'Kurtlar Vadisi' KPSS deneme sınavında...
Yayınlandığı dönemde büyük ilgi gören "Kurtlar Vadisi" dizisi ile
sinemada izleyici rekoru kıran "Kurtlar Vadisi-Irak" filminde geçen
bazı olay ve sahneler, bir yayınevinin hazırladığı Kamu Personeli Seçme Sınavı
(KPSS) deneme sınavında "soru" olarak kullanıldı.
Merkezi Ankara'da bulunan ve KPSS Deneme Sınavı Soru Kitabı ile, KPSS'ye yönelik
öğretim yapılan çeşitli illerdeki dershanelere deneme sınavları hazırlayan bir
yayınevi, KPSS Eğitim Bilimleri Bölümü psikoloji soruları için "Kurtlar
Vadisi"nden yararlandı.
"ZİHİN ÇİVİSİ"
Deneme sınavı soru kitaplarında, Kurtlar Vadisi dizisi ya da filminde geçen
bazı olaylar anlatılarak, bu olaya yönelik, kişilerin psikolojik davranışlarının
ne anlama geldiği soruluyor.
Soruları hazırlayan Editör Muhammet Genç, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
KPSS sınavlarının 18-30 yaş arası yetişkinlere yönelik olduğunu ve yetişkinlerin
bu diziyi ve filmi ilgiyle izlediklerini gözlemlediklerini belirtti. Muhammet
Genç, bu gözlem üzerine, "Kurtlar Vadisi"ni öğrenmede nasıl kullanabileceklerini
düşündüklerini ve "Kurtlar Vadisi" filmini, psikolojide "Zihin
Çivisi" ya da "Bilişsel Çivi" terimleriyle ifade edilen öğretme
yöntemiyle kullanmayı tercih ettiklerini kaydetti. Psikolojide anlatılan kavramların
"soyut" olduğunu, bu nedenle, öğrencinin soyut kavramları algılamakta
güçlük çektiğini ifade eden Genç, şunları söyledi:
"Soyut kavramlar, somut olaylarla ilişkilendirildiğinde, insan daha kolay
öğrenebiliyor. Biz de Kurtlar Vadisi'ndeki hadiseleri ve yaşanan durumu bu sorularla
somut yaşantılara indirgeyerek ve kavramlarla eşleştirerek, öğrencilerin hatırlamasına
yardımcı olduk.
Amacımız, öğrencilerimize bir zihin çivisi çakmaktır. Hayatta bir yere oturmayan
örnekler olmazsa, konu anlaşılamıyor, ders hatırlanamıyor.
Bu nedenle böyle teknik kullanmak zorunda kaldık. Böylece, öğrencilerin öğrenmesine
avantaj sağlayabilir miyiz diye düşündük."
"DİZİ DEĞİL, DERS ÖĞRETİLİYOR"
Kitapta ve deneme sınavlarındaki sorularla öğrenciye, Kurtlar Vadisi dizisinin
öğretilmediğini vurgulayan Muhammet Genç, şöyle devam etti:
"Burada asıl öğretilmek istenen, oradaki karakterler değil, psikolojideki
kavramlardır. Psikolojideki kavramları dizideki kahramanlar üzerinden anlatmaya
çalışıyoruz. Sorularda kullandığımız kavramlar pekiştirme kavramlarıdır. Psikolojide,
(olumsuz pekiştirme) ve (olumlu pekiştirme) ile (ceza) kavramları öğrencilerin
anlamakta en çok zorlandığı kavramlardır. Dershanelerdeki derslerde, dizi filme
ilişkin anlatımların ilgi çektiğini ve öğrenmeyi kolaylaştırdığını görünce,
sorularda da kullandık."
SORULARDAN ÖRNEKLER
-Yayınevinin dershanelere pazarladığı deneme sınavlarında ve soru kitabında
yer alan, sorulardan bazıları şöyle:
"Polat Alemdar Irak'ta tanıştığı Türkmen kızı Leyla'nın burnuna taktığı
altın hızmayı görünce, Leyla'ya bu takının adını ve neden böyle bir şey taktığını
sormuştur. Leyla bu takının adının hızma olduğunu ve bunu takmanın nişanlı kızlar
için bir gelenek olduğunu söylemiştir. Daha sonra Leyla, Amerikalı askerlerden
biriyle girdiği çatışmada yaralanmış ve Polat Alemdar'ın kollarında can vermiştir.
Polat Alemdar, Leyla'dan bir hatıra olsun diye burnundaki hızmayı almıştır.
Uzun süre geçtikten sonra, bir gün altın hızmayı saklayıp da unuttuğu yerde
bulan Polat Alemdar, bu acı hatırayı hatırlayıp, ağlamaya başlamıştır.
Polat Alemdar için altın hızma tepkisel koşullanmadaki hangi iki uyarıcının
yerini almıştır?
A)Doğal uyarıcı-nötr uyarıcı.
B)Nötr uyarıcı-koşullu uyarıcı.
C)Koşulsuz uyarıcı-doğal uyarıcı.
D)Şartlı uyarıcı-doğal uyarıcı.
E)Nötr uyarıcı-şartsız uyarıcı.
-Devlet görevlisi olarak mafyanın içine sızan Polat Alemdar, yardımcısı Memati'ye
düşmanları Avukat Nizamettin'in ve Kılıç'ın kellelerini alması ve kendisine
getirmesi için emir vermiştir. Memati bu görevi yapınca Polat ona bir BMW X5
hediye etmiştir?
-Yukarıdaki metinde istenen davranış nedir?
A)Memati'nin Nizamettin'i ve Kılıç'ı öldürmemesi.
B)Memati'nin Nizamettin'i ve Kılıç'ı olumsuz pekiştirmesi.
C)Memati'nin Nizamettin'i ve Kılıç'ın kellelerini getirmesi.
D)Memati'nin BMW X5'i alması.
E)Memati'nin BMW X5'i almaması.
-Süleyman Çakır, düşmanı Tombalacı Mehmet'in kendini öldürmek üzere gönderdiği
bir adamı on yerinden vurarak öldürmüştür. Bunun üzerine polisler tarafından
yakalanarak hakim karşısına çıkarılmıştır.
Hakim Süleyman Çakır'ı 11 yıl 60 gün hapse mahkum etmiştir. Bu karardan sonra
Süleyman Çakır bu cezaevine girerken koğuş arkadaşlarına çeşitli hediyeler ve
bol miktarda yiyecek erzak almıştır. Cezaevinde 10 yıl yatan Süleyman Çakır
iyi halinden dolayı cezası bitmeden erken tahliye edilerek özgürlüğüne kavuşmuştur.
Süleyman Çakır cezaevinden çıkarken koğuş arkadaşlarından birine tespihini
hediye ederek onunla ve diğerleriyle helalleşip öylece koğuştan çıkmış ve daha
sonra koğuş arkadaşlarına sık sık mektup yazmıştır.
Süleyman Çakır'ın kendini öldürmek isteyen kişiyi öldürmesi ölen kişinin ailesi
için ne anlama gelmektedir?
A)Ceza. B)Pekiştirme.
C)Karşılık vermeme.
D)Genelleme.
E)Tepki.
-Süleyman Çakır'ın hapse mahkum edilmesi nedir?
A)Ceza. B)Pekiştirme.
C)Karşılık vermeme.
D)Genelleme.
E)Tepki.
-Süleyman Çakır'ın erken tahliye edilmesi Tombalacı Mehmet için ne olmaktadır?
A)I. tür ceza.
B)II. tür ceza.
C)Olumsuz pekiştirme.
D)Sembolik pekiştirme.
E)Zulümdür.
-Süleyman Çakır'ın koğuş arkadaşlarından birine tespihini hediye etmesi arkadaşı
için ne olmaktadır?
A)Maddi pekiştirme.
B)I. tür pekiştirme.
C)Sabit aralıklı pekiştirme.
D)Sembolik pekiştirme.
E)Olumsuz pekiştirme.
-Süleyman Çakır'ın cezaevinden çıktıktan sonra koğuş arkadaşlarına sık sık
mektup yazması koğuş arkadaşları için nedir?
A)Maddi pekiştirme.
B)I. tür pekiştirme.
C)Olumlu pekiştirme.
D)İçten pekiştirme.
E)Olumsuz pekiştirme.