Aile hekimlerinden 'kişilerin alkol tercihi' sorgulamasına tepki

Dr. Gürbüz Şen, 24 Mayıs'tan itibaren aile hekimlerine kayıtlı kişilerin özlük bilgileri arasında yer alan, sigara-alkol-madde kullanımı sorularının arasına, 'alkol kullanıyor ise ne sıklıkta ve hangi alkolü kullanıyor; bira, viski, rom, votka, rakı, likör, köpüklü şarap, konyak' gibi bir bölüm eklendiğini belirtti. Türk Tabipler Birliği (TBB) Etik Bildirgesi'nin, başta Dünya Tabipler Birliği'nin bildirgeleri altında Türkiye'nin de imzası olduğunu ve bildirgelerle tavsiye kararlarının bu imzalar gözetilerek oluşturulduğunu vurgulayan Şen şöyle dedi:

"TTB Hekimlik ve Hasta Hakları Bildirgesine göre, hekime başvuran tüm bireylerin, sağlık gereksiniminin sağlanması amacıyla, verdiği her türlü kişisel bilginin korunması esastır. Kişisel bilgiler, hastanın sağlık durumu, tanı ve tedavi bilgileri ile sağlık harcaması bilgilerinin yanı sıra, hastanın özel yaşamına ilişkin bilgileri kapsar. Hekimlik mesleğinin değerleri, çerçevesinde mesleki gizliliğin korunması yükümlülüğü, hastaların hiçbir endişeye kapılmadan tedavi için başvurmalarını sağlamaya yöneliktir."

'MESLEKİ SIR GÖZETİLMELİ'

Hekimin, mesleği dolayısıyla öğrendiği sırları açıklamaması gerektiğini, hekimin, hasta-hekim ilişkisinde edindiği her türlü bilginin, 'mesleki sır' kapsamına girdiğini kaydeden Dr. Şen, şöyle konuştu:

"Hekimin bu yükümlülüğü, hastanın ölmesi ya da hekimle ilişkisinin sona ermesi durumunda da devam eder. Hekim, ancak hastanın açık izni olması veya bu konuda yasal zorunluluk bulunması durumunda, hastanın kişilik haklarını zedelememeye özen göstermek koşuluyla, mesleki gizliliği korumayabilir. Diğer yandan, Anayasa'nın 17'nci ve Medeni Kanun'un 24'üncü maddesi de, sır saklama yükümlülüğünde hukuki bir temel olarak görülebilir. Yine Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi'nin 4'üncü maddesinin ilk fıkrasında, 'Tabip ve diş tabibi, meslek ve sanatının icrası vesilesiyle, sahibi olduğu sırları, kanuni mecburiyet olmadıkça ifşa edemez' denmektedir. Hasta Hakları Yönetmeliği'nin 23'üncü maddesinde de 'Sağlık hizmetlerinin verilmesi sebebiyle edinilen bilgiler, kanun ile müsaade edilen haller dışında, hiçbir şekilde açıklanamaz' denilmiştir. Kişisel bilgilerin elektronik ortamda tutulması nedeniyle doğabilecek sakıncaların önlenebilmesi için gerekli her türlü önlem alınmalı ve hasta bilgilerinin gizliliği korunmalıdır."

'BU VERİLERİ PAYLAŞMAYACAĞIZ'

Hasta-hekim ilişkisinin, karşılıklı destek, saygı ve güven gerektirdiğini ifade eden Şen, şöyle devam etti:

"Sağlık alanında yapılan sık değişiklikler ve sistemden kaynaklanan sorunlar, hasta-hekim ilişkisini etkileyen önemli sebepler arasındadır. Bu nedenle, Sağlık Bakanlığımızın kimin hangi alkolü ne sıklıkta kullandığını sorgulamamızı istemesi ve bunu kullanmış olduğumuz yazılımlara, veri seti olarak eklemesini, etik-deontolojik bulmuyor ve kişilerin özlük haklarının ihlali olarak görüyoruz. Kişilerin, varsa madde kullanımı, bağımlılıkları ve tedavisi yukarıda belirtiğim etik ilkeler gereği sır niteliğindedir. Bakanlığımızın veri setine eklediği ve bakanlık sunucularıyla paylaşmamızı istediği bu verileri bizler kesinlikle paylaşmayacağız."