'Göç ve Entegrasyon Bakanlığı kurulmalı'

Meriç Tafolar - Ankara

CHP Göç ve Göçmen Sorunlarını İnceleme Komisyonu tarafından hazırlanan 160 sayfalık raporda, Göç ve Entegrasyon Bakanlığı kurulması ve Cenevre Sözleşmesi'ndeki coğrafi çekincenin kaldırılmasının da aralarında olduğu bir dizi öneri yer aldı. Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba başkanlığında Zeynep Altıok, Mustafa Balbay, Nurettin Demir, Selina Doğan, Muharrem Erkek, Özcan Purçu, Sezgin Tanrıkulu ve Elif Doğan Türkmen'den oluşan komisyonun hazırladığı "Sınırlar Arasında İnsanlık Dramından İnsanlık Sınavına" raporu dün tanıtıldı.

'Tehdit ve şantaj aracı'

Raporda bazı öneriler şöyle yer aldı:

- Sığınmacı ve mülteciler konusu, dini referanslar ve geçici çözümler ekseninde değil; hak temelli ve kalıcı çözümleri arayan bir anlayışla ele alınmalı. Yardımlar bir lütuf gibi sunulmamalıdır.

- Mültecilerin yaşam koşullarını iyileştirmek yerine insanlık onuru üzerinden pazarlık yapan, mültecileri kullanarak iktidar alanını genişleten ve ülkemizdeki mültecileri iç ve dış politikada bir tehdit ve şantaj aracı olarak kullanan AKP politikaları kabul edilemez ve değiştirilmelidir.

- Göç ve Entegrasyon Bakanlığı kurularak mülteci ve sığınmacıların toplumsal yaşama uyumunu sağlamak üzere makro politikalar geliştirilmeli ve uygulanmalı. Göç olgusunun ulaştığı hacim Göç İdaresi ve afad'ın kapasitesini aşmakta.

- Türkiye, 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi'ne koyduğu coğrafi çekinceyi kaldırmalıdır. Ülkemizdeki mülteciler hukuken de mülteci statüsünde olmalı ve uluslararası hukukun mültecilere verdiği bütün haklara sahip olmalıdırlar.

- Suriyeli mültecilerin büyük bir kısmının ülkemizde kalıcı olduklarını kabul edilmelidir. Ancak, kriz sona erdikten sonra ülkelerine dönmek isteyenlere de yardımcı olunmalıdır. Bunun için, geri dönüşü özendiren projeler geliştirilmelidir.

- Mültecilerin işgücü piyasalarına entegre edilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır. Mülteciler kayıt içi ekonomiye

çekilmeli ve ucuz işgücü olarak sömürülmelerinin önüne geçilmelidir.

Gettolaşma önlenmeli

- Türkiye'deki mültecilerle ilgili veriler sürekli güncellenmelidir. Bundan sonra ülkemize giriş yapacak olanlar kayıt altına alınmalı, geçişler kontrollü olarak sağlanmalıdır.

- Mültecilerin yerleşme pratikleri incelenerek veri toplanmalı ve gettolaşmaya izin verilmemelidir. Kamplarda çadır başına düşen kişi sayısı azaltılmalı, çadır yerine konteyner artırılmalıdır.

- Ülkemizde mültecilere sağlanan hizmetler yetersizdir. Çocuklar eğitime devam edememekte, kapsamlı sağlık hizmetleri verilmemekte, barınma gibi asgari olarak sağlanması gereken insan hakları sağlanmamaktadır.

- Sığınmacı bebeklerine mama desteği verilmelidir.

- Mülteci kadınlar, mağduriyeti en yüksek olan kesimdir. Bu sorunlara ek olarak cinsel şiddete maruz kalan kadınları korumak için cinsiyet temelli şiddete karşı bir birim kurulmalıdır.

- Mülteci kamplarında okula kayıt oranlarının yüzde 90'lara ulaşmasına karşın, kampların dışında yaşayan Suriyeli çocukların sadece yüzde 25'inin okula yazdırıldığı ifade edilmektedir. Mülteci çocukların okullaşma oranını artırılmalıdır.

- Ülkemizdeki mültecilerin toplumla entegrasyonlarını sağlamak ve mültecilere sosyal hizmetler sunmak için toplum merkezleri kurulmalıdır.

'Kahredici gerçekler'

Ağbaba, düzenlediği basın toplantısında, "AKP'nin stratejik derinlik dediği dış politikası bataklığa saplanmıştır. AKP'nin siyasi emelleri için pazarlık unsuru olarak kullanmaktadır. AKP ile AB insan onurunu ayaklar altına alan bir anlaşma yapmış, temel bir insan hakkı olan göç hakkını, el ele gaspetmiştir. Raporumuzun omurgasını sosyal demokrat vizyonla ele aldığımız entegrasyon politikası oluşturmaktadır. 12-13 yaşındaki çocuklar ikinci eş olarak satılmakta, fuhuşa zorlanmaktadır. Kahredici gerçekler halı alına süpürülmeyecek kadar büyüktür" ifadesini kullandı. Ağbaba, raporlarını hükümet yetkililerine ileteceklerini belirtti.