İlaç kullanırken beslenmeye dikkat
İlaç alırken yenilen gıdalara dikkat edilmesi gerektiği, gıdaların yanı sıra meyve suyu, kolalı, kafeinli ve alkollü içeceklerin bazı ilaçların etkilerini değiştirebildiği bildirildi.
Mersin Üniversitesi (MEÜ) Eczacılık Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Bahar Tunçtan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların doğru zaman ve şekilde kullanılmadığında istenilen faydanın görülmediğini veya etkilerinin azaldığı söyledi.
İlaç alırken yenilen gıdalara ve içilen içeceklere dikkat edilmesi gerektiğini anlatan Tunçtan, ilaçla birlikte alınan gıdaların ilacın tedavi edici özelliğini ortadan kaldırabildiği gibi hayatı tehdit edebilen, bazen de ölümle sonuçlanabilen reaksiyonlar meydana gelebildiğini kaydetti.
Bir ilacı kullanırken ''maksimum yarar ve minimum risk'' sağlanması için ilacın nasıl, ne zaman kullanılması ve nelere dikkat edilmesi gerektiğinin bilinmesinin son derece önemli olduğuna dikkati çeken Tunçtan, bunun da en iyi doktordan veya eczacıdan öğrenilebileceğini vurguladı.
''İlaçlar, greyfurt, soda, kola gibi içeceklerle içilmemeli''
Bazı besin maddelerinin, ilaçların vücut tarafından emilmesini azaltabildiğini veya artırabildiğini dile getiren Tunçtan, şöyle konuştu:
''Kalsiyum açısından zengin olan süt, peynir, yoğurt gibi yiyecekler bazı antibiyotiklerin vücut tarafından emilmesini azaltır. Bu nedenle bu ilaçların alımı sırasında bu tür yiyecekleri yememek gerekir. En ideal kullanım, ilaçları aç karnına yemeklerden 1 saat önce veya 2 saat sonra almaktır. Tok karnına alınması gereken bir ilacı aç karnına alırsak midede tahrişe neden olabilir. Aç karnına alınması gereken bir ilaç tok karnına alınırsa yiyeceklerle etkileşiyor. Soda, kola ve portakal suyu gibi asitli içecekler de mide asiditesini değiştirdiği için penisilin grubu antibiyotiklerin emilimini azaltabiliyor. Greyfurt suyuyla birlikte içildiğinde ise ilaçların bağırsaklardan kana geçmesi engelleniyor. Dolayısıyla kana geçen ilaç miktarı azalıyor, tehlikeli durumlar ortaya çıkabiliyor. Buna benzer etkileşimler limon veya portakal suyunda da olabiliyor.''
Suyun, ilacın midede parçalanmasını ve emilimini kolaylaştırdığını, tersi önerilmedikçe ilaçların sadece en az bir bardak suyla alınması gerektiğini dile getiren Tunçtan, özellikle tablet ve kapsül şeklindeki ilaçların mutlaka bol su ile yutulması gerektiğini belirtti.
''Doktor veya eczacıya danışın''
Prof. Dr. Bahar Tunçtan, vitaminlerin de bazı durumlarda kullanılan ilaçlarla olumsuz yönde etkileşebildiğini dile getirerek, ''İlaç etkileşmelerinden zarar görmemeniz için özellikle kullanmakta olduğunuz ilaçlar ve bitkisel ürünleri doktorunuza ve eczacınıza mutlaka söyleyin'' dedi.
Doğal oldukları için zararlı olmadıkları düşünülen bitkisel kökenli ürünlerin de uygun ve bilinçli olarak tüketilmemesi durumunda olumsuz sonuçlar ortaya çıkabileceğini bildiren Tunçtan, ''Reçetesiz satılan bu ürünlerin içindeki etmen maddelerin hem yiyeceklerle hem de doktor ve eczacı tavsiyesiyle kullanılan ilaçlarla etkileşerek çok ciddi olabilecek yan etkilere yol açabileceği unutulmamalıdır'' diye konuştu.
İlaçların kullanım şekillerinin de önemli olduğuna dikkati çeken Tunçtan, şöyle devam etti:
''Tersi önerilmemişse tabletler kırılarak ya da ezilerek kullanılmamalı. Tabletler çiğnenmemeli, tersi önerilmemişse suyla yutulmalı. Sadece çiğneme tabletleri çiğnenmeli. Kapsülleri açıp meyve suyuna, suya katıp içiyorlar. Bu yapılmamalı. Kapsül açılıp içeriğini doğrudan ya da yiyeceğe karıştırıp kullanılmamalı. Bu ilacı neden kapsül haline getirmişler onu düşünmek lazım. Eğer o şekilde içilmesi gerekiyor olsaydı kapsülün içine konulmadan üretilirdi. Ampuller (iğneler) kırılıp, içeriği içilmemeli. Fitiller rektal yoldan uygulanır, yutanlar var. İlaçların bir ömrü olduğu unutulmamalı, 'Gün gelir kullanırım' ya da 'Gün gelir kullanmak isteyen birine veririm' diye stoklama yapılmamalıdır. Size iyi gelen ilaç başkalarına zarar verebilir.''