500 ilave hava trafik kontrolüne ihtiyaç var
Krize rağmen büyümesini sürdüren havacılık sektöründe başbakanlığın hazırladığı rapor, mevcut personelin eğitimine dikkat çekerken, başta kule olmak üzere birçok alanda istihdam açığı olduğunu da ortaya koydu
Devlet Hava Meydanları İşletmesi'nde (DHMİ) inceleme yürüten Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu'nun (YDK) geçen hafta yayınladığı ve bir dizi ?teknik' uyarı içeren rapor, havacılık sektörünün personel ihtiyacını ve aranan kriterleri ortaya koydu. ?Avrupa Birliği uyum sürecinde personelin ivedilikle nitelikli ve yabancı dil bilen personelle takviye edilmesi için pozisyon açılmalı, mevcut personelin yabancı dil seviyesi yükseltilmelidir? denilen raporda, istihdama dair birtakım planlar rakamlarla ortaya kondu. Havaalanlarında, özel eğitimli havacılık polisinin istihdam edilmesi gerekliliğine vurgu yapan YDK'nın raporunda dikkat çeken en önemli nokta ise 2010 yılına kadar 500 ilave hava trafik kontrolünün istihdam edilmesi gerekliliği oldu.
Uçakların iniş ve kalkışından sorumlu olan ve pilotların yerdeki gözü-kulağı diyebileceğimiz hava kontrolörlüğü (uluslararası diliyle ATC) dünyanın en stresli mesleklerinden biri olarak gösteriliyor. Görevleri, uçakların havada çarpışmasını önlemek, düzenli bir hava trafiği sağlamak ve uçuşların emniyetli bir şekilde sonlandırılmasına yardımcı olmak olan ATC'lerin yapacağı en küçük hatanın yol açacağı felaketlerin dahi, meslek çalışanlarının yüklendiği sorumluluğu anlatmaya yeter. Peki, havacılığa ilgi duyan ve kriz döneminde kamunun yaratacağı bu istihdamdan faydalanmak isteyenlerin neler yapması, ATC olabilmek için ne gibi kriterleri yerine getirmesi gerekiyor?
Hava trafik kontrolü alımı nasıl yapılacak. Detaylı bilgi için tıklayınız.
Özel yetenek sınavı yapılıyor
Türkiye'de ATC yani hava trafik kontrolörü olabilmenin iki farklı yolu var. İlki, bu konuda eğitim veren tek bölüm olan Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık Yüksekokulu Hava Trafik Kontrol Bölümü'nü bitirmek. Bunun için de Öğrenci Seçme Sınavı'ndan (ÖSS) daha önce belirlenen taban puanı alan adayların, bölümde okumaya hak kazanması için zihinsel algılama, kişilik testi, görsel ve işitsel hafıza, mülakat ve sağlık testi gibi bir dizi uygulamayı içeren özel yetenek sınavlarında da başarılı olması gerekiyor. Eğitim dilinin Türkçe olduğu programda derslerin yüzde 30'u İngilizce okutuluyor. Öğrencilerin bir yılı İngilizce hazırlık sınıfı olmak üzere toplam beş yıl lisans eğitimi aldığı bölümden mezun olanları, 60 günlük zorunlu bir staj süreci bekliyor.
Yabancı dil olmazsa olmaz!
Dünyanın en stresli mesleklerinden biri olarak gösterilen hava trafik kontrolörü olabilmenin bir diğer yolu da daha önce Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından yapılan ancak daha sonra merkezi sisteme entegre edilen sınavı başarıyla vermek. KPSS olarak da bilinen devlet memuriyet sınavından yeterli puanı alanların bir yıl süren yoğun bir eğitim programından geçtiği meslek dalını seçebilmek için bazı ön şartlar bulunuyor. Şartlar arasında, 27 yaşından gün almamış ve en az dört yıllık bir fakülte ya da yüksekokul bitirmiş olmanın yanı sıra, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) tarafından belirlenen sağlık koşullarına da sahip olunması gerekiyor. ATC olabilmek için KPSS'den kaç puan alınması gerektiğini ise o yılki tercihler belirliyor. Ancak unutulmaması gereken en önemli konulardan biri de, yabancı dil bilgisi. Hava trafiğinin resmi dilinin İngilizce olduğu düşünülürse, Türkiye'de ATC olabilmek için yeterli seviyede İngilizce bilginizin olduğunu ispatlamanız gerekiyor. Bu da Kamu Personeli Dil Sınavı (KPDS)'den 70 ya da TOEFL sınavından 193 puan alınması anlamına geliyor.
Maaşlar cazip
Gerek Anadolu Üniversitesi'nden mezun olanların gerekse de KPSS aracılığıyla
hava kontrolörü olmaya hak kazananların çalışma yaşamına ?Asistan Kontrolör? olarak başladığı bilinmesi gerekiyor. Kontrolör olarak çalışmaya başlamak için bir dizi sınavın başarıyla verilmesi şart. Çalışma şartlarının son derece ağır ve stresli olduğu bu iş kolunda çalışan sayısının Türkiye'de yaklaşık 700 kişi olduğu, son istihdam planıyla birlikte bu rakamın bin 200'e çıkacağı düşünülürse, havacılığa ilgi duyan ve kriz döneminde iş bulmakta zorlananlar için yeni bir iş kapısının açılacak olması, sevindirici bir gelişme olarak düşünülebilir. Sözleşmeli personel olarak çalışan ancak devlet memurlarının sahip olduğu haklardan da yararlanma şansına sahip hava kontrolörlerinin ortalama maaşı ise aylık 2 bin 500 ila 2 bin 700 TL arasında değişiyor.