Ucuz kıymanın içi kötü: Sakatat, kafa eti, bahar eti...
Yarı fiyatına satılan kıymaya dikkat! Bazı kasaplar ciğeri saran kırmızı, kanlı, kalitesiz 'bahar eti'ni kıymaya karıştırarak fiyatları indiriyor
BURSA/ANKARA - Bazı kasapların mezbahalardan kilosu 25-30 liradan aldıkları ?bahar eti'ni kıymada kullanarak fiyatı düşürdükleri ortaya çıktı. Son aylarda et fiyatlarının aşırı yükselmesi nedeniyle kıymanın kilogram fiyatı 20 ile 25 lira arasında alıcı buluyor. Fiyatların bu noktaya ulaşması yüzünden birçok dar gelirli vatandaş, daha ucuza satılan hazır kıymalara talep gösteriyor. Birçok kasapta hazır kıymanın kilosu 10 liradan bile alınabiliyor. Kasaplar, bu fiyatı farklı yöntemlerle düşürüyor. Birçok kasap, kıymanın içine sakatat, kafa eti, tavuk eti gibi ürünler katarken bazıları da ?bahar eti' ile maliyetlerini düşürüyor. Ciğeri saran ince tabakalı et olan ?bahar eti', mezbahalarda kilosu 2.5-3 liradan satılıyor. Kanlı ve oldukça kırmızı olan ?bahar eti', bu özelliğiyle kıymaya istenen ve beklenen rengi verebiliyor.
Hayvanların en kalitesiz bölümü olan ?bahar eti', kıymada fiyatları büyük ölçüde düşürebiliyor. Öyle ki, birer kilogram kaburgadan alınmış kırmızı et ve bahar eti karşımından elde edilecek kıymanın kilogram maliyeti, 11-12 lira arasında olabiliyor. Buna sakatat ve kafa eti de eklendiğinde maliyet, daha da inebiliyor.
Türkiye Kasaplar, Besiciler Et ve Et Ürünleri Esnaf ve Sanatkarları Federasyonu Başkan Yardımcısı Muhsin Yıldız, kasapların kemikli kırmızı eti kilosu 16 liradan kestirdiğini söyledi. Bunun yüzde 25'inin kemiğe ayrıldığını ifade eden Yıldız, şunları kaydetti:
?Sonuçta kemiksiz dana etinin kilogram maliyeti 20 lira oluyor. Bu şartlar altında en ucuz kıymanın 20 lira olması gerekiyor. Bazı kasaplar, çok daha ucuza hazır kıyma satıyor. Vatandaşları, hazır kıyma almamaları konusunda uyarıyoruz. İçinde ne olduğu bilinmeyen kıymalar, ne kadar ucuza olursa olsun alınmamalıdır. Birçok kasap, çeşitli yöntemlerle kıymanın fiyatını yarı yarıya düşürüyor ve haksız kazanç elde edebiliyor. Bu tür kıymalar, sağlık açısından da büyük risk.?
Dönere ?soya kıyması'
Öte yandan Genel Cerrahi Uzmanı Operatör Doktor Osman Seratlı da, işletmelerin dönerde yaptığı hileleri anlattı. Bu sağlıksız, kaçak katkılı et döner işletmelerine tepki olarak, Ankara Kızılay'da dönerci dükkânı açan Seratlı, insanlara sağlıklı koşullarda döner satmayı hedefliyor. ?Kaliteli et ve dönerin içinde ne olduğunu bilirsiniz? diyen Seratlı, et döner sunan işletmelerin pek azında böyle bir hizmetin sunulduğunu, et dönerlere soyu bozulmuş ?soya kıyması' katıldığını ifade etti. Seratlı, bir kilo ete soya katılarak 2-3 kat ağırlık kazandırıldığını, basit bir hesapla bunu herkesin anlaması gerektiğine dikkati çekerek şöyle konuştu: ?Etin bize kemikli ve but olarak gelişi şu an için 17.5 lira, fiyatlar sürekli artmaya da devam ediyor. Bu etin kemik, sinir ve yağından ayrılması sonucunda yüzde 20-25 kaybınız mutlaka olur. Dönerin pişirilirken su kaybettiğini göz önünde bulundurursak kayıp pişme sırasında da yüzde 30-35'e varır. Bu oran hızlı veya yavaş kesime göre değişir, döner ne kadar tezgâhta kalırsa o kadar kilo kaybeder. Maalesef bunu bilen bazı uyanık işletmeciler etin ağırlığını artırıp maliyeti aşağı çekmek için içine soya, kıyma ya da akla gelmeyecek katkı maddesi koyuyorlar.?