Okul güvenliği hakkında alınan kararlar

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı başkanlığında toplanan 19. Milli Eğitim Şurası Genel Kurulu'nda, Okul Güvenliği Komisyonu'nda alınan "okulların güvenlik açısından düzeylerini belirlemek üzere ölçümlerin yapılması ve okulların güvenlik düzeyleri açısından yeterli koşulları sağlandığında güvenli okul bayrağı verilmesi" maddesi yönündeki karar, tavsiye kararları arasından çıkarıldı.

Genel kurulda "okul güvenliği" konusunun ele alındığı komisyonlarda kabul edilen önerilerin oylamaları sona erdi.

Genel kurula sunulan "Disiplin yönetmeliği, uzmanların görüşü alınarak yeniden düzenlenmeli, ilkokul ve ortaokullarda da benzer bir yönetmelik çıkarılmalıdır. Böylece öğrencinin yaptığı eylemin yaptırımla karşılaşabileceği kamuoyuna duyurulmuş olacaktır" şeklinde bir önerinin gelmesi üzerine de Bakan Avcı, bu konuda bir bilgi vermek istediğini dile getirerek, üç gündür Kemer'de bu konuyla ilgili öğretmenlerin katıldığı çalıştay yaptıklarını ifade etti.

Eğitimin rotasını belirleyecek tavsiye kararları alındı

Disiplin yönetmeliğinin değiştirilebilmesinin yolunu, yöntemini çalışmak üzere bu çalıştayın düzenlendiğini belirten Avcı, buna rağmen bu maddenin de şura kararları arasına girmesi konusunda görüşler gelirse oylama yapacağını söyledi. Bakan Avcı'nın sözlerinin ardından madde oylanarak kabul edildi.

Öte yandan MEB bütçesinden okullarda yaşanan maddi sıkıntıların giderilmesi için öğrenci başına 120 lira ödenek ayrılmasının talep edilmesini içeren yeni önerge de oylama sonucu kabul edildi.

Genel kurulda, "Okulların güvenlik açısından düzeylerini belirlemek üzere ölçümler yapılmalı ve okullar güvenlik düzeyleri açısından yeterli koşullar sağlandığında güvenli okul bayrağı verilmelidir. Okul güvenliğine katkı sağlayan öğrenci, veli ve okul çalışanları ödüllendirilmelidir" maddesi de bayrak uygulamasının okullar arasında haksız rekabete yol açacağı ve bazı okulların haksız yere "niteliksiz" olarak itham edilebileceği yönünde aleyhte görüşlerin gelmesi üzerine yeniden tartışmaya açıldı.

Daha sonra maddede yer alan "bayrak" ifadesi oylama sonucu çıkarılarak, "Okul güvenliğine katkı veren öğrenci, veli ve okul çalışanları ödüllendirilmelidir" şekliyle kabul edildi.

-Sendikaların okullardaki çalışmaları tartışma konusu oldu

Genel kurulda bazı sendika temsilcileri, "Sendikal hak arayışı adına yapılan etkinlikler ders saatleri dışında ve öğrencilerin güvenliğini riske etmeyecek şekilde yapılmalıdır" şeklindeki öneriye "sendikal hakların engellendiği" gerekçesiyle aleyhte görüş bildirdiler.

Memur-Sen Genel Başkanı Ahmet Gündoğdu, maddeye ilişkin aleyhte söz alarak, bu maddenin gündem dışı olduğunu savundu. Bu maddenin oylanmaması gerektiğini dile getiren Gündoğdu, maddenin uygulamada ve hukuki açıdan sıkıntılar getireceğini belirtti ve "Bize yeni bir eylem başlığı vermeyin" ifadesini kullandı.

Eğitim-İş Eğitim Sekreteri Önder Yılmaz da söz alarak sendikacılığın okullarda yapılmasının engellenmesine dönük bir faaliyetin kabul edilemeyeceğini, bu faaliyetin öğrenci güvenliğine engel oluşturmayacağını ifade etti.

Eğitim-Sen üyeleri ise bu maddenin şura gündeminde olmadığını ve gündemden çıkarılmasını istedi.

Daha sonra, maddenin gündemde kalıp kalmaması yönünde oylamaların yapıldığı sırada bazı sendika temsilcileri salonu terk etti.

Tartışmaların ardından, komisyondan "Sendikal hak arayışı adına yapılan etkinlikler ders saatleri dışında ve öğrencilerin güvenliğini riske etmeyecek şekilde yapılmalıdır" şeklinde kabul edilen madde, gelen bir öneri üzerine genel kurulda "Tüm yasal gösteri ve etkinlikler, öğrencilerin, sağlığını ve güvenliğini riske atmayacak şekilde yapılmalıdır "şeklinde değiştirilerek kabul edildi.

"Okul güvenliğini tehdit edici davranışlarda bulunan risk grubundaki öğrenciler açık liselere yönlendirilebilir" şeklindeki komisyonun kararının oylanması sırasında da tartışmalar yaşandı. Maddenin öğrencilerin tümünü bir şekilde rencide edecek karar gibi görülmesi nedeniyle çıkartılması yönünde görüşlerin gelmesi üzerine Bakan Avcı, "Ben de burada oy kullanma hakkım öğrendikten sonra fikir beyan etmemde sıkıntı olmadığını düşünüyorum. Bence de doğru bir öneri ve bu maddenin çıkarılması yönünde oy kullanacağım. Milli Eğitim Bakanlığında görevli arkadaşlarımın bilgisine arz edilir" değerlendirmesinde bulundu. Daha sonra madde, oylamalar sonucu çıkarıldı.

Genel kurulda, Okul Güvenliği Komisyonunda alınan ve tartışma yaratan maddelerin dışındaki kararların tümü toplu olarak oylandı ve kabul edildi.

"Okul Güvenliği"ne ilişkin alınan tavsiye kararları şöyle:

-Okullarda yaşanan güvenlik sorunlarının çözümü ve önlenmesi amacıyla her okul için kapsamlı bir okul güvenliği eylem planı hazırlanmalı ve bu kapsamda; okulun ve çevresinin risk analizi yapılmalıdır. Bu bağlamda okul güvenliği açısından risk grubuna giren okullara yönelik süreç odaklı önlemler alınmalıdır.

-Okul güvenliğine katkı sağlayan öğrenci, veli ve okul çalışanları ödüllendirilmelidir.

-Okul paydaşlarının okul güvenliğine ilişkin rol ve sorumlulukları tanımlanmalıdır.

- İhtiyaç duyulduğunda okul paydaşları okul güvenliği konusunda farkındalıklarının arttırılması amacıyla eğitimden (ihmal, istismar, şiddet, ilk yardım vb.) geçirilmelidir.

- Okul servis sürücüleri, okul ve yol güvenliği konularında her öğretim yılının başında yeniden bir eğitim programına tabi tutulmalı. Okul güvenliği sertifikası olmayan sürücüler çalıştırılmamalıdır.

-Okul güvenliği konusunda uzmanlar yetiştirilmeli ve bu uzmanlar il veya ilçe düzeyinde istihdam edilmelidir.

-Okulda fiziksel güvenliği sağlamak amacıyla, bütün okullarda güvenlik görevlisi ve sağlık personeli hizmet alımı yoluyla görevlendirilmelidir. Büyük okullarda daha fazla güvenlik sorunu yaşandığı göz önünde bulundurularak, okul arsalarının ve büyüklüğünün belirlenmesinde nüfus hareketliliği dikkate alınmalı, okullar optimal büyüklükte olacak şekilde planlamalıdır.

-Okul giriş-çıkış saatlerinde okul çevresinde trafik polisi ve gönüllü trafik denetmenleri görevlendirilmelidir. Okul çevresindeki yaya geçitlerinde öğrencilerin görevlendirilmesinden vazgeçilmelidir.

-Okul çevresinin daha güvenli bir yer haline gelebilmesi için yerel emniyet güçlerinden destek alınmalı, kurumlar arası işbirliği arttırılmalıdır. Okulun kendi başına baş edemediği güvenlik konularında emniyet güçlerinden yardım alınmalıdır.

-Akşam saatlerinde ders yapılan okullarda çevre güvenliğinin arttırılması amacıyla okul çevresinin yeterince aydınlatılması sağlanmalı, yaşanabilecek elektrik kesintileri nedeniyle okullara jeneratörler tahsis edilmelidir.

-Okul giriş-çıkışları ve çevresinin güvenliği için, okul giriş-çıkış noktalarının sayısı sınırlandırılmalı, okul içi ve çevresinde denetimi arttıracak önlemler alınmalı (ziyaretçi kartı, kamera, duman sensörü, metal detektör vb.) ve öğrencilerin okula istenmeyen araç-gereç ve suç aleti getirmelerini önlemek için denetimler yapılmalıdır.

-Yeni yapılan okul binalarının teslim alınmasında okul müdürlerinin de görüşleri alınmalıdır.

-Mevcut okulların fiziki ortamlarının, engelli bireylerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanıp tasarlanmadığı kontrol edilmeli, varsa aksaklıkları giderecek önlemler alınmalıdır.

-Okul tip projeleri bölgenin, okulun ve öğrencilerin özellikleri dikkate alınarak tasarlanmalı, okul binaları planlanırken öğrencilerin sosyal, kültürel ve sportif etkinliklerde bulunmalarına olanak sağlayacak özellikte olmasına özen gösterilmelidir.

-Okulda yaşanabilecek kaza ve yaralanmaları önlemek amacıyla, okuldaki onarım ve tadilatlar için okul yönetimlerine küçük onarım ödeneği tahsis edilmelidir.

-Okul bahçesinin ve oyun alanlarının tasarımında kaza ve yaralanmayı önleyici yapı maddeleri kullanılmalı ve sürekli olarak bakım ve onarımı yapılmalıdır.

-Türkiye coğrafyasının önemli bir kısmı deprem kuşağı üzerinde yer aldığından okullarda depreme karşı gerekli güvenlik önlemleri alınmalı, okul binaları çok katlı tasarlanmamalı, okul ve sınıf mobilyaları sabitlenmelidir.

-Okul çevresinde öğrenci sağlığı ve güvenliği açısından risk oluşturabilecek maddelerin satılmasını önlemek amacıyla denetimler yapılmalıdır.

-Okul sağlığı ve hijyeni açısından okullarda temiz içme suyu olanağı sağlanmalı, okullarda bulunan su depoları kontrol edilmeli ve periyodik aralıklarla klorlanması sağlanmalı,imkanlar ölçüsünde yemek hizmeti okullar tarafından sunulmalıdır.

-Düzenlenen yetiştirme ve destekleme kurslarında öğretmenlerin nöbet görevi tanımlanmalıdır.

-Öğrenci disiplin yönetmelikleri gözden geçirilmeli; başta uyuşturucu kullanımı (esrar, eroin, bonzai vb.) olmak üzere öğrencilerde gözlenen istenmeyen davranışları önlemek amacıyla yönetmelik maddelerinde caydırıcılığı arttırıcı düzenlemeler yapılmalıdır.

-Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, rehber öğretmenlerin okul güvenliği konusundaki rol ve sorumluluklarını da kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.

-Okul yöneticilerinin yetiştirilmesinde ve seçilmesinde okul güvenliği ile ilgili konular dikkate alınmalı, okul yöneticileri karşılaşılabilecek güvenlik sorunları ve krizleri yönetebilecek bilgi ve becerilere sahip adaylar arasından seçilmelidir.

-Okul güvenliğine ilişkin ulusal ve yerel sorunları belirlemek ve analiz etmek amacıyla bu konuda bir veri tabanı oluşturulmalı, bu veri tabanından hareketle bölgelere hatta okullara göre risk haritaları çıkarılmalıdır.

-Okullarda yaşanan güvenlik sorunlarının önemli bir kısmı ikili eğitimden tam gün eğitime geçmekle çözülebilir. Bu nedenle ikili eğitim yapılan okullarda en kısa sürede tam gün eğitime geçilmelidir.

-Pansiyonlu ve yatılı okullarda belletmenlerin belirlenmesinde,toplam öğrenci sayısının cinsiyete göre dağılımı dikkate alınmalıdır.

-Öğrencilerin "sağlık okur-yazarlık" düzeylerinin arttırılması için yaş gruplarına göre eğitim programları düzenlenmelidir.

-Okul bahçesindeki otoparklar kapatılmalı ya da okulun eğitim-öğretime kapalı olduğu dönemlerde kullanılmalıdır.

-Güvenlik açısından öğrencilerin evlerine en yakın okula devam edebilmeleri için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

-Okulda psikolojik güvenliği sağlamak amacıyla, ihtiyacı olduğu tespit edilen öğretmenlere öfke kontrolü, çatışma yönetimi, arabuluculuk gibi konularda psiko-eğitim desteği sağlanmalıdır.

-Öğrencilerin okula bağlılıklarını ve aidiyet duygularını artırmak amacıyla okulda sosyal, kültürel ve sportif faaliyetler düzenlenmelidir. Okulda bu türden faaliyetler düzenlenirken öğrencilerin görüş, öneri ve talepleri alınmalı, öncelikler öğrencilerin görüşlerine göre belirlenmelidir.

-Rehberlik servisi ağır psikolojik sorunlar yaşayan öğrencilere yardım amacıyla aileye yol göstermeli ve yardımcı olmalıdır.

-Okullarda halkla ilişkiler birimi oluşturulmalı, velilerin ve diğer ziyaretçilerin ders saatleri içerisinde okulun işleyişini bozacak şekilde okul ortamında bulunmaları, izinsiz ve kontrolsüz bir biçimde sınıflara girmeleri engellenmelidir.

-Daha önce şiddet uyguladığı tespit edilen öğretmen, yönetici ve denetçilerin üst görevlere atanmaları engellenmelidir. Okullarda hizmet alımı kapsamında görevlendirilecek destek hizmeti elemanlarının seçiminde özen gösterilmelidir. Göreve yeni başlayacak personele bir oryantasyon eğitimi verilmelidir.

-Okul aile arasındaki bağları güçlendirmeye dönük önlemler alınmalı, bu bağlamda "0-18 Yaş Aile Eğitim Semineri"ne katılım özendirilmelidir.

-Madde bağımlılığı, şiddet, saldırganlık vb. konularda öğrencilerde, okul personelinde ve öğrenci velilerinde farkındalık yaratacak kamu spotları hazırlanmalıdır.

-Okulu ve öğrencileri olumsuz olarak etkileyen içeriğe sahip TV programlarının denetlenmesi amacıyla MEB ve RTÜK daha yakın bir işbirliği içerisinde çalışmalıdır.

-Okul personeli ve öğrencilere yönelik şiddeti önlemek amacıyla caydırıcı ve uygulanan yaptırımları ağırlaştırıcı nitelikte yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

-Okul personeli ve öğrencilere yönelik şiddet, yaralama, gasp vb. olaylar yaşanması halinde, MEB öğrencilerin ve personelin hukuki savunmasını üstlenmelidir.

-Okullarda çeşitli nedenlerle boş geçen derslerde istenmeyen davranışların ve güvenlik sorunlarının yaşanmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.

-Okul güvenliği açısından sorun yaratan öğrenci tutum ve davranışlarının altında yatan sebeplerin daha iyi anlaşılması amacıyla, çocukların ev ve aile ortamında tanınması için çaba sarf edilmelidir.

-Risk grubunda yer alan öğrencilere ilişkin emniyet ve sağlık kurumlarındaki bilgiler, okul yönetimleri ile paylaşılmalıdır.

-Cep telefonlarının okulda uygunsuz kullanılmasının önlenmesi amacıyla, bilişim teknolojilerinin etik kullanımı konusunda öğrenci, öğretmen ve velilere dönük eğitim çalışmaları yürütülmelidir.