Gebelikte testleri ihmal etmeyin

Günümüzde anne adaylarının endişelerini gidermek için birçok tarama ve tanı testleri yapılmaktadır. Bu testler sayesinde hem aileler kafalarındaki soru işaretlerini gidermekte, hem de olası kusurlar konusunda tanı önceden konularak gereği yapılmaktadır

SAĞLIK SERVİSİ

Hamilelik kuşkusuz ki kadınların en özel dönemleri arasında yer almaktadır. Bu dönemde anne adayları bir yandan gebeliğin vücutlarına getirdiği ek fiziksel ve psikolojik yükle mücadele etmekte, diğer yandan da heyecanla bekledikleri bebeklerinin yapısal ya da genetik anomalili olup olmadığının derin kayısını taşımaktadırlar. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gökmen İyigün, yapısal veya genetik kusurların belirlenmesi amacıyla uygulanan bu testler hakkındaki sorularımızı yanıtladı:

11-14 hafta değerlendirme testinin daha önce kullanılan üçlü test ve amniosentezin üstünlükleri nelerdir?

Hamileliğin 11-14'üncü haftada yapılan 1. trimester değerlendirme testinde kromozom anomalileri için % 90-95 tarama kabiliyeti vardır. Kesin tanı 11-14 hafta değerlendirmede 3-3.5 aylık bebekte konulabilirken, diğerlerinde en erken 5-5.5 haftayı bulmaktadır. Bu işlemde ayrıca ultrasonla bebeğin yapısal anomalileri hakkında anne adaylarına detaylı bilgiler verilmektedir. Ayrıca, fetusun genel durumu ile ilgili bilgilere sahip olunabilmektedir. Ailelerin endişeleri hamileliğin ilk üç haftasında böylece önemli oranda azaltılmaktadır.

Bu testte nelere bakılmaktadır?

Ultrasonla bebeğin ense kalınlığına, burun kemiğine bakılmakta ve bebeğin monfol olup olmayacağı öğrenilmektedir. Zira, mongol bebeklerde ense daha kalın ve burun kemiği ya hiç yoktur, yada gelişmemiştir. Bebeğin mongol olma riskinin bulunup bulunmadığını araştırmak için mongol bebeklerle ilişkili iki hormon incelenmektedir. Bunların dışında, bebeğin oluşmuş tüm organları değerlendirilmekte ve aile bilgilendirilmektedir.

Bu testin ülkenizde yaygın kullanılmamasının sebebi nedir?

Testlerin birçoğu artık ülkemizde yurtdışındaki pek çok merkezle aynı standartta, hatta daha yüksek standartta uygulanmaktadır. Ancak bu yöntem oldukça yeni bir yöntem olduğu için fazlaca tanınmamakta ve bu nedenle parmakla gösterilecek kadar az sayıda merkezde uygulanmaktadır.

11-14 hafta ve 2.düzey (18-23 hafta) değerlendirme çalışmaları kimlere uygulanmalıdır?

Testin tüm gebelere uygulanması önerilmektedir. Özellikle bu iki değerlendirme testi tüm gebelik kontrollerinin en önemli basamağını teşkil etmektedir. Bu nedenle anne adaylarına bu haftaları atlamamaları önerilmektedir.

Gebelikte renkli Doppler Ultrason'la incelemenin yeri nedir?

Renkli Doppler Ultrason her gebeye rutin olarak uygulanması gereken bir işlem olmakla birlikte, özel riskler taşıyan gebelere ve seçilmiş hastalara uygulanması daha doğrudur. 3 ve 4 boyutlu ultrason incelemesi ise günümüzde hızla yayılmaktadır. Ancak henüz sınırlı alanlarda bilgi sunabildiği için rutin gebelik takiplerinde fazlaca önerilmemektedir. Bunların yanı sıra, her iki uygulamanın da ileride oldukça önem kazanması bekleniyor.

Bebeklerde sık görülen kalp anomalileri önceden tanınabiliyor mu?

Günümüzde gelişen ultrason teknolojisi ve bilgi birikimiyle fetusa 'fetal eko' yapılarak bebeklerin kalp anomalilerinin önemli bir bölümü artık tanınabiliyor.Bu da bebeklerdeki kalp anomalilerinin tanısının önceden konularak önleminin alınması için hekimlere ve ailelere büyük olanaklar sunmaktadır.

Endişeye gerek yok...

Her gebeye fetal eko gerekir mi?

Fetal eko annede diabet hastalığının varlığı durumunda, yakın akrabalarda var olan kalp anomalilerinde ve 11-14 hafta değerlendirmesinde ense kalınlığının belli değerin üzerinde olması durumunda önerilmektedir. Günümüzde artık anne karnından alınan gebelik sıvısı veya hürresiyle kromozom anomalilerini tespit etmek mümkün olmaktadır. Anne karnına karışmış bebeğin hücreleri özel bir yöntemle tespit edilmekte ve basit bir kan şekeri bakar gibi anneden kan alınıp bu sayede tanı konulabilmektedir.