Kredi kartında 3 yeni düzenleme

İhracat geliri olmayan şirket de döviz kredisi kullanacak

Tüketici ?dövize endeksli' bile olsa döviz kredisi kullanamayacak

Kredi kartı borcu olan düşük faizle 36 aya kadar vadeyle ödeyebilecek

Kart ücreti, kart limitinin yüzde 1'i kadar olacak

Hükümet, yeni teşvik paketinden sonra, dün de şirketlerin döviz kredileri ve kredi kartı batağı konusunda iki yeni düzenleme açıkladı. Kredi kartında 3.1 milyar liraya ulaşan batıktan 874 bin kişi yararlanabilecek. Bu kişilerin borçları, ?insafsız faiz' olarak değerlendirilen yüzde 5-5.5 yerine, mevduat maliyetine yakın faizlerle güncellenecek. İsterlerse yüzde 1.04 gibi daha uygun faizlerle vadelendirilecek. Ayrıca, yeni uygulamayla birlikte, döviz geliri olmayan şiretlere de döviz kredisi kullanma yolu açılıyor.

Kredi kartında 3 yeni düzenleme

1- Kart borcu düşük faizle yeniden yapılandırılıyor

31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle ödeme ihtarı çekilmis, icra takibi başlatılmıs, banka tarafından takibe alınmış kredi kartı borçları için yeni bir ödeme planı getiriliyor. Borçlular, çıkarılacak kanunun yayımlanmasından itibaren 60 gün içinde bankalara ya da banka avukatlarına basvuracak.

Borçlar şöyle hesaplanacak:

(Örnek tablo aşağıda)

- Kredi kartı borcunun temerrüde düştüğü tarihteki anapara ve faizi belirlenecek.

- İkinci adımda 31 Mayıs 2009'a kadar geçen sürede belirlenen yeni faiz oranları uygulanarak borcun toplamı hesaplanacak.

- Uygulanacak artış oranı bankaların 3 aya kadar vadeli mevduata uyguladıkları faiz oranlarının ağırlıklı ortalaması esas alınarak belirlenecek.

- Bu şekilde belirlenecek ödemeye esas borcun müracaat tarihinden itibaren 30 gün içinde ödenmesi durumunda herhangi bir ilave faiz hesaplaması yapılmayacak.

Taksit var

- Kart sahibi taksit isterse 31 Mayıs 2009 tarihi itibariyle ödemeye esas borç tutarı (bankaların vadeli mevduata uyguladıkları faiz oranlarının ağırlıklı ortalamasıyla oluşturulan endekse göre) belirlenecek.

Bu adımdan sonra borç tutarı, dört ayrı vade için ayrı ayrı belirlenen katsayı ile çarpılarak bulunacak. Bulunan tutar vade ayına bölünerek aylık taksitler hesaplanacak.

- Borç icra takibine konu olmuşsa takip, dava masraf ve harçlarının tamamı, nisbi kanuni vekâlet ücretinin ise belli bir oranı kabul edilen plan çerçevesinde ödenecek.

2-Limit arttıkça kart ücreti de artacak

Kredi kartı ile ilgili üç önemli düzenleme geliyor. Halen kredi kartlarına yıllık kullanım bedeli uygulanıp uygulanamayacağı hususunda belirsizlik var. Yeni düzenlemeye göre yıllık kredi kartı kullanım bedeli belirleniyor:

-Limiti 3 bin 500 liraya kadar olan kredi kartlarında yıllık 35 lira.

- Limiti 3 bin 500 lira ve daha fazla olan kartlar için limitin yüzde 1'ini geçmeyecek şekilde kart ücreti alınacak. ?Limitin yüzde 1'i en yüksek sınır. Bankalar bu oranın altında daha rekabetçi ücretler uygulayabilecekler. Limit arttıkça ücret arttığı için, tüketici bilgisi olmadan limitin artırılması konusunda dikkatli olmak zorunda.

3-Asgari ödeme yüzde 10-30 arası

Mevcut durumda asgari ödeme tutarı dönem borcunun asgari yüzde 20'si olarak uygulanıyor. Yeni düzenlemede BDDK asgari ödeme tutarını yüzde 30'a kadar artırmaya veya yüzde 10'a kadar azaltmaya yetkili olacak. Ayrıca, bu oran farklı gruplara göre farklı oranlarda uygulanabilecek. Örneğin, ödeme gücü yükseklerde yüzde 10, düşüklerde yüzde 30 olabilecek.

Döviz geliri olmayan şirkete finansman kapısı

Halen döviz geliri olan firmalar, yurtiçinden döviz cinsi ve dövize endeksli kredi kullanabiliyor.

Döviz geliri olmayanlar döviz cinsi kredi kullanamıyor, ancak dövize endeksli kredi kullanabiliyorlar. Yurtdışından ise döviz geliri olsun olmasın her türlü kredi temin edebiliyordu.

Japon Yeni batığına tedbir

Tüketiciler de yurtiçinden ve yurtdısından döviz cinsi kredi kullanamıyor, ancak yurtiçinden dövize endeksli kredi kullanabiliyordu.

Geçtiğimiz dönemde birçok tüketici İsviçre Frangı, Japon Yeni gibi dövizlerle borçlandı. Bu paralar değerlenince zora girdiler. Tüketiciler dövize endeksli krediler nedeniyle kur riskine açık hale geldi.

Borç görüntüyü bozunca...

Yurtiçinden döviz kredisi kısıtları nedeniyle firmalar döviz kredilerini yurtdışı bankalardan veya yurtiçi bankaların yurtdışı şubelerinden karşıladı. Mart 2009'da şirketlerin Türk bankaların yurtdışı şubelerinden kullandığı kredi 35 milyar doları buldu.

Bu krediler ?dış borç' görüldüğünden Türkiye'nin çok borçlu, risk primi yükse ülke olarak görülmesine yol açtı.

Firmalar döviz kredisi için döviz mevcutlarını teminat olarak yurtdışı bankalar nezdinde tuttu. Yurtiçi kaynaklar yurtdışında tutuldu. Firmaların kur riski izlenmedi. Bunlardan hareketle şu kararlar alındı:

1. Döviz geliri olan firmalar yurtiçinden döviz, dövize endeksli kredi kullanmaya devam edecek.

Bu kredilerdeki 18 ay olan vade sınırı kalkacak.

2. Döviz geliri olmayan firmalar ortalama vadesi 1 yıldan uzun olmak üzere 5 milyon dolar ve üzerinde yurtiçinden döviz kredisi kullanabilecek.

Bu firmalar, Türkiye'deki bankalarda bulundurulacak döviz veya yabancı para menkul kıymetleri teminat göstererek, teminatları kadar, vade sınırı olmadan yurtiçinden döviz kredisi kullanabilecek.

Vade ve tutar sınırlaması olmadan dövize endeksli kredi kullanmaya devam edecekler.

3. Bugüne kadar yurtiçinden ve yurtdısından döviz cinsi kredi kullanamayan tüketiciler, yeni düzenlemeyle dövize endeksli kredi de kullanamayacak.