Güçlü'yü bir puanlık enflasyon götürdü
Tarım Bakanı Sami Güçlü'nün enflasyonu bir puan artıracağı hesaplanan 1.2 milyar YTL'lik mazot ve gübre desteğine kaynak bulamadığı için görevden alındığı iddia edildi
Sami Güçlü'nün Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan alınmasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Destekler ne oldu?" sorusuna her defasında "çalışılıyor" yanıtı vermesinin etkili olduğu öğrenildi. Yeni Tarım Bakanı Mehdi Eker'in de ilk sınavını halen kaynağı bulunamayan mazot ve gübre desteği ile hububat priminde yaşayacağı bildirildi.
Babacan köpürüyor
Hazine, üç destek kalemi için en az 1.2 milyar YTL (katrilyon lira) kaynak gerektiğini
ve her bir katrilyonluk ilave yükün enflasyonu 1 puan yukarı çekeceğini hesapladı.
Bu nedenle ekonomi yönetimi Erdoğan'ın haziran ayı itibariyle miktarlarını açıkladığı
mazot desteği ve hububat priminde çaresiz kaldı. Bürokrasinin televizyonlardan
duyduğu açıklamalarla ilgili olarak "Bakan Ali Babacan da köpürüyor. Ama
yapacak bir şeyi yok" değerlendirmesinde bulunuldu.
Mazot çıkmazı
Erdoğan'ın 1 Haziran tarihi itibariyle litre başına 30 YKr (300 bin lira) mazot
desteği verileceğini açıklamasının ardından bir hafta geçti. Ancak destek kararnamesine
halen son şeklin verilemediği öğrenildi. Bürokrasideki ön mutabakata göre mazot
desteğinden 500 dekarın altında araziye sahip olan, harcamasını faturalandırabilen
ve doğrudan gelir desteği alabilen çiftçiler yararlanacak.
Dekar başına 2.4 milyon
Hazine'nin mazot desteğiyle birlikte çiftçiye yapacağı ödeme miktarı 430 trilyon
lira civarında hesaplanıyor. Türkiye'de mazot kullanımının dekar başına ortalama
8 litre olarak gerçekleştiği dikkate alındığında, dekar başına yapılacak destek
ödemesi miktarı 2.4 YTL (2 milyon 400 bin TL) olacak. Kayıtlı tarım alanının
180 milyon dekar olduğu dikkate alınırsa, dekar başına 2.4 YTL'lilik destekle
birlikte çiftçinin karşılaştığı ilave yükün yüzde 60'ı telafi edilecek.
Hububata 600 trilyon
ÇKS'ye kayıtlı buğday, arpa, çavdar, yulaf ve çeltik üreticilerine sağlanacak
destek miktarı ise toplam 600 milyon YTL (trilyon lira) olarak hesaplandı. Ancak
Hazine bu paranın halen nasıl ödeneceğini belirleyemedi. 1 Haziran da yürürlüğe
giren prim ödemeleriyle ilgili kararname hükümsüzlüğünü koruyor. Hububatta 'kalite
şartı bile aranmayan' prim sisteminin dünyada örneği bulunmadığını savunan ekonomi
yönetimi ise ödemelerin mümkün olduğunca sürüncemede bıkarılması yönünde eğilim
taşıyor.
Yine ek bütçe tartışması
Bütçeye yaklaşık 300 milyon YTL (trilyon lira) ilave yük getireceği öngörülen
gübre desteğiyle ilgili çalışmaların ise devam ettiği öğrenildi. Hükümet mazot
ve hububat priminin yanısıra gübre desteği için de talimat verince bürokraside
"Ek bütçe gerekir mi?" sorusu yeniden gündeme geldi. Yılbaşından beri
doğrudan gelir, hayvancılık ve enerji destekleri, yağlı tohumlar ve çay primlerinin
önemli
milliyet