Emlak vergisi tamamen yerel bir vergi oluyor...
"Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma" çalışmaları kapsamında hazırlanan
"İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı Taslağı", belediye
ve il özel idarelerinin gelirleri açısından yeni düzenlemeler içeriyor.
Taslak, Başbakanlık Müsteşar Yardımcıları Mustafa Çetin ve Emin Zararsız, Başbakanlık
İdareyi Geliştirme Başkanı Ercan Topaca ile İçişleri ve Maliye bakanlıkları
yetkililerinin katılımıyla oluşturulan "Çalışma Grubu" tarafından
hazırlandı.
Taslakla, emlak vergisi tamamen yerel bir vergi olarak düzenlenerek, yerel vergi
sistemi içine alınıyor, vergi oranı yeniden belirleniyor.
Buna göre, bina vergisinin oranı konutlarda binde 1.5, diğer binalarda binde
3 olacak. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde olan yerlerde bu oranlar yüzde
100 artırımlı uygulanacak.
Arsa ve arazi vergisi oranı arsalarda binde 5, arazilerde ise binde 2 olarak
uygulanacak. Büyükşehir belediyesi sınırları içinde olan yerlerde bu oran yüzde
100 artırılarak tahsil edilecek.
İKİNCİ TAKSİTTE İNDİRİM İMKANI
Emlak vergisinin birinci taksidi mart, nisan ve mayıs aylarında, ikinci taksidi
kasım ayında ödenecek. İlk taksidi süresi içinde peşin ödeyene ikinci taksitte
yüzde 10 oranında indirim uygulanacak.
Büyükşehir belediyelerine emlak vergisi gelirleri üzerinden pay verilmesi uygulaması
yeniden getiriliyor. Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun uygulandığı yerlerde toplanan
emlak vergisinin yüzde 25'i büyükşehir belediyesi payı olarak ayrılacak.
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİNDEN PAY
Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden yerel yönetimlere pay ayrılacak.
Verginin yüzde 50'si doğrudan il özel idareleri ve belediyelere aktarılacak.
Yüzde 50 payın yüzde 60'ı belediyelere, yüzde 40'ı il özel idarelerine verilecek.
Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde belediye payının yüzde 65'i büyükşehir
belediyelerine, yüzde 35'i ilçe ve ilk kademe belediyelerine verilerek, büyükşehir
belediyelerine ek kaynak sağlanacak.
GBVG'DEN AKTARMA
Taslak ile merkezi idareden mahalli idarelere aktarılan payların miktarında
en az yüzde 20 oranında artış olması öngörülüyor.
Genel Bütçe Vergi Gelirleri'nden (GBVG) belediyelere yüzde 6, il özel idarelerine
yüzde 1.12 oranında pay ayrılacak. GBVG tahsilatından ayrılan pay oranları aynen
korunuyor, ancak mahalli idarelerin paylarının hesaplanmasında esas alınan matrahın
kapsamına bazı vergiler alınarak matrah büyütülüyor.
GBVG tahsilatından ayrılan payların dağıtım ölçüleri de değiştiriliyor. Nüfus
kriterine ilave olarak yüzölçüm, kırsal alan nüfusu, illerin gelişmişlik endeksine
göre durumu, o mahalde toplanan vergi gelirleri toplamının genel bütçe vergi
gelirleri tahsilat toplamına oranı, performans sonuçları ve öz gelirlerin toplam
gelirlere oranı kriterleri dağıtım ölçüleri arasına alınıyor. Taslağa göre,
il özel idareleri ve belediyelere merkezi idareden gönderilecek paylardan en
fazla yüzde 40 oranında kesinti yapılabilecek. Bu kesintiler ise ancak kanunlarda
öngörülmesi durumunda uygulanabilecek.
Böylece mahalli idarelere asgari düzeyde bir gelir garanti edilerek temel hizmetlerin
devamlılığı sağlanmaya çalışılıyor, siyasal tercihlere göre kesinti yapılmasının
önüne geçilmek isteniyor.
SİNEMA BİLETİNE YÜZDE 10
Taslağa göre, bilet, jeton, marka veya manyetik kartla girilen hipodrom, araba
yarışı, sinema, konser, lunapark, sirk, spor salonu gibi yerlerden yüzde 10
oranında eğlence vergisi alınacak.
Bar, pavyon, gazino, gece kulübü, taverna, diskotek, kabare ve dansing gibi
eğlence yerlerinden günlük 80 YTL, internet salonları ve her türlü makine ile
oynanan yerlerden günlük 5 YTL, kahvehane ve kıraathane ve kafe gibi yerlerden
günlük 4 YTL eğlence vergisi tahsil edilecek.
KOLON BAŞINA 2 YKR
Taslakla, halen merkezi idare tarafından tahsil edilen Şans Oyunları Vergisi,
il özel idareleri ve belediyelere devrediliyor.
Spor-Toto, Skor-Toto, Süper-Toto, Spor-Loto, Gol 7, İddaa ve benzeri oyunlar
ile Sayısal Loto, Şans Topu, On Numara ve benzeri oyunlardan kolon başına 2
YKr, Piyango, Hemen Kazan ve benzeri oyunlardan ise her bilet için 10 YKr'den
az olmamak üzere bilet bedelinin yüzde 20'si, at yarışları ve diğer müşterek
bahislerde 10 YKr'den az olmamak üzere her katılma bedelinin yüzde 25'i vergi
olarak alınacak. Bu verginin yüzde 70'i belediyeler, yüzde 30'u il özel idarelerine
verilecek.
DOĞALGAZ VE LİKİT PETROL GAZI
Doğalgaz ve likit petrol gazı tüketimi Elektrik ve Gaz Tüketim Vergisi kapsamına
alınıyor.
Bu vergi kapsamında olan ve imalat sektöründe kullanılan hava gazı, doğalgaz,
likit petrol gazı ve elektrikten yüzde 1, diğer elektrik tüketiminden yüzde
5 vergi alınacak.
Büyükşehir belediyesi olan yerlerde bu verginin yüzde 35'i büyükşehir belediyesine,
yüzde 65'i ilçe ve ilk kademe belediyelerine verilecek.
KONAKLAMA VERGİSİ
Taslakla, ilk kez mahalli vergi olarak "konaklama vergisi" getiriliyor.
Türkiye'nin turizm potansiyeli dikkate alınarak, turizm hizmetlerinin finansmanına
yardımcı olmak amacıyla getirilen vergi, konaklama ücretinin yüzde 3'ü olacak.
Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde bu verginin yüzde 25'i büyükşehir belediyesi
payı olarak ayrılacak.
ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSİ
Çevre temizlik vergisi tarifesi yeniden düzenleniyor. Büyükşehir belediyelerinin
bulunduğu yerlerde su tüketimi esas alınarak 20 YKr, diğer belediyelerde 15
YKr olarak uygulanacak. Vergi, su faturaları ile birlikte tahsil edilecek. Büyükşehir
belediyelerinin bulunduğu yerlerde toplanan verginin yüzde 75'i ilçe ve ilk
kademe belediyelerine, yüzde 25'i ise büyükşehir belediyelerine verilecek.
KÜMES HAYVANLARI KESİMİNE DE HARÇ
Taslakla, kümes hayvanlarının kesimi de harç kapsamına alınıyor.
Buna göre, kümes hayvanlarından 1 YKr kesim harcı alınacak.
Kesim harcı, büyükbaş hayvanlarda 5 YTL, küçükbaş hayvanlarda ise 2 YTL olacak.
Taslakla, yeni yol ve kaldırım yapılması, yolların genişletilmesi harcamalarına
katılım payı geçmişteki haliyle korunuyor, ancak yolların 15 metreden fazla
genişliklerine ait kısımların masraflarına katılım payı alınmayacak.
Kanalizasyon ve su tesisleri harcamalarına katılma payı mevcut tesislerin kapasitelerinin
artırılması durumunda da alınacak.
Taslakla, Yangın Sigorta Vergisi ile Haberleşme Vergisi ise kaldırılıyor.