'Mortgage sosyal projedir vergi avantajı olmalı'

İpoteğe dayalı konut kredisi sisteminin (mortgage) sosyal boyutlu bir proje olduğunu söyleyen SPK Başkanı Doğan Cansızlar, tasarıya Meclis'te vergi avantajları kazandırılmasının yararlı olacağını söyledi

Hükümetin istihdam yaratma ve gayrimenkul piyasalarını kayıt altına almada büyük bel bağladığı mortgage yasa tasarısı (ipoteğe dayalı uzun vadeli konut kredisi sistemi), Meclis Plan Bütçe Komisyonu'nda bulunuyor.

Yasa tasarısının Meclis'te görüşülerek yasalaşması sürecinde bir tıkanıklık olmadığını belirten Sermaye Piyasası Kurumu Başkanı (SPK) Doğan Cansızlar, yasanın mayıs ayında yürürlüğe girmesinin beklendiğini söyledi.

İkincil mevzuat düzenlemeleri çalışmalarının da tamamlanmak üzere olduğunu bildiren Cansızlar, sistemin beklenen faydayı sağlaması için iki konuda vergi düzenlemesi içermesi gerektiğini belirtti.

'100 bin YTL'ye kadar indirim'

"Bu bir sosyal projedir" diyen Doğan Cansızlar, tüketicinin konut kredisi alırken ödeyeceği kredi faizinin gelir vergisi matrahından düşürülmesi ve uluslararası piyasalarda işlem görecek konut ipoteğine dayalı menkul kıymetlerin de yüzde 15 spotaj vergisinden muaf tutulmasının dikkate alınması gereken mevzular olduğunu söyledi.

Cansızlar, görüşlerini şöyle ifade etti:

"Yasa tasarısında beklentilere cevap vermek açısından vergilerle ilgili konularımız vardı. Bunlar tasarıda yer almıyor. Ama Meclis'te görüşülürken vergi konusunun gündeme geleceğini tahmin ediyoruz.

Çünkü vergi konusunun iki boyutu var. Birincisi sosyal boyut; yani dar gelirli vatandaşlarımızın daha ucuz maliyetle konut almasına yardımcı olacak, 100 bin YTL'ye kadar konut kredisine isabet eden faizin gelir vergisi matrahından, hem ücretli hem de diğer gelir vergisi matrahlarından düşürülmesi gerekiyor.

'Yüzde 15 spotaj olmasın'

Bu sosyal amaçlı bir proje olması açısından çok önemli. Bu yok, bunun olması lazım. İkincisi mortgage ile ilgili sistemin tam olarak yürürlüğe girebilmesi için, uzun vadeli kredi müessesesinin çalışıyor olması lazım. Türkiye'de şu anda 15, 20, 30 yıllık vadeler ile kredi vermeniz mümkün değil. Bu nedenle yurtdışından fon alacaksınız. Bu yüzden vergi boyutunun ikinci etabı sadece yurtdışında ihraç edilecek ipotek teminatlı menkul kıymetlerin, euro bondlarda olduğu gibi yüzde 15 stopaj vergisinden muaf olmasıdır.

Böyle olursa yurtdışından daha kolay uzun ve orta vadeli fon sağlayıp orta ve uzun vadeli krediler verilebilir. Fakat tasarı da bu da yok."

'Önümüzdeki 20 yıla damgasını vuracak'

Mortgage'ın uzun süredir gündemde olması nedeniyle toplumda bir beklentisizliğe neden olduğu görüşlerine katılmadığını ileten SPK Başkanı Doğan Cansızlar, konut piyasasının çok daha gelişeceğini, kayıt altına alınacağını ve konut finansmanının da finans sektörünün bir konusu haline geleceğini söyledi.

Türkiye'de finans kesiminin gayrimenkul sektöründe önemli bir rol oynayacağı bir döneme girildiğini söyleyen Cansızlar, şunları iletti:

"Bu projenin sermaye ve finans piyasalarımızın önümüzdeki 20 yılına damgasını vuracak bir proje olarak hayata geçeceğine inanıyorum.

Konuta olan talep durmuş değil. Arzın artırılmasına ilişkin çalışmalar da devam ediyor. Bu fiyatın da çok fazla şişmesini engelleyecektir. Ama şu anda konut fiyatları o kadar yüksek değil. Kriz dönemi nedeniyle dibe vuran fiyatlar, olması gereken seviyelere gelmeye başladı."

'Yabancıların ilgisi çok fazla'

Mortgage yasasına ilişkin ilgili diğer kurumları da yapmaları gereken hazırlıklar konusunda yazılı olarak sürekli bilgilendirdiklerini bildiren Cansızlar, "Kanun yürürlüğe girdikten sonra bu düzenlemeler de hayata geçer. Sanırım en geç bu yılın ikinci yarısında bu işleri bitirmiş oluruz. İkincil piyasa da devreye girmiş olur" dedi.

Sisteme yabancıların da çok büyük ilgi gösterdiğini söyleyen Cansızlar, "Çok talep var, ilgileri çok büyük. Bütün kuruluşlar, irili ufaklı hepsi geliyorlar. Müracaatları var" şeklinde konuştu.

Cansızlar şunları söyledi:

"Gelip fikir alanlar var. Bu alanda çok iyi bir ilgi var. Avrupa Birliği sürecinde ilk ilgi alanı diğer ülkelerde olduğu gibi finans. İkinci ilgi alanı gayrimenkul piyasasıdır. Türkiye yabancı sermaye açısından şu anda bu süreci yaşıyor. Bu bakımdan çok önemli gelişmeler olacağını tahmin ediyorum."

Finans Sohbetleri / KADİFE ŞAHİN/ Milliyet