Meslek lisesi memleket meselesi mi?

Danıştay 8. Dairesinin YÖK?ün Üniversiteye giriş sisteminde eşitliği sağlayan katsayı farkını kaldıran uygulamasının yürütmesinin durdurulmasına karar vermesinin ardından eski sistemle, iptal edilen ve olması gereken sistemi Meslek Liseleri bağlamında ele aldık.

Danıştay 8. Dairesi 20.11.2009 tarih ve 2009/6890 Esas sayılı kararı ile Yükseköğretim Genel Kurulunun yükseköğretime girişte yerleştirme puanlarının hesaplanmasında farklı katsayı uygulamasının kaldırılmasına ilişkin 21.07.2009 gün ve 1266 sayılı kararının 3., 4. ve 5. maddelerinin; 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Yasasının okul ve alanlara yönlendirmeye ilişkin kuralları ile 2547 sayılı Yasanın 45. maddesinde yer alan kuralların uygulanmasını bertaraf ettiği, eğitim sisteminin örgütleniş biçimindeki bütünlüğü bozacak nitelik taşıdığı, eğitimin amaç ve ilkelerine, hukuka ve hakkaniyete uygun bulunmadığından yürütmenin durdurulmasına karar vermiştir.

Meslek liselerindeki öğrenci patlaması katsayı kararına bağlı değildir.

Milli Eğitim Bakanlığı iptal edilen bu katsayı değişikliğinden sonra meslek liselerindeki kültür derslerini diğer okullara eşitlemek için müfredat değişikliğine gitmiştir.

Müfredat değişikliği ile okullardaki ders yükü artmış bu okulların birçoğu ikili öğretime geçmiştir.

Meslek liselerindeki öğrenci patlaması şeklinde algılanan durum tamamıyla yanlış algılamadır.

Çünkü yıllardır meslek lisesi açılmamaktadır. Artan nüfus hızıyla bağlantılı olarak lise çağındaki gençlerin sayısı da artmıştır. Bu gençler SBS puanlarıyla yerleşemedikleri Anadolu statülü okullar nedeniyle velilerinin bari çocuğum iş sahibi olsun düşüncesiyle meslek liselerini tercih etmişler. Böylelikle meslek liseleri ilk defa öğrenci tercihlerinde genel liselerin önüne geçmiştir.

Meslek liselerindeki öğrenci artışının nedeni öncelikle öğrenci velilerinin bu düşüncesidir. Diğeri ise meslek lisesi sayısının yıllardır artmamasıdır. Bunlardan dolayı meslek liselerindeki öğrenci patlaması katsayı kararına bağlı değildir.

Ülkemizde ortaöğretime SBS puanlarıyla öğrenci yerleştirme modeli uygulanmaktadır.

Öğrenciler bu tercihlerinde genel olarak;

1-Özel Okul ve Kolejler

2-Fen Liseleri

3-Sosyal Bilimler Liseleri

4-Anadolu Öğretmen Liseleri

5-Anadolu Liseleri

6-Anadolu Sağlık Meslek Liseleri

7-Sağlık Meslek Liseleri

8-Anadolu Teknik Liseleri Anadolu Kız Teknik Liseleri

9-Anadolu Meslek Liseleri, Anadolu Ticaret Meslek Liseleri, Anadolu Kız Meslek Liseleri,

Anadolu Tarım Meslek Liseleri, Anadolu Tapu ve Kadastro Meslek Lisesi, Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri, Anadolu İletişim Meslek Liseleri, Anadolu İmam-Hatip Liseleri, Adalet Meslek Liseleri, Tarım Meslek Liseleri

Sıralamasını yapmaktadırlar. Bu tercihlerinden hiç birisine yerleşemeyenler ise meslek liselerini tercih etmektedirler.

Meslek Lisesi Memleket Meselesi mi? Sorusunun cevabını vermek için bazı istatistiklere bakalım;

Türkiye Eğitim istatistikleri 2006?2007 yıllığına göre; Türkiye'de 7934 orta öğretim kurumu ve 4244 Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumu bulunmaktadır.

Türkiye Eğitim istatistikleri 2008?2009 yıllığına göre; Türkiye'de 8675 orta öğretim kurumu ve 4622 Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumu bulunmaktadır.

Türkiye Eğitim istatistikleri 2008?2009 yıllığına göre; orta öğretim kurumlarında okuyan öğrenci sayısı; 3.837.164, Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarındaki öğrenci sayısı ise 1.565.264 tür.

Mesleki ve Teknik Eğitim Kurumlarındaki öğrencilerin 2,45 katı orta öğretim kurumlarında okumaktadır.

Avrupa birliği ülkelerine baktığımızda;

?İncelenen ülkelerde temel eğitimin üzerine tamamlayıcı eğitim verme yönünde bir eğilim vardır. Bu eğitimin üzerine yüksek öğretim olanağı tanınırken programlar arasında yatay ve diye geçişlere geniş ölçüde yer verilmiştir. Almanya'da gençlerin büyük çoğunluğu % 80'i meslekî eğitime devam ederken, Yunanistan'da bu oran % 34'e, Türkiye'de % 44'e düşmektedir.

Meslekî eğitimin gelecekteki önemini kavramış olan AB ülkelerinde eğitime verilen önem, kamu eğitim harcamalarının gayri safi yurt içi hasıla içindeki payından da anlaşılmaktadır. Bu alanda en yüksek oran İsveç tarafından ayrılırken, Almanya, Fransa tarafından da meslekî teknik eğitime büyük oranda kaynak ayrılmaktadır. Bu oran İspanya'da 4,4'e Türkiye'de ise, 3,3'e kadar düşmektedir.? (Milli Eğitim Dergisi Sayı 155?156)

Genel olarak Avrupa birliği ülkelerinde Teorik öğrenim gören öğrencilerin toplam öğrenci sayısına oran %70 iken meslekî ve teknik eğitim görenlerin oranı %30'dur.

Bu oranların tersine döndürülmesi için Meslekî teknik eğitimden üniversite ve yüksek okullara geçişte getirilen güçlüklerin giderilmesi, mezunların istihdamının sağlanması,

Genel eğitimden meslekî eğitime geçişin düzenlenmesi gerekmektedir.

Peki, bu nasıl yapılmalıdır.

Ülkelerin kalkınması üretimle mümkündür. Üretim yapacak olan insanların yetiştikleri okullar ise meslekî ve teknik eğitim veren okullardır.

Ülkemizde başarı sıralamasına göre en az başarılı öğrenciler mesleki ve teknik eğitimini seçmektedirler.

En başarılı olanlar kolej ve fen liselerini seçmektedirler. Ülkemizdeki sistem değiştirilerek bu öğrencilerim mesleki ve teknik eğitimi seçmelerinin yolu açılmalıdır.

Fen lisesine gidebilecek bir öğrencinin mesleki ve teknik eğitimi seçmesi demek öğrencinin seçeceği branşta başarısıyla, farklı yaklaşımlarıyla yeni arayışlara girmesi neticesinde farklı sonuçlar alabilir. Ülke üretimi düşünen başarılı insanlarıyla farklı yerlere gelebilir.

Bunun yolu katsayıdadır. Nasıl olacaktır. Ne şimdi iptal edilen katsayıdaki gibi eşit olmalı nede eskisi gibi başarılı öğrencinin önü kapatılmalıdır.

Meslek Lisesinin Elektrik Bölümünden mezun olmuş bir öğrenci Elektrik Mühendisliğine, Bilgisayar Bölümü mezunu Bilgisayar Mühendisliğine girememekteydi. Sadece alanının Elektrik Öğretmenliğine gidebilmekteydi. Bu nedenle eski sistemde başarılı öğrenciler zaten meslek liselerini tercih etmemekteydiler.

Düşünsenize Meslek Lisesi Elektirik Bölümü mezunusunuz ve Elektrik Mühendisliğini seçemiyordunuz.

Peki, yeni iptal edilen sistem nasıldı? Cevap; herkes eşitti ama başlangıçta eşitlik bozulmakta, SBS puanlarıyla tercih edilen okullarla yarışan meslek lisesindeki bir öğrencinin Elektrik Mühendisliğini kazanabilmesinin imkânı bulunmamaktaydı.

Eğer Meslek Lisesi Memleket Meselesi ise, bu ülkenin kalkınması üretimle olacak ise, bu sistem tersine döndürülmelidir.

Artık Anadolu Lisesi açılmasından vazgeçilmeli meslek liseleri açılmalı, Eski okular ek bölümlerle zenginleştirilmelidir.

Bunun yolu meslek lisesine başarılı öğrenciyi çekmekle olur. Meslek lisesindeki öğrenciye kendi alanında tercih ettiği yüksek öğretim programına ek puan verilmelidir. Bu puan cazip olmalı ki Elektrik Mühendisliğini düşünen öğrenci ilköğretimden itibaren fen lisesini değil meslek lisesini düşünmelidir.

Meslek lisesi mezunlarının istihdamının sağlanması için destek verilmesi işyeri açabilmeleri için kredi olanakları sağlanmalıdır.

Meslek Liselerinin Üniversiteye girişini önleyen katsayı adaletsizliği bu şekilde giderilebilir.

Meslek Liseleri kurban edilmemelidir.

Meslek Lisesi Memleket Meselesi mi? Sorusunun cevabı, Memleket Meselesi değil olsa gerek, çünkü onlarca yıldır hep tersini yapıyoruz.

Ahmet Kandemir