Hükümet, 'Ödeneksiz harcama' dönemini açıyor

Hükümet, bütçede ödeneği bulunmayan işler için Hazine'den nakit kullanmanın yolunu açmaya hazırlanıyor. Hazine üzerinde 'borçlanma baskısı' yaratabilecek düzenlemenin IMF ile pürüz yaratma olasılığı da bulunuyor

Hükümet, bütçede iş olarak öngörülmekle birlikte ödeneği konulmamış işlerde 'nakit kullanmanın' yolunu açabilecek özel bir kanuni düzenlemeye hazırlanıyor. Bu düzenlemeyle, örneğin bir karayolu ihalesini üstlenen müteahhit, planlanandan daha fazla iş yaparsa, kendisine erken ödeme yapılabilecek.

Düzenlemenin, 'bütçe disiplini' ile ilgili olması ve Türkiye'de zaman zaman tartışma konusu olan 'seçim yatırımlarına' kapı aralaması nedeniyle IMF görüşmelerinde pürüz yaratma olasılığı bulunduğu belirtiliyor.

Ödenekler serbest bırakılmadan nakit kullanımı imkânı getiren düzenleme 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nu değiştiren kanun taslağının 2. maddesinde yer aldı. Başbakanlık ile Maliye arasında gizlilik içinde müzakere edilen taslakla 'Ödenemeyen giderler ve bütçeleştirilmiş borçlar' başlığı altındaki eski düzenleme genişletildi.

İlginç anlatım
Anlatımı bakımından oldukça karmaşık ifadelerle kullanılan ek düzenleme aynen şöyle: "Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerinde, bir taahhüde ve harcama talimatına dayanmayan giderlere ilişkin olup, Maliye Bakanlığı'nca belirlenecek ekonomik kodlardan yapılan ve bütçede ödeneği öngörülmüş olmakla birlikte, oluştuğu yer ve zamanda ödeneği bulunmayan giderler; dayanağını oluşturan harcama belgeleri de eklenmek suretiyle usulüne göre gerçekleştirilecek ilgili hesaplara alınır ve ödeneğinin gelmesini müteakip ödenir. (...) Mali yıl sonunda muhasebeleştirme işlemleri tamamlanır. "

Ödenek kullanmadan nakit kullanma imkânı getiren düzenlemeyle ilgili Maliye'nin resmi görüşü ise, "Ödenek kullanımı ile örneğin ani sağlık harcamaları arasında uyumsuzluk oluyor. Yeni düzenleme rahatlık getirecek" diye açıklandı.

Ödenek aktarımları ve kullanımlarının bütünüyle elektronik ortamda yapıldığı dikkate alındığında Maliye'nin savunmasının doğru olmadığı yönündeki görüşler ağırlık kazandı. Yılsonunda sağlık ve maaş ödeneklerinde toplam 4.5 milyar YTL'lik sapma olabileceğini savunan bazı yetkililer, ilave düzenlemenin önümüzdeki yıl bütçelerinde yeni kara delikler oluşturacağını ileri sürdüler.

Hazine'ye yük gelebilir
Düzenlemeye göre nakit kullanımındaki aşımlar, Hazine'nin nakit dengesi tablosunda izlenebilecek. Ödeme kayıtları yıl sonunda muhasebeleştirileceği için fazla ödemeler bir sonraki yılın bütçesine devredilecek.

Bu durumda Hazine ödeneklendirilmiş ancak serbest bırakılmamış her harcama talebini finanse etmek zorunda kalacak. Hazine üzerinde borçlanma baskısı yaratabilecek bu işleyişin bütçe disiplinini ortadan kaldırılabileceğinden endişe ediliyor.

TOKİ denetimden kaçırılıyor
Hükümetin hazırladığı düzenlemede TMSF ve Toplu Konut İdaresi'nin (TOKİ) harcamalarının da 5018 sayılı kanun kapsamından çıkarılması dikkat çekti. Bu, TMSF ve TOKİ'ye istediği gibi harcama yapma imkânı getirirken, Sayıştay denetimini de ortadan kaldırıyor.

millyet