HSYK için 7 öneri
27 Mayıs'ta temelleri atılan ve 80 darbesinden sonra kurulan HSYK'da reform öngören uzmanlar yol haritası belirledi: Üye sayısı artırılmalı, kararlar yargı denetimine açılmalı
ERDİNÇ AKKOYUNLU, İSTANBUL
Ergenekon savcılarını görevden almak isteyen Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na (HSYK) tepkiler sürüyor. 27 Mayıs'ta temelleri atılan ve 12 Eylül'den sonra Milli Güvenlik Konseyi tarafından kurulan HSYK'nın yasal dayanağı bulunmadığına dikkat çeken hukukçular, yapısal reform gerektiği konusunda hemfikir. Böylece, ideolojik, etnik ve mezhepsel kararların önüne geçilebileceğine işaret eden uzmanlar, atılacak adımları şöyle sıraladılar:
Üye sayısı artmalı
- Kurulun atama işlemlerine karşı olmasa da disiplin işlemlerine karşı mutlaka yargı yolu açılmalı,
- HSYK'nın üye sayısı artırılmalı,
- 1961 Anayası'nda olduğu gibi kurula TBMM tarafından da üye seçilmeli,
- HSYK'ya üniversitelerin hukuk fakültelerinden ve barolardan da birer temsilci eklenebilir,
- Adalet Bakanı kurulda yer almalı.
12 Eylül sonrası ?kontrol edilebilirliğin' sağlanması için HSYK'daki üye sayısının 7'ye düşürüldüğünü belirten hukukçuların görüşleri şöyle:
KURUL BİREYSEL ETKİDEN UZAKLAŞMALI
Emekli Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet Gündel: ?Binlerce hakim ve savcının geleceği HSYK'da 7 kişinin iki dudağı arasında. 61 Anayası'sındaki sistem hayata geçirilebilir. O dönem, 6'sı Yargıtay üyesi, 6'sı birinci sınıfa ayrılan hakim-savcı ve 6'sı parlementonun seçtiği 18 kişilik kurul vardı. Şimdi bu kurula üniversitelerin hukuk fakültelerinden ve barolardan da bir temsilci eklenebilir. 20 üyeli yeni HSYK, bireylerin tek başına fonksiyonlarını sıfırlar.?
Denge Hukukçular Derneği Bşk. Erhan Şahin: Ergenekon davasına bakan hakim ve savcılarla ilgili yapılmak istenenlerin yasal bir dayanağı yok.
Kurul kararları yargı denetimine açılsın
Eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk: Kurul 1982 Anayası'na göre adli ve idari yargıya bakıyor. 1961 Anayası'nda kurul ?Yüksek Hakimler Kurulu' idi. Daha sonra HSYK kuruldu. Şimdi bana göre üye sayısı ilk aşamada 11'e çıkarılabilir. Yüksek yargı organları üyelerini cumhurbaşkanına bildirmeli ve öyle atanmalı. Ben Adalet Bakanı ve Adalet Bakanı Müsteşarı'nın kuruldan ayrılması taraftarı değilim. Bakan, kurul ile yasama ve yürütme arasında, müsteşar da kurul ile idare arasında koordinasyonu sağlıyor. Ayrıca kurul, iki alt kurul halinde çalışabilmeli. Yani bir tarafta adli bir yanda idari yargı kurulu olmalı. Kurulun atamalara karşı olmasa da disiplin işlemlerine karşı yargı yolu da açılmalı.
Anayasa Hukukçusu Prof. Mustafa Kamalak: HSYK'nın üye sayısının artırılması düşünebilir. Asıl önemli olan yapısının değiştirilmesi. Hakimlerimiz Türk milleti adına karar veriyor. Hakimlere bu yetkiyi ne zaman vermiş? Millet ile kendi adına karar veren hakimler arasında bir bağ yoktur. Bu bağın kurulması lazım. 1961 Anayası'nda olduğu gibi HSYK'ya TBMM üye seçmeli.
Boğaziçi Avukatlar Derneği Başkan Bilal Çalışır: HSYK üyelerinin sayısı arttırılmalı. HSYK'da 15 üye belirlenmeli. 5 üyeyi TBMM, 5 üyeyi görev yapan hakim ve savcılar seçerken, diğer 5 üyeyi ise yüksek yargı seçecek, Cumhurbaşkanı da belirlenen üyelerin atamasını yapacak.