Mortgage'da sözleşmeyi iyi okumayan yanacak

Sabit faizli konut finansmanı sözleşmelerinde, sözleşmede yer alması durumunda bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda, erken ödeme ücreti talep edilebilecek. Erken ödeme ücreti, gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve erken ödenen tutarın yüzde 2'sini geçemeyecek.

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın, konut finansman sisteminin uygulanmasına ilişkin üç yönetmeliği, dün Resmi Gazete'de yayımlayarak yürürlüge girdi.

'Konut Finansmanı Sisteminde Tüketicinin Erken Ödeme İndirimi ve Yıllık Maliyet Oranı Hesaplama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'le, tüketicinin kredi borcunun toplam miktarı veya vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksidi erken ödemesi halinde, kredi veren tarafından yapılacak faiz ve komisyon indirimiyle kredinin tüketiciye yıllık maliyetinin oransal hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi.

Ek ödeme istenmeyecek: Yönetmeliğe göre, tüketici, konut finansmanı kuruluşuna borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi aynı zamanda vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksidi ödeyebilecek. Her iki durumda da konut finansmanı kuruluşu, vadesinden önce ödenen taksitler için gerekli faiz indirimini yapacak. Kuruluş, tüketiciden her hangi bir isim altında ek bir ödeme isteyemeyecek.

Yüzde 2 cezayı kim ödeyecek?: Sabit faizli kredilerde sözleşmede bulunuyorsa, bir ya da birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda erken ödeme ücreti talep edilebilecek. Bu ücret, erken ödenen tutarın yüzde 2'sini geçemeyecek.

İndirim nasıl yapılacak?: Bir veya birden fazla taksitin vadesinden önce ödenmesi halinde, ilgili faiz oranıyla erken ödenen gün sayısı dikkate alınacak. Buna göre, erken ödenen taksit tutarı içinde yer alan anapara üzerinden sabit faizli konut finansmanı sözleşmelerinde akdi (sözleşmede yer alan) faiz, değişken faizli konut finansmanı sözleşmelerinde cari faiz, sabit ve değişken faizin birlikte uygulandığı konut finansmanı sözleşmelerinde ise erken ödemenin yapıldığı tarihte geçerli olan faiz ile erken ödenen gün sayısı dikkate alınarak bulunacak faiz, faiz üzerinden hesaplanacak kamusal yükümlülükler toplamı ve komisyon tutarı kadar indirim yapılacak.

Yıllık maliyet hesaplanacak: Konut finansmanı sözleşmesinin tüketiciye yıllık maliyeti, sözleşmede gösterilecek.

Formlarda ne olacak?

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın hazırladığı, 'Konut Finansmanı Kuruluşlarınca Verilecek Sözleşme Öncesi Bilgi Formu Yönetmeliği' ile 'Değişken Faizi İçeren Konut Finansmanı Sözleşmelerine Dair Tüketicilerin Bilgilendirilmesi Yönetmeliği', Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Sözleşme bir gün tüketicide kalacak: Konut finansman kuruluşu, bilgi formunu, sözleşme öncesi tüketiciye yazılı olarak verecek. Bir işgünü geçmeden imzalanan sözleşme geçersiz sayılacak.

Temerrüt faizi yüzde 30'u aşamayacak: Ödemelerde temerrüde düşülürse gecikme faizinin, sabit faizli kredi sözleşmeleri için akdi faiz, değişken faizlilerde cari faizin yüzde 30'unu geçmemek üzere belirlenecek. Muacceliyet uyarısında belirtilen süre içinde tüketici borcunu ödemezse hukuki sonuçları da yer alacak.

Dövize endekslide uyarı şart: Dövize endeksli kredilerde, risklere karşı tüketici uyarılacak, ödemelerin ve toplam borç tutarının hesaplanmasında hangi tarih ve kurun dikkate alınacağı belirtilecek. Sabit faizli kredilerde, 'kredi geri ödemelerinin vadesinden önce yapılmasına ilişkin şartlar ve sözleşmede erken ödeme ücretinin öngörülüp öngörülmediği, öngörülüyorsa oranı' bilgilendirme formunda yer alacak.

Ayıplı mala bir yıl sorumluluk: Bilgilendirme formunda, konut finansmanı kuruluşunun ayıplı mal ve tüketicinin seçimlik haklarından dolayı teslim tarihinden itibaren bir yıl süreyle sorumlu olduğu belirtilecek.

Teslim edilmeyen konutlarda sorumluluk: Konutun hiç ya da zamanında teslim edilmemesinden dolayı satıcıyla birlikte, tüketiciye karşı, kullandırılan kredi miktarı kadar müteselsilen sorumlu olduğuna, konut finansmanı kuruluşlarınca verilen kredilerin ipotek finansmanı kuruluşlarına, konut finansmanı fonlarına veya ipotek teminatlı menkul kıymet teminat havuzlarına devrolması halinde dahi devam ettiğine dair bilgi yer alacak.

Hayat ve konut sigortası zorunlu değil: Formun ön yüzünde en az 16 punto ve koyu siyah harflerle, 'hayat sigortası, konut sigortası gibi isteğe bağlı sigortaların yaptırılmasının zorunlu olmadığına' dair ibare bulunacak.

Değişken faizde tüketicinin bilgilendirilmesi: Değişken faizli konut finansmanı sözleşmelerinde 'bu yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi' ayrı bir yönetmelikle düzenlendi.

Sözleşmede hangi bilgiler olacak?

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nca yapılan düzenlemeye göre tüketiciyi bilgilendirme formu sabit, değişken veya sabit ve değişken faizin birlikte uygulandığı faiz seçenekleri için ayrı ayrı ve en az 12 punto olmak üzere koyu siyah harflerle düzenlenecek. Formda başta adres, telefon gibi 'konut finansmanı kuruluşunun erişim bilgileri' başta olmak üzere, kredi tanımlamaları, aralarındaki fark, tüketiciye muhtemel etkileri, riskler, 10 bin YTL'lik kredi için 5, 10 ve 20 yıllık ödeme planı gibi birçok detaylı bilgiyi kapsayacak.

Bilgilendirme formlarında ayrıca, 'toplam borç tutarının anapara, faiz ve diğer giderler itibarıyla dağılımı, kullanıcıdan istenecek olan teminatlar, idari giderler, hukuki giderler ve aracı kurum giderleri gibi kredi sözleşmesine ilişkin faiz dışı tüm maliyet kalemlerini içeren liste' de bulunacak.

'Faiz değişikliği bir ay önce bildirilecek'

Değişken faizli kredilerdeki bilgilendirme formunda, 'faizde değişiklik olması durumunda, bu değişikliğin tüketiciye, oluşacak yeni faiz oranları doğrultusunda hazırlanacak yeni bir ödeme planı ile birlikte 30 gün önce bildirileceği, kredi geri ödemeleri vadesinden önce yapılırsa, erken ödeme ücretinin alınmayacağına' ilişkin bilgi bulunacak.

Sabit ve değişken faizli kredilerin bilgi formunda, 'bu tip finansmanda aylık taksitlerin azami faizi geçmemek üzere değişiklik gösterebileceği konusunda bilgi, Merkez Bankası tarafından belirlenen referans faiz ve endekslerin yıllık oranı, konut finansmanı kuruluşunun bu faiz ve endekslere uygulayacağı marj, kredi geri ödemelerinin vadesinden önce yapılması durumunda, erken ödeme ücretinin alınmayacağına ilişkin bilgi' yer alacak.