Yargıtay ve Danıştay üyeleri ilk derece hakim ve savcılara not veremeyecek
Yargıtay ve Danıştay üyeleri ilk derece hakim ve savcılara not veremeyecek
Hakim ve savcılar Yargıtay yerine bölge adliye mahkemelerinde yargılanacak
Görev yeri dışında oturabilecekler, izin almadan il dışına çıkabilecekler
? Adalet Bakanlığı, ?Hakimler ve Savcılar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Daire Kanun Tasarısı? ön taslığını tarafların görüşüne sundu. Ön taslakta, hakim ve savcıların Bakanlıkta olan denetimleri HSYK'ya bırakılırken, not sistemi de kaldırıldı. Temyiz incelemesi yapan Yargıtay ve Danıştay, baktığı dosyalarla ilgili hakim ve savcılara not veriyordu. Taslakta, yüksek yargının not verme sistemine son verildi. Taslakta dikkat çeken önemli bir konu da hakim ve savcılarla ilgili yapılan değerlendirme kriteri oldu. ?Ahlaki gidiş' yerine ?Mesleki etik kurallarına uyum' kriteri getiriliyor. Disiplin soruşturmaları ve kovuşturmalarında en az 3 gün olan savunma süresi 7 güne çıkarılırken, ayrıca sözlü savunma yapma hakkı da getirildi.
YARGILAMALAR YARGITAY'DAN ALINDI
Hakimler ve savcılarla ilgili görev suçlarında HSYK tarafından izin verilmesi sonrasında Cumhuriyet Başsavcılığının iddianame hazırlama süresi 5 günden 15 güne çıkarıldı. Ön taslakta, tüm hakim ve savcıların yargılamasının Yargıtay yerine bölge adliye mahkemelerinde yapılması düzenleniyor. Kabahat eylemi işleyen hâkim ve savcı hakkında da Kabahatler Kanunu uygulanacak. Hâkim ve savcılar, mesai, nöbet ve işlerini aksatmamaları şartıyla, görev yaptıkları yer dışında ikamet edebilecekler. Yine aynı şartı yerine getirmek koşuluyla izin almadan çalıştıkları il dışına çıkabilecekler. ? LÜTFİ KAPLAN ANKARA
ADLİ TATİL TEKRAR UZASIN
Yerel mahkemelerdeki dosya ve iş yükünün azaltılması için adli tatil süresinde yapılan değişiklik ters tepti. Adli tatil süresi 5 yıl önce 45 günden 33 gün indirilmişti. Ancak iş yükü sorununa çözüm olması amacıyla kısaltılan ?adli tatil' süresinin yargıdaki iş yüküne çözüm olmadığı ortaya çıktı. İş yüküne dikkat çeken hakim ve savcılar ile Yargıtay'daki yüksek yargıçlar adli tatilin tekrar uzatılmasını istedi. ? MUSTAFA TÜRK
İş yükü az olan Ağır Ceza'lar kapatılabilir
HSYK üyesi Resül Yıldırım, yeni oluşturulan HSYK'nın üyelerinin Anadolu'yu gezerek hakim ve savcıların sorunlarıyla ilgili bilgi aldıklarını belirterek, işi az olan yerlerdeki ağır ceza mahkemelerinin kapatılmasının gündemde olduğunu söyledi.
Kapatılacak bölgelerdeki hakim ve savcıların merkeze alınarak daha etkin görev yapabileceklerini belirten Yıldırım şöyle konuştu:
İŞ BÖLÜMÜ DENGELENECEK
?Hakim arkadaşlarımızın iş bölümünde daha dengeli hale getirmek amacıyla bunu yapıyoruz. Küçük ilçelerin kapatılması gündemde. (...) İki ilçenin merkeze uzaklığı 10 ya da 20 kilometre. Bu gibi yerlerde her ilçede bir adliyeye gerek yok. Şu anda yargı hizmetinin daha etkin verilebilmesi için buradaki iş sayısı çok az oluyor. Hakim ve savcı arkadaşlarımız hem kendilerini geliştiremiyorlar, hem de atıl kalıyorlar. Fakat bunun yanında büyük yerlerde ciddi hakim ve savcı ihtiyacı var.''
star
METİN ARSLAN
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısının değiştirilmesinin ardından hâkim ve savcılar için bir düzenleme daha geliyor.
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa tasarısı taslağı kurumların görüşüne sunuldu. Taslak, görev suçu işleyen bütün hâkim ve savcıların yargılamalarının bölge adliye mahkemelerinde yapılmasını içeriyor. Birinci sınıfa ayrılmış hâkim ve savcılar, Yargıtay Ceza Dairesi'nde, ayrılmamış olanlar ise ilgili ağır ceza mahkemesinde yargılanıyordu. Düzenlemeyle bu ayrım ortadan kalkıyor. Temyiz incelemesi sonucunda Yargıtay ve Danıştay tarafından hâkim ve savcılara verilen, yargı camiasında eleştiri konusu olan not sistemi de kaldırılıyor. Hâkim ve savcı için 'ahlakî gidiş' değerlendirmesi yerine 'meslekî etik kurallarına uyum' kriteri getiriliyor.
Hakim ve savcıları yakından ilgilendiren düzenlemeye göre, görev suçlarına ilişkin soruşturmalarda savunma hakkı üç günden 7 güne, HSYK tarafından kovuşturma izni verilmesi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı'nın iddianameyi düzenleme süresi 5 günden 15 güne çıkartılacak. Tasarının en dikkat çekici yanı, hakim ve savcıların davalarının nerede görüleceğiyle ilgili. Tasarıya göre, haklarında görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında işlenen suçlar nedeniyle dava açılmasına karar verilen adli ve idari yargı ilk derece mahkemelerinde görev yapan hakim ve savcılar, ilgili yargı çevresinde bulunduğu bölge adliye mahkemesinin görevli ceza dairesinde yargılanacak. Bölge adliye mahkemelerinde görev yapanların kovuşturmaları ise, bulunduğu bölge adliye mahkemesinde yapılacak.
Yargıtay 11. Ceza Dairesi, Erzincan eski Başsavcısı İlhan Cihaner'in Ergenekon terör örgütü kapsamında yargılandığı davayı 'resmi belgede sahtecilik' suçlamasıyla yargılandığı davayla birleştirmişti. Diğer sanıkların davası da Cihaner'in davasına eklenmişti. Yeni düzenlemeye göre, hâkim ve savcılar ile iştirak hâlinde suç işleyenlerin soruşturma ve kovuşturmaları, hâkim ve savcılarınkiyle birleştirilemeyecek. Bunların soruşturma ve kovuşturmaları, kendilerinin tâbi oldukları usûllere göre yürütülecek. Hakim ve savcıların kişisel suçlarında ise mevcut hükümler uygulanacak. Anayasa değişikliği gereği, bakanlığa ait olan hakim ve savcılar üzerindeki denetim yetkisi Kurul'a devrediliyor. Taslakta, idari yargıda çalışan hakim ve savcılar için sicil fişi yerine performans formları doldurulması düzenlemesi bulunuyor. Haklarında disiplin soruşturması ve kovuşturması yürütülen hakim ve savcıların savunma hakkı genişletilerek, soruşturma ve kovuşturma aşamalarında en az üç gün olan savunma süresi 7 güne çıkarılıyor. Yeni düzenlemeyle disiplin kovuşturması geçiren hakim-savcı dosyasını inceleyip, suret alabilecek, avukat tutabilecek.
'NOT' SİSTEMİ YERİNE PERFORMANS FORMU
Mülakat sisteminde de değişikliğe gidiliyor. Adalet Bakanlığı bürokratlarından oluşan önceki mülakat kurulu yerine, HSYK'nın ilgili dairesi mülakatı yapacak. Mülakat sırasında sesli ve görüntülü kayıt yapılamayacak. Taslakta ayrıca hakim ve savcıların derece yükselmelerinde ahlaki gidiş yerine mesleki etik kuralara uyum şartı getiriliyor. Müfettiş hal kağıtları da terfiye esas olmaktan çıkarılıyor. Bunun yerine müfettişlerce ve üst mercilerce haklarında düzenlenen performans değerlendirme ve geliştirme formları değerlendirmeye alınacak. Hakim ve savcılar hakkındaki performans ve başarı bildirim formları, ilgilinin görev yaptığı yerdeki başsavcılar tarafından, bakanlık teşkilatında ise amirince doldurulacak. Yargıtay ve Danıştay'da görev yapanlar hakkında ise Yargıtay ve Danıştay başkanları ile daire başkanları, Yargıtay ve Danıştay Başsavcısı tarafından düzenlenecek. Birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcıların çalışmalarını ise üç yılda bir HSYK denetleyecek. Mevcut kanunda hakim ve savcıların kabahat eylemlerine ilişkin düzenleme bulunmuyordu. Yasa tasarısıyla, kabahat eylemi işleyen hakim ve savcı hakkında idari para cezası verilebilecek. Hakim ve savcılar hakkında Kabahatler Kanunu uygulanacak. Söz konusu idari para cezasını ilgili yargı çevresindeki başsavcı uygulayacak. Hakim ve savcılar, mesai, nöbet ve işlerini aksatmaması şartıyla görev yaptıkları yer dışında ikamet edebilecek. İzin almadan çalıştıkları il dışına çıkabilecek. Hakim ve savcıların mesleki kimlik kartları tüm resmi ve özel kuruluşlar tarafından resmi kimlik kartı olarak kabul edilecek.