Denetimler de çare olmamış

Soma'da 301 kişinin hayatıyla sonuçlanan maden faciası "denetimlerin yeterli olup olmadığı" tartışmalarını beraberinde getirirken, madenlere en çok para cezası uygulandığı ortaya çıktı. Denetim raporlarına göre kusurlu madenlerin sadece yüzde 5'ine iş durdurma kararı verilmiş.

Soma'da faciaya neyin yol açtığının ortaya çıkarılması için çalışmalar sürüyor. Madende yapılan incelemelerin tamamlanmasının ardından netlik kazanacak. Ayrıca yapılacak düzenlemeler kapsamında benzer faciaların yaşanmaması için kaçış odalarının zorunlu hale getirilmesi öngörülüyor. Madenlerde kaçış odalarının zorunlu olmasının yanı sıra Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) tüm standartlarının uygulanması da gündeme. Ancak bunlara rağmen cezaların caydırıcı olmadığı görülüyor. 2012 yılından bu yana madenlerde toplam 2 bin 79 teftiş gerçekleştiren İş Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın raporuna göre bu teftişlerin 119'unda bahsedilen durumlardan biri veya birkaçı tespit edildiği için iş durduruldu. Yani yapılan denetimlerde yaklaşık yüzde 5'inde iş durdurma kararı çıktı. Diğer 969 teftiş sonucunda ise idari para cezası uygulandı.

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, madenlerde hayati tehlike oluşturacak durumlarda iş durdurma kararı verildiğine dikkat çekerek şu bilgiler verildi: "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 25. maddesi gereğince, müfettişçe, iş yerinin tesis ve tertiplerinde, makine ve cihazlarında, çalışma metot ve şekillerinde, çalışanların hayatı için tehlikeli olan bir husus tespit edilmesi halinde, tehlike giderilinceye kadar, tehlikenin niteliğine göre, işin bir bölümü veya tamamı durdurulmaktadır. İş Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın maden iş yerlerinde uyguladığı teftiş politikaları kapsamında; ocakta ikinci bir çıkış yolunun olmaması, mekanik havalandırma olmaması, yedek enerji kaynağının olmaması, yer altı kömür ocağında kullanılan ekipmanların patlamaya karşı korunaklı olmaması, ocaktaki tehlikeli gazları izleyen merkezi izleme sistemi bulunmaması, yedek havalandırma grubu olmaması, hususları tespit edilmesi durumunda ocaklarda iş durdurulmaktadır. Ayrıca mevzuatın diğer bütün hükümlerinin uygulanması da dikkatle teftiş edilmektedir."