'BM'de dönüşümlü daimi üyelik olmalı'

Abdullah Karakuş - Entebbe

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2 günlük Afrika turunun ilk durağı Uganda'da BM'yi eleştirdi. Erdoğan, Entebbe'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Uganda Cumhurbaşkanı Yoweri Museveni tarafından resmi törenle karşılandı. Karşılamada Ugandalı yerel dansçılar geleneksel dans gösterisi yaptı, Afrika çalgısı olan vuvuzela çaldı. Yapılan görüşmelerin ardından altı mutabakat zaptı ve üç anlaşma imzalandı.

Erdoğan, imza töreni sırasında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun soyadının telaffuz edemeyen sunucuya, "Çavuşoğlu" diyerek yardımcı oldu. Erdoğan ve Meseveni, daha sonra ortak basın toplantısı düzenledi.

Erdoğan, şunları söyledi: "Afrika'nın 54 ülkesi var. Şu anda 39 ülkesinde büyükelçiliğini bulunduran bir ülkeyiz. Özellikle Doğu Afrika'nın güvenlik, huzur ve kalkınmasına büyük önem veriyoruz. Ortak gayretlerimizi neticesinde bugün Somali 5-6 yıl öncesine göre bambaşka bir seviyeye geldi."

Üç önemli başlık

Toplantıda terörle mücadelenin de ele alındığını belirten Erdoğan, "Şüphesiz ki Doğu Afrika'daki istikrarı tehdit eden en önemli şey terörizmdir. Bu konuda üç başlığı çok önemsiyorum. Mezhepçilik, ırkçılık, terörizm. 35 yıldır terörle mücadele eden ülkemizde biz bunun bedelini bölgede çok ağır ödedik, ödüyoruz. Bölgenin en önemli tehdit unsuru mezhepçiliktir. İkincisi ırkçılık unsurudur. Ne yazık ki ırkçılık unsuru da terörizmi teşvik eden en önemli başlıklardan biridir... Üçüncüsü terörizm. Bölgenin terörle ve teröristle mücadelesinde bizler bugüne kadar çok büyük bir mücadele ortaya koyduk. Terör mağduru olanlara destek vermeye devam ediyoruz" dedi.

Erdoğan, Binleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin yapısına yönelik eleştirilerini Uganda'da da tekrarlarken şunları söyledi:

'Dünya beşten büyük'

"Hep söylüyorum, bugün de paylaşacağım. Dünya beşten büyüktür. Dünyanın en güçlü ülkeleri sayılan bu beş ülke daimi üyedir. Bu beş tane daimi üye dünyanın kaderini belirlemektedir. 1. Dünya Savaşı'nın şartları içersinde oluşan bu yapının devam etmesi kabul edilemez. Bu daimi üyelerin içersinde dikkat edilirse Afrika'dan bir tane ülke yoktur. Halkı Müslüman olan bir tane ülke yoktur. Kıtaların bu kadar dengesizce şekillendiği bir yapı dünyada adalet dağıtamaz. 'Geçici ülkeler var' diyemeyiz. Geçici ülkelerin orada herhangi bir fonksiyonu yoktur. BM Genel Kurulu'nun bu konuda hassasiyet göstererek bir dönüşümlü daimi üyeliği BM Genel Kurulu'ndan öte Güvenlik Konseyi'ne yerleştirmek gerekir. Çünkü dünya beşten büyüktür. Orada yeri geldiği zaman Uganda da yer almalı, yeri geldiği zaman Türkiye de yer almalıdır."

'Sonra adımız diktatör oluyor'

CumhurbaşkanıErdoğan'a, Makerere Üniversitesi tarafından hukuk alanında fahri doktora unvanı verildi. Erdoğan törendeki konuşmasında, "Güçlü olanın haklı olduğu bir dünyada hukuk tecelli etmez. Tam aksine haklı olanın güçlü olduğu bir dünyada hukuk tecelli eder.

Bunun arayışı içerisindeyiz. Bunu söylediğimiz için, bunu seslendirdiğimiz için birileri rahatsız oluyor. O zaman bizim adımız diktatör oluyor. Niye? Bunları söylüyoruz diye. Biz bunları söylemeye devam edeceğiz" dedi.

Erdoğan, Afrikalı işadamlarını yatırıma çağırırken, "Türkiye, sömürgeci geçmişi olmayan bir ülkedir. Biz Afrika'yı, Afrikalıları samimi olarak seviyoruz" dedi. Erdoğan, Türkiye ile Uganda arasındaki 29 milyon dolarlık ticaret hacminin yetersiz olduğunu belirterek, "Kazan-kazan ilkesi temelinde ikili ticaret hacmimizin artıracak adımları desteklemekte kararlıyız" diye konuştu.

'Türkiye Afrika'nın ilham kaynağıdır'

Uganda Cumhurbaşkanı Musenevi ise Erdoğan'ın ziyaretinin bir diplomatik ve iş ilişkileri kurma ziyareti olduğunu belirterek, "Türkiye ile Uganda arasında kullanabileceğimiz çok büyük bir potansiyel var. Türkiye'nin liderliği sadece Uganda için değil diğer Afrika ülkeleri için ciddi bir ilham kayrağıdır. Türkiye yakın bir tarihe kadar dünyanın en gelişmiş ülkeleri arasında değildi. Potansiyeli olan bir ülke olmasına rağmen bu gerçeğe aktarılamamıştı. Türkiye, Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu yenilikçi liderliği sayesinde son 10 yıl içinde ciddi yol kat etti. 19. yüzyılda Türkiye'ye, 'Avrupa'nın hasta adamı' deniyordu. Oysa artık Türkiye sadece Avrupa'da değil tüm dünyada büyümenin itici gücü haline geldi. Türkiye'nin dış politikası tüm ülkelere destek vermeye yöneliktir. Ne Türkiye ne de Uganda başka ülkelerinin kendilerine üstün gelmelerinden hoşlanmamaktadır. Dolayısıyla uluslararası meselelerde bizim bakış açımız aynıdır" diye konuştu.

İki zırhlı makam aracı götürüldü

Uganda'yı ziyaret eden ilk Cumhurbaşkanı olan Erdoğan için dünya liderlerine uygulanan koruma sistemi uygulandı. Erdoğan için Türkiye'den iki zırhlı makam aracı getirildi. Ayrıca Türkiye'den getirilen bomba köpeği de Erdoğan'ın konuşma yapacağı yerlerde bomba araması yaptı. Kampala'dan görüşmenin yapılacağı Entebbe'ye geçişte birçok yol trafiğe kapatıldı. 1 saate yakın süren iki mesafe arasında ağır makineli silahlar taşıyan askerler de görev yaptı. Erdoğan'ın kaldığı otelin çevresinde de yoğun güvenlik önlemi alındı. Ugandalı askerler Erdoğan'ın otelinde çadır kurarak koruma sağladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Uganda Cumhurbaşkanı Museveni'nin birlikte düzenlediği basın toplantısında renkli anlar yaşandı. Erdoğan'ın konuşmasında "Eti çiğneyebilen dişler, birlikte olan dişlerdir" anlamına gelen Uganda atasözünü hatırlatması Museveni'yi güldürdü.