Para bolluğu borsayı yükseltti, faizi düşürdü

Kredi Garanti Fonu (KGF) mekanizmasıyla işletmelere bu yılın ilk yarısında açılan kredilerle para kaynağının bollaşması ve yabancı alımlarının devam etmesi piyasaları rahatlattı. Güçlü alımların etkisiyle Borsa İstanbul, dün 104 bini gördü. Bankaların bir yıllık TL mevduatlara verdiği ağırlıklı ortalama faizin yanı sıra, tahvil faizleri de gerilemeye başladı.

Gösterge tahvil faizi yüzde 11,51 oldu. Küresel risk iştahının devam etmesiyle yabancılardan yıl başından bu yana 10,6 milyar dolar sıcak para geldi. Bu rakamın sadece net 2,2 milyar doları hisse senedi, 3.5 milyar doları da Devlet İç Borçlanma Senetleri'ne (DİBS) gitti. En fazla alım haziranda gerçekleşti. Haziranın ilk yarısında yabancıların Türkiye'deki hisse senedi portföylerinde 252 milyon dolar, DİBS portföylerinde de 826 milyon dolar net giriş sağlandı. Haziranın üçüncü haftasına girildiğinde yabancı portföylerine nette 1.1 milyar dolar giriş oldu. Öte yandan Merkez Bankası'nın Haftalık Menkul Kıymet İstatistiklerine göre, 30 Haziran itibariyle, bir önceki hafta 47 milyar 838,0 milyon dolar olan hisse stok miktarı 48 milyar 325,9 milyon dolara, 31 milyar 221,6 milyon dolar olan Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) stok miktarı ise 31 milyar 365,7 milyon dolara çıktı. Söz konusu dönemde repo miktarı 2 milyar 745,9 milyon dolardan 2 milyar 670 milyon dolara, özel sektör tahvil ve bonoları ise 911,7 milyon dolardan 926,3 milyon dolara geldi. Piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış olarak hesaplandığında hisse senedi değerinde 25,9 milyon dolar, DİBS değerinde 176,6 milyon yükseliş yaşanırken, repo değerinde 71,5 milyon dolar düşüş gerçekleşti.

Hisse piyasalarında güçlü alımlar sadece piyasaları değil cari açığa da finansman sağlıyor. Merkez Bankası'na göre, Nisan 2017 itibariyle, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net varlık edinimi bir önceki yılın aynı ayına göre 137 milyon dolar artarak 403 milyon dolara ulaştı. Net yükümlülük oluşumu ise 15 milyon dolar azalarak 765 milyon dolar tutarında gerçekleşti. Portföy yatırımları girişi 3.259 milyon dolar oldu. Alt kalemleri incelendiğinde, yurtdışı yerleşiklerin hisse senedi piyasasında 307 milyon dolar, devlet iç borçlanma senetlerine 1.347 milyon dolar net alım yaptı. Öte yandan yurtiçi bankaların yurtdışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları ile yurtdışı bankaların yurtiçindeki mevduatları sırasıyla 2.461 milyon dolar ve 1.369 milyon dolarlık net artış kaydetti. Hafta başında 3,60'ın üzerinde dalgalanan kur ise FED Başkanı Janet Yellen'ın açıklamaları sonrasında 3,57'ye geri çekildi. FED'in faizleri çok daha fazla artırmasına ihtiyaç olmadığı açıklaması, kuru aşağı çekti.

TÜRKİYE DIŞ FİNANSMAN BULMADA ZORLANMAZ

Türkiye Katılım Bankaları Birliği (TKBB) Genel Sekreteri Osman Akyüz, 2017'nin ilk yarısında yurt dışından 10,6 milyar dolar sıcak para girişi olduğunu, geçen yılın tamamında gelen paranın ise 7,8 milyar doları bulduğunu bildirdi. Portföy yatırımları özelinde direkt girişlerin sürdüğüne işaret eden Akyüz, "Dünyada halen bol para var, ancak önümüzdeki süreçte bu bol paranın biraz azalacağını görüyoruz. Çünkü ABD ve Avrupa merkez bankaları tarafından aşırı likiditenin çekileceği yönünde bildirimler var. Önümüzdeki süreçte para biraz kıtlaşacak. Ancak ülkemize sermaye akışı devam eder. Türkiye, dış finansmanda da zorlanmayacaktır" dedi.

KGF'DEN KREDİ KULLANIMI 196,4 MİLYAR LİRA

Kredi Garanti Fonu (KGF), kurum olarak Hazine Müsteşarlığı ile imzalanan 250 milyarlık kredi protokolü çerçevesinde 7 Temmuz 2017 itibariyle 196 milyar 400 milyon TL'lik kredi hacmine ulaşıldığını açıkladı. KGF, açıklamasını şöyle sürdürdü: "Sistemin en yoğun talep aldığı dönemde günlük başvuru adeti 10 bini bulurken, şu sıralar kredi talebi azalmış ancak yine de günlük ortalama talep adedi en az 2 bin olarak gerçekleşmektedir. Ayrıca KGF sadece Hazine kaynaklı kefalet vermemekle birlikte kendi özkaynaklarından vermiş olduğu kefalet sistemi de tüm hızıyla çalışmaya devam etmektedir."

'HERİF'TEN 195 MİLYONLUK HİSSE ALIMI

Işık Menkul Değerler Analisti Gizmen Nalbantlı, küresel risk iştahı nedeni ile yurt dışından ciddi para girişi olduğunu söyledi. Yabancıların yılbaşından bu yana 2,3 milyar dolarlık borsadan alım yaptığını, en fazla alımın da haziranda gerçekleştiğini söyleyen Nalbantlı, "Haziran ayında kur biliyorsunuz 3,52 ile en düşük seviyesindeydi. Bu da para girişinde etkili oldu zaten" dedi. Özellikle son dönemde likidite bolluğu olduğunu, bu paranın borsaya da geldiğini ifade eden Nalbantlı, "Almanya ve ABD borsalarında bir geri çekilme görsek de yurtiçinde yukarı yönlü hareket devam ediyor. 100 binin üzerinde kaldığı sürece 105 bin bölgesi görülebilir. Kar satışı için uygun seviyeler" dedi. Nalbantlı, piyasalarda 'Herif' (Dude) olarak bilinen yatırımcıların dün borsadan 195 milyon liralık VİOP 30 kontratında alım yaptığını açıkladı.

Kaynak: Karar Gazetesi