Dış basın: CHP hayal kırıklığı yarattı, sebebi Ergenekon vekilleri...
ABD'de Carnegie Endowment adlı düşünce kuruluşunda görev yapan Türkiye uzmanı Henri Barkey, seçim sonuçlarını AA muhabirine değerlendirirken, CHP'nin aldığı sonucun "biraz hayal kırıklığı yarattığını" söyledi.
Seçimler öncesinde CHP'nin yüzde 30'lara varan oranlarda yüksek puan alacağının konuşulduğunu belirten Barkey, bunda CHP'nin "Ergenekon Davası"nda yargılanan kişileri partisinden milletvekili adayı göstermesinin etkili olduğu yorumunda bulundu.
Barkey, bu tercih nedeniyle CHP'nin uzun süre kendi politikalarını anlatmaktan çok neden bu kişileri milletvekili adayı yaptığını açıklamak zorunda kaldığını ve "Ergenekon" sanıklarının milletvekili adayı olmasının seçmenleri rahatsız ettiğini kaydetti.
Seçim sonuçlarının ilginç bir tablo ortaya koyduğunu belirten Barkey, AK Parti'nin yüzde 50 civarında oy almasına rağmen, parlamentodaki sandalye sayısının düştüğünü ifade etti. Barkey, "Aslında bu iyi bir durum. Çünkü daha fazla uzlaşıya doğru gidilecek" dedi.
Ancak diğer yandan yıllarca "azınlık oyu aldığı halde Meclis'te çoğunluğu temsil etmekle" eleştirilen AK Parti'nin aslında "çoğunluğun partisi olduğunu kanıtladığını" söyleyen Barkey, "Bu durum AK Parti'ye hem özgüven kazandıracak hem de Meclis'teki sonuçlar nedeniyle uzlaşı politikasına gitmesini sağlayacak" dedi.
Anayasa değişikilğini etkileyecek
Seçimlere bağımsız milletvekili adayı olarak katılan BDP'lilerin ise "büyük başarı" sağladığını ifade eden Barkey, "BDP, Türkiye'de Kürt sorununda tek adresin kendileri olduğunu ispat etti" yorumunda bulundu.
MHP'nin seçim sonuçları oranını "şans meselesi" olarak nitelendiren ve kaset skandalının MHP'ye yönelik bazı sempatiler doğurduğunu belirten Barkey, "Belki de skandal olmasaydı MHP baraj altında kalabilirdi" değerlendirmesini yaptı.
Barkey, seçimin en önemli sonucunun Anayasa değişikliğine yönelik olacağına dikkati çekerek, Anayasanın sadece partilerin değil sivil toplum örgütleri, üniversiteler ve tüm kesimleri kapsaması ve artık hazırlanan son anayasa olması gerektiğini söyledi.
İNGİLİZ BASINI
BBC, "AK Parti'nin ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın üçüncü kez kazandığını" bildirerek, "ancak AK Parti'nin anayasayı tek başına değiştirmeyi sağlayacak çoğunluğu elde edemediğini" kaydetti.
CHP ve MHP'nin aldığı oylara da değinen BBC, her iki partinin de yüzde 10'luk barajı aştığını belirtti. İstanbul'daki muhabiri Jonathan Head'in görüşlerine de yer veren BBC, Erdoğan'ın dört yıl daha "Türk siyasetindeki etkisinin süreceğini" bildirdi.
Bağımsız adayların seçimlerde başarılı olduğunu belirten İngiliz yayın kuruluşu, Head'in "Bu durumun, Kürt sorunu konusunda hükümet üzerindeki baskıyı
artıracağı" yorumunu aktardı.
Financial Times (FT) gazetesinin internet sitesinde, Ankara muhabiri Delphine Strauss imzalı haberde ise "AK Parti Türkiye'de üçüncü dönemde oyları süpürdü" denildi. "Bazı liberaller endişe duysa da Erdoğan'ın köylerde, kentlerin fakir bölgelerinde ve orta sınıf arasında kahraman olmaya devam ettiği" yorumunun yapıldığı haberde, AK Parti'nin anayasal reformu referanduma sunacak 330 milletvekili sayısına ise ulaşamadığına dikkat çekildi.
CHP'nin 2007'deki genel seçimde oyların yüzde 21'ini alırken, bu seçimde oylarını artırarak yüzde 26'ya ulaştığını belirten FT, bağımsız adayları destekleyen BDP'nin ise bu seçimle daha fazla oy kazandığını yazdı.
ALMAN BASINI
Alman Haber Ajansı (DPA), Türkiye'de ilk tahminlere göre AK Parti'nin yüzde 50,3 oranında oy alarak, diğer partilere büyük fark attığını ancak 550 koltuklu TBMM'de üçte ikilik çoğunluğu sağlayamadığını ifade etti.
CHP'nin yüzde 26, MHP'nin de yüzde 13 civarında oy alarak Meclis'e girdiğinin belirtildiği haberde, BDP'nin yüzde 5 oranında kalmasına rağmen Kürt kökenli bağımsız milletvekili adaylarının Meclis'e girmeyi başaracağı belirtildi.
Seçimlerin genelde olaysız geçtiği bildirilen haberde ayrıca, Erdoğan'ın büyük projeler gerçekleştirmek istediği, AK Parti'nin de 2023 yılına kadar ekonomik gücü üç katına çıkartmayı hedeflediği kaydedildi.
Alman 1. televizyon kanalı ARD'nin ana haber bülteninde, genelde seçimlerde kimin kazanacağının önemli olduğunu ancak Türkiye'de seçimleri kimin kazanacağının zaten başından beri bilindiğini, buna rağmen Anayasa'yı değiştirebilmek amacıyla Erdoğan için her oyun önemli olduğu ifade edildi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun da başlangıç için iyi bir seçim sonucu elde ettiği, partisinin seçimlerden ancak oy oranını üçte bir oranında artırarak çıktığı belirtildi.
Alman 2. televizyon kanalı ZDF, Erdoğan'ın kendinden emin ve keyifli bir şekilde İstanbul'da oy kullandığına işaret ederek, başkanlık sistemini getirmek amacıyla Anayasa'yı değiştirmek için Mecliste gerekli olan üçte ikilik çoğunluğu ise sağlayamayacağı görüşüne yer verdi.
Türkiye'de özellikle ekonomik gelişmelerden dolayı Erdoğan'ın desteklendiği görüşüne de yer verilen televizyon haberinde, CHP'nin ve Kürt kökenli bağımsız milletvekili adaylarının da oylarını artırmaya çalıştığı, CHP ve MHP'nin de Meclis'te yer alacağı kaydedildi.
Alman "N-TV" televizyonu da Erdoğan'ın, aldığı yaklaşık yüzde 50 oranındaki oylarla bir kez daha tek başına iktidara geleceğini ancak Mecliste üçte ikilik çoğunluğu sağlayamayacağını ifade etti. Haberde ayrıca, AK Parti'nin bu seçim zaferine rağmen Erdoğan'ı yeni dönemde de ülkede birçok sorunun beklediği savunuldu.
"Der Spiegel" dergisinin internet sayfasında da "Erdoğan üçte ikilik çoğunluğu kaçırdı" başlığıyla verilen haberde, AK Parti'nin seçimleri açık farkla kazandığı ifade edildi.
"Erdoğan için zafer" başlığıyla Focus dergisinin internet sayfasında yer alan haberde de AK Parti'nin seçimlerde yaklaşık yüzde 54 oranında oy aldığının tahmin edildiği belirtildi.
Almanya'nın önde gelen gazeteleri "Die Welt", "Frankfurter Rundschau", "Frankfurter Allgemeine Zeitung" ve "Süddeutsche Zeitung" gazetelerinin internet sayfalarında yer alan haberlerin tümünde de Erdoğan'ın Anayasa'yı değiştirebilmek için Mecliste sağlaması gereken üçte ikilik çoğunluğu kaçırmasına vurgu yaptı.
Bild gazetesinin internet sayfasında da "Erdoğan üçüncü tura giriyor" başlığıyla verilen haberde, AK Parti'nin seçimleri farkla kazandığına işaret edildi.
Haberlerde, Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olmak istediği, bunun için ülkede başkanlık sistemini getirmeye çalıştığı şeklinde görüşlere yer verildi.
İTALYAN BASINI
İtalyan basını, Türkiye'deki milletvekili genel seçiminden, AK Parti Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın zaferle çıktığını, ancak anayasa değişikliklerini tek başına referanduma götürebilecek sayıya ulaşamadığı yorumunda bulundu.
İtalyan haber ajansı ANSA'nın internet sitesindeki haberinde, Başbakan Erdoğan liderliğindeki AK Parti'nin, milletvekili genel seçimlerinde oyların yüzde 50,3'nü alarak, kesin bir çoğunluğu elde ettiğini ve TBMM'de 326 sandalye kazandığını bildirdi.
Haberde, Erdoğan'ın 326 milletvekili çıkarmasına karşın, anayasada yapılması öngörülen reformları, tek başına referanduma götürme yetkisi olan 330 sayısına ulaşılamadığına da dikkat çekildi.
ANSA'nın haberinde, ana muhalefetteki CHP'nin, oylarını arttırdığı belirtilirken, sosyal demokratların yeni dönemde muhalefette kalmaya devam edecekleri kaydedildi.
La Stampa gazetesi de internet sitesindeki haberinde, Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimleri kazandığını, "ancak bunun tam da istediği gibi olmadığı" yorumunu yaptı.
Gazete, "Laikler, Milliyetçiler ve Kürtler" olarak nitelediği üç muhalefet partisinin, seçim kampanyası döneminde, Başbakan Erdoğan'ı "ülkeyi iyi idare edemediğine yönelik ağır bir şekilde eleştirdiği" belirtildi.
La Repubblica gazetesi de Erdoğan'ın seçimi kazandığını, ancak anayasa değişikliğini tek başına referanduma götürecek çoğunluğa ulaşamamış olmasını haberleştirirken, ana muhalefet CHP'nin yeni lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile oylarını 5 puan arttırmasını, MHP'nin barajı geçmiş olmasını ve Kürt kökenli bağımsız adayların sayısının 36'ya ulaşmasını, "muhalefet için iyi" şeklinde değerlendirdi.
HOLLANDA BASINI
Türkiye'deki milletvekili seçimi, Hollanda medyasında geniş yer aldı.
Ülkenin önde gelen gazete ve televizyonları, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki AK Parti'nin beklendiği gibi seçimden başarıyla çıktığına vurgu yaptı. Hollanda medyası, AK Parti'nin tek başına yeni anayasa yapacak çoğunluğa ulaşamadığını kaydetti.
"AK Parti, Türkiye'deki seçimlerin galibi" başlığıyla haberi veren Hollanda yayın kurumu NOS, iktidar partisinin beklendiği gibi seçimleri büyük farkla kazandığını duyurdu. AK Parti'nin bir önceki seçimlere oranla oy oranını artırarak yüzde 50'ye yükselttiğine vurgu yapan NOS, buna rağmen seçim sisteminden dolayı milletvekili sayısının azaldığına dikkati çekti.
Yeni anayasa için muhalefetin desteğine ihtiyaç olduğunun altını çizen gazete, Başbakan Erdoğan'ın, "Milletimiz bize yeni anayasayı, uzlaşmayla ve müzakereyle yapma mesajı verdi" sözlerine yer verdi.