastanın yatakta 24 saat istirahat etmesi, omuz ve boyun bölgesine sıcak uygulaması, ödem çözücü analjeziklerin ve kas gevşeticilerin verilmesi gerekir. Yoksa ağrı şiddetlenir. Bazı hastalarda kolda uyuşukluk ortaya çıkabilir.

AĞRI GİTTİKÇE ŞİDDETLENİR

* Boyun omurlarının kayması sırasında ortaya çıkan ağrılar nasıl gelişir?

Bel bölgesinde olduğu gibi hareketli omurların bulunduğu diğer bir bölge de servikal bölgedir. Bu bölgeye gelen ve trafik kazalarında görülen ani darbeler, boyun omurları arasında bulunan ve 'disk' adı verilen yastıkçıklarda yırtılmaya yol açabilir. Aynı bel kaymasında olduğu gibi şiddetli ağrı oluşur.

* Ağrı nerede yoğunlaşır?

Tek veya çift taraflı olarak kolda, ileri vakalarda bacakta daşiddetli ağrı ve karıncalanmalar, uyuşukluklar görülür. Başın bir taraftan bir tarafa döndürülmesi, öne eğilmesi gibi durumlarda ağrı şiddetlenir. Boyun omurlarındaki kaymalar genellikle bel kaymasından daha şiddetli seyreder. Bu nedenle erken dönemde önlem alınması, hastalara yatak istirahatı verilmesi gerekir.

* Neden birden boynumuz tutulur?

Boyunda ağrıya duyarlı bir çok yapı vardır. Birincisi, boyun omurları arasından çıkan sinirlerdir. Bu sinirlerin boynun ani gerilmesi sonucu tahriş olması kas spazmına yol açar. Boyun tutulması, bu kasların kasılmasıdır. Sürekli ya da ani hareketle boyun kaslarının aşırı kasılması tutulma yapar.

Bel niye ağrıyor?

* İnsan omurgası vücudun tüm yükünü taşır. Boyun ve bel omurları hareketli olduğu için yaş ilerledikçe, bu bölgeler üzerindeki yük daha fazla etki göstermeye başlar.
* Her bir omur çeşitli darbelerden, aşırı yükten ve hastalıklardan etkilenir. Ağır yük kaldırma ve ani hareketler, dıştaki tabakanın yırtılmasına neden olur. Bel fıtığı ve bel kayması böyle oluşur...

HASTALIK SİNYALİ
* Bel ağrısı, birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Omurları birleştiren eklemlerin iltihapları, kireçlenmeler ve kemik yapısının yaşla birlikte azalması da bel ağrısı nedeni olabilir.
* Bel kasları üzerine aşırı yüklenme, omurganın yapısal bozuklukları, omurgaları tutan tüberküloz enfeksiyonu, yaralanmalar, romatizmal hastalıklar ve tümörler, bel ağrılarına yol açar.
* Bel ağrıları da baş ağrıları gibi başlı başına bir hastalık veya diğer bir bölgedeki hastalığın belirtisi olabilir.

'Bel çektirme'de felç riski!

* 'Bel çektirmek' önerilir mi?

Bu yöntem tıpta 'manipulasyon terapi' olarak bilinmekte ve sadece hekimler tarafından uygulanmaktadır. Bu yöntemin hekim tarafından bile son derece titiz bir şekilde uygulanması gerekir. Çekme sırasında omurilikten çıkan sinirler omurlar arasında sıkışarak, hastalık onarılması güç bozukluklara hatta felce neden olabilir. Oysa birçok hastanın bel ağrısı; basit ilaçlarla ya da yatak istirahatı ile geçebilir. Tıp dışı kişiler tarafından uygulanan bu yöntemin bazı hastalarda başarılı olması, bu yöntemlerin riskini ortadan kaldırmaz. Tıpta uygulanan girişimlerde ilk ilke, hastaya yararlı olalım derken zarar vermemektir. Bu nedenle, tıp dışı kişilere bel çektirmenin son derece zararlı olduğu özellikle vurgulanmalıdır.